|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8. Bhikkhusuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
依(属) |
比丘 |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘経」(『相応部』12-28) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sāvatthiyaṃ
viharati…pe… (27-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔あるとき世尊は〕サーヴァッティーに住しておられた…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘tatra kho…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘tatra |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
そこで、そこに、そのとき、そのなかで |
|
|
|
|
kho…pe… |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ときに…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
idha, bhikkhave, bhikkhu jarāmaraṇaṃ pajānāti,
jarāmaraṇasamudayaṃ pajānāti, jarāmaraṇanirodhaṃ pajānāti,
jarāmaraṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti, jātiṃ pajānāti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
idha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
jarāmaraṇaṃ |
jṝ, mṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
老死 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti, |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jarāmaraṇa |
jṝ, mṛ |
名 |
a |
中 |
依(属) |
老死 |
|
|
|
|
samudayaṃ |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
集、生起、原因 |
|
|
|
|
pajānāti, |
同上 |
|
|
|
|
jarāmaraṇa |
jṝ, mṛ |
名 |
a |
中 |
依(属) |
老死 |
|
|
|
|
nirodhaṃ |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
滅、滅尽 |
|
|
|
|
pajānāti, |
同上 |
|
|
|
|
jarāmaraṇa |
jṝ, mṛ |
名 |
a |
中 |
依(属) |
老死 |
|
|
|
|
nirodha |
ni-rudh 使 |
名 |
a |
男 |
依(対) |
滅尽 |
|
|
|
|
gāminiṃ |
gam |
名形 |
in |
男→女 |
単 |
対 |
行かせる、導く |
|
|
|
|
paṭipadaṃ |
prati-pad |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
道、行道 |
|
|
|
|
pajānāti, |
同上 |
|
|
|
|
jātiṃ |
jan |
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
生、誕生、生まれ、種類 |
|
|
|
|
pajānāti…pe… |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、ここに比丘は〈老死〉を了知し、〈老死〉の生起を了知し、〈老死〉の滅尽を了知し、〈老死〉の滅尽へ導く道を了知します。〈生〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
bhavaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhavaṃ |
bhū |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
有、存在、生存、幸福、繁栄 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈有〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upādānaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upādānaṃ |
upa-ā-dā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
取、取着、執着 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈取〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
taṇhaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṇhaṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
渇愛、愛 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanaṃ |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
phassaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
phassaṃ |
spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
触、接触 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saḷāyatanaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saḷāyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
六処、六入 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈六処〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
nāmarūpaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
nāmarūpaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
名色 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈名色〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
viññāṇaṃ pajānāti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
viññāṇaṃ |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
識 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti… |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈識〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saṅkhāre pajānāti, saṅkhārasamudayaṃ pajānāti, saṅkhāranirodhaṃ
pajānāti, saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saṅkhāre |
saṃ-kṛ |
名 |
a |
男 |
複 |
対 |
行、為作、潜勢力、現象 |
|
|
|
|
pajānāti, saṅkhārasamudayaṃ pajānāti, saṅkhāranirodhaṃ pajānāti, saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ
pajānāti. (28-3.) |
|
|
|
|
saṅkhāra |
saṃ-kṛ |
名 |
a |
男 |
依(属) |
行、為作、潜勢力、現象 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、ここに比丘は〈諸行〉を了知し、〈諸行〉の生起を了知し、〈諸行〉の滅尽を了知し、〈諸行〉の滅尽へ導く道を了知します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Katamañca, bhikkhave, jarāmaraṇaṃ? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Katamañca,
bhikkhave, jarāmaraṇaṃ? (27-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、いかなるものが〈老死〉なのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā
khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yā tesaṃ tesaṃ
sattānaṃ tamhi tamhi sattanikāye jarā jīraṇatā khaṇḍiccaṃ pāliccaṃ
valittacatā āyuno saṃhāni indriyānaṃ paripāko – (27-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそ、それぞれの衆生の、それぞれの部類における、老、老衰、〔歯の〕毀損、白髪、皺の寄り、寿命の減衰、諸根の劣化。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ayaṃ vuccati jarā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ayaṃ vuccati jarā.
(27-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが〈老〉と言われるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yā tesaṃ tesaṃ sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā
bhedo antaradhānaṃ maccu maraṇaṃ kālakiriyā khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa
nikkhepo; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yā tesaṃ tesaṃ
sattānaṃ tamhā tamhā sattanikāyā cuti cavanatā bhedo antaradhānaṃ maccu
maraṇaṃ kālakiriyā khandhānaṃ bhedo kaḷevarassa nikkhepo; (27-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそ、それぞれの衆生の、それぞれの部類〔の生涯〕からの、死没、死去、破壊、滅没、死亡、死、命終、諸蘊の離散、遺体の捨置、〔命根の断絶〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
idaṃ vuccati maraṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
idaṃ vuccati maraṇaṃ.
(27-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが〈死〉と言われるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Iti ayaṃ ca jarā idañca maraṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Iti ayaṃ ca jarā
idañca maraṇaṃ. (27-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
かくのごとき、この〈老〉と、この〈死〉。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ vuccati, bhikkhave, jarāmaraṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ vuccati,
bhikkhave, jarāmaraṇaṃ. (27-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、これが〈老死〉と言われるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jātisamudayā jarāmaraṇasamudayo; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Jātisamudayā
jarāmaraṇasamudayo; (27-12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈生〉の生起ゆえに〈老死〉の生起があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
jātinirodhā jarāmaraṇanirodho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jātinirodhā
jarāmaraṇanirodho. (27-13.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈生〉の滅尽ゆえに〈老死〉の滅尽があります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo jarāmaraṇanirodhagāminī
paṭipadā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayameva ariyo
aṭṭhaṅgiko maggo jarāmaraṇanirodhagāminī paṭipadā. (27-14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
かの八支聖道こそが、〈老死〉の滅尽へ導く道です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathidaṃ – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathidaṃ – (27-15.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
すなわち、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammādiṭṭhi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammādiṭṭhi…pe…
(27-16.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
正見…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammāsamādhi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammāsamādhi. (27-16.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
正見、正思惟、正語、正業、正命、正精進、正念、正定です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Katamā ca, bhikkhave, jāti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Katamā ca,
bhikkhave, jāti…pe… (27-17.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、いかなるものが〈生〉なのでしょうか…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
katamo ca, bhikkhave, bhavo… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
katamo ca, bhikkhave,
bhavo… (27-18.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、いかなるものが〈有〉なのでしょうか…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
katamañca, bhikkhave, upādānaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
katamañca, bhikkhave,
upādānaṃ… (27-19.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、いかなるものが〈取〉なのでしょうか…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanā… |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-30. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
phasso… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
phasso… |
spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
触、接触 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-31. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saḷāyatanaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saḷāyatanaṃ… |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
六処、六入 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈六処〉…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-32. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
nāmarūpaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
nāmarūpaṃ… |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
名色 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈名色〉…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-33. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
viññāṇaṃ…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
viññāṇaṃ…. |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
識 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈識〉…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-34. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Katame ca, bhikkhave, saṅkhārā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Katame ca,
bhikkhave, saṅkhārā? (27-26.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、いかなるものが〈諸行〉なのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-35. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tayome, bhikkhave, saṅkhārā – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tayome, bhikkhave,
saṅkhārā – (27-27.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、これら三行です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-36. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kāyasaṅkhāro, vacīsaṅkhāro, cittasaṅkhāro. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāyasaṅkhāro,
vacīsaṅkhāro, cittasaṅkhāro. (27-28.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔すなわち〕身行、語行、意行です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-37. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ime vuccanti, bhikkhave, saṅkhārā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ime vuccanti,
bhikkhave, saṅkhārā. (27-29.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、これらが〈諸行〉といわれるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-38. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Avijjāsamudayā saṅkhārasamudayo; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Avijjāsamudayā
saṅkhārasamudayo; (27-30.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈無明〉の生起ゆえに〈諸行〉の生起があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-39. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
avijjānirodhā saṅkhāranirodho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
avijjānirodhā
saṅkhāranirodho. (27-31.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈無明〉の滅尽ゆえに〈諸行〉の滅尽あり。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-40. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo saṅkhāranirodhagāminī
paṭipadā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayameva ariyo
aṭṭhaṅgiko maggo saṅkhāranirodhagāminī paṭipadā. (27-32.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
かの八支聖道こそが、〈諸行〉の滅尽へ導く道です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-41. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathidaṃ – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathidaṃ – (27-15.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これすなわち、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-42. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammādiṭṭhi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammādiṭṭhi…pe…
(27-16.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
正見…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-43. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammāsamādhi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammāsamādhi. (27-16.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……正定です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-44. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yato kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃ jarāmaraṇaṃ pajānāti, evaṃ
jarāmaraṇasamudayaṃ pajānāti, evaṃ jarāmaraṇanirodhaṃ pajānāti, evaṃ
jarāmaraṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti, evaṃ jātiṃ pajānāti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yato kho, bhikkhave,
bhikkhu evaṃ jarāmaraṇaṃ pajānāti, evaṃ jarāmaraṇasamudayaṃ pajānāti, evaṃ
jarāmaraṇanirodhaṃ pajānāti, evaṃ jarāmaraṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ
pajānāti, evaṃ jātiṃ pajānāti…pe… (27-36, 28-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、比丘が、このように〈老死〉を了知し、このように〈老死〉の生起を了知し、このように〈老死〉の滅尽を了知し、このように〈老死〉の滅尽へ導く道を了知し、このように〈生〉を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-45. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
bhavaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhavaṃ… |
bhū |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
有、存在 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈有〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-46. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upādānaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upādānaṃ… |
upa-ā-dā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
取、取着、執着 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈取〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-47. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
taṇhaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṇhaṃ… |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
渇愛、愛 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-48. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanaṃ… |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-49. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
phassaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
phassaṃ… |
spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
触、接触 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-50. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saḷāyatanaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saḷāyatanaṃ… |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
六処、六入 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈六処〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-51. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
nāmarūpaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
nāmarūpaṃ… |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
名色 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈名色〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-52. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
viññāṇaṃ … |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
viññāṇaṃ … |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
識 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈識〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-53. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saṅkhāre… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saṅkhāre… |
saṃ-kṛ |
名 |
a |
男 |
複 |
対 |
行、為作、潜勢力、現象 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈諸行〉を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-54. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saṅkhārasamudayaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saṅkhāra |
saṃ-kṛ |
名 |
a |
男 |
依(属) |
行、為作、潜勢力、現象 |
|
|
|
|
samudayaṃ… |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
集、生起、原因 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈諸行〉の生起を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-55. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
saṅkhāranirodhaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saṅkhāra |
saṃ-kṛ |
名 |
a |
男 |
依(属) |
行、為作、潜勢力、現象 |
|
|
|
|
nirodhaṃ… |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
滅、滅尽 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈諸行〉の滅尽を…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-56. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evaṃ saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evaṃ saṅkhāranirodhagāminiṃ paṭipadaṃ
pajānāti. (27-36, 28-3.) |
|
|
|
|
saṅkhāra |
saṃ-kṛ |
名 |
a |
男 |
依(属) |
行、為作、潜勢力、現象 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
このように〈諸行〉の滅尽へ導く道を了知するがゆえに、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28-57. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu diṭṭhisampanno itipi,
dassanasampanno itipi, āgato imaṃ saddhammaṃ itipi, passati imaṃ saddhammaṃ
itipi, sekkhena ñāṇena samannāgato itipi, sekkhāya vijjāya samannāgato itipi,
dhammasotaṃ samāpanno itipi, ariyo nibbedhikapañño itipi, amatadvāraṃ āhacca
tiṭṭhati itipī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ vuccati,
bhikkhave, bhikkhu
diṭṭhisampanno itipi, dassanasampanno itipi, āgato imaṃ saddhammaṃ itipi,
passati imaṃ saddhammaṃ itipi, sekkhena ñāṇena samannāgato itipi, sekkhāya
vijjāya samannāgato itipi, dhammasotaṃ samāpanno itipi, ariyo nibbedhikapañño
itipi, amatadvāraṃ āhacca tiṭṭhati itipī’’ti. (27-36, 28-3.) |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、この比丘は、『見を具足した者』とも、『見解を具足した者』とも、『この正法へ至った者』とも、『この正法を見る』とも、『有学の智を具足した者』とも、『有学の明智を具足した者』とも、『法の流れに到達した者』とも、『洞察の智慧ある聖者』とも、『不死の門を打って住立する』ともいわれるのです」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aṭṭhamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Aṭṭhamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第八の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔「十力品」〕第八〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |