|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Tathāgatasuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tathāgata |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
依(属) |
如来 |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「如来経」(『相応部』56-12) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082. ‘‘‘Idaṃ dukkhaṃ ariyasacca’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ
pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi,
vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dukkhaṃ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
苦 |
|
|
|
|
ariya |
|
名形 |
a |
男 |
持 |
聖なる |
|
|
|
|
sacca’n |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
真実 |
|
|
|
|
ti, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
tathāgatānaṃ |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
複 |
属 |
如来 |
|
|
|
|
pubbe |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
前に、以前に |
|
|
|
|
ananussutesu |
an-anu-śru |
過分 |
a |
男中 |
複 |
処 |
未聞の |
|
|
|
|
dhammesu |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
処 |
法 |
|
|
|
|
cakkhuṃ |
|
名 |
us |
中 |
単 |
主 |
眼 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
udapādi, |
ud-pad |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
生じる、発生する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ñāṇaṃ |
jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
智、智慧 |
|
|
|
|
udapādi, |
同上 |
|
|
|
|
paññā |
pra-jñā |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
智慧、般若 |
|
|
|
|
udapādi, |
同上 |
|
|
|
|
vijjā |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
明智 |
|
|
|
|
udapādi, |
同上 |
|
|
|
|
āloko |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
光明 |
|
|
|
|
udapādi. |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、如来たちに、『これは苦なる聖諦である』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ pariññeyya’nti bhikkhave,
tathāgatānaṃ pubbe…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
それ |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
pana |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dukkhaṃ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
苦 |
|
|
|
|
ariya |
|
名形 |
a |
男 |
持 |
聖なる |
|
|
|
|
saccaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
真実 |
|
|
|
|
pariññeyya’n |
pari-jñā |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
遍知されるべき、暁了されるべき |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
tathāgatānaṃ |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
複 |
属 |
如来 |
|
|
|
|
pubbe…pe… |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
前に、以前に |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦なる聖諦は遍知されるべきである』というかつて…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
udapādi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
udapādi. |
ud-pad |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
生じる、発生する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ pariññāta’nti, bhikkhave,
tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi,
paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ
dukkhaṃ ariyasaccaṃ pariññāta’nti,
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ
udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. (1082-1, 2.) |
|
|
|
|
pariññāta’n |
pari-jñā |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
遍知された、通暁された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦なる聖諦は遍知された』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasacca’nti bhikkhave, tathāgatānaṃ
pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi,
vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasacca’nti
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ
udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. (1082-1.) |
|
|
|
|
dukkha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
苦 |
|
|
|
|
samudayaṃ |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男(中) |
単 |
主 |
集、生起、原因 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、如来たちに、『これは苦の集(原因)なる聖諦である』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahātabba’nti,
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ
dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahātabba’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe…pe… (1082-2, 5.) |
|
|
|
|
pahātabba’n |
pra-hā |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
捨てられるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦の集(原因)なる聖諦は捨断されるべきである』というかつて…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
udapādi. (1082-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahīna’nti,
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ
udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ
dukkhasamudayaṃ ariyasaccaṃ pahīna’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu
cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
(1082-4, 5.) |
|
|
|
|
pahīna’n |
pra-hā |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
捨断された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦の集(原因)なる聖諦は捨断された』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasacca’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ
pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi,
vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasacca’nti,
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ
udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. (1082-1.) |
|
|
|
|
dukkha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
苦 |
|
|
|
|
nirodhaṃ |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男(中) |
単 |
主 |
滅、滅尽 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、如来たちに、『これは苦の滅なる聖諦である』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikātabba’nti,
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe…pe. … |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ
dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikātabba’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe…pe. … (1082-2, 9.) |
|
|
|
|
sacchikātabba’n |
kṛ |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
作証されるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦の滅なる聖諦は作証されるべきである』というかつて…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
udapādi. (1082-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikata’nti,
bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ
udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ
dukkhanirodhaṃ ariyasaccaṃ sacchikata’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu
cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
(1082-4, 9.) |
|
|
|
|
sacchikata’n |
sacchi-kṛ |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
作証された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦の滅なる聖諦は作証された』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasacca’nti, bhikkhave,
tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi,
paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘‘Idaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā
ariyasacca’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ
udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādi.
(1082-1.) |
|
|
|
|
dukkha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
苦 |
|
|
|
|
nirodha |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
依(対) |
滅、滅尽 |
|
|
|
|
gāminī |
gam |
名形 |
in |
男→女 |
単 |
主 |
行かせる、導く |
|
|
|
|
paṭipadā |
prati-pad |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
道 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、如来たちに、『これは苦の滅へ導く道なる聖諦である』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ
bhāvetabba’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā
ariyasaccaṃ bhāvetabba’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe…pe… (1082-2, 13.) |
|
|
|
|
bhāvetabba’n |
bhū 使 |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
修習されるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦の滅へ導く道なる聖諦は修習されるべきである』というかつて…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
udapādi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
udapādi. (1082-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……生じました。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1082-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ
bhāvita’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu cakkhuṃ
udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘Taṃ kho panidaṃ
dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ bhāvita’nti, bhikkhave, tathāgatānaṃ pubbe ananussutesu dhammesu
cakkhuṃ udapādi, ñāṇaṃ udapādi, paññā udapādi, vijjā udapādi, āloko udapādī’’
(1082-4, 13.) |
|
|
|
|
bhāvita’n |
bhū 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
修習された |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そしてまた、如来たちに、『この苦の滅へ導く道なる聖諦は修習された』というかつて聞かれなかった諸法に対する眼が生じ、智が生じ、慧が生じ、明智が生じ、光明が生じました」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dutiyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dutiyaṃ. |
|
名形 |
a |
男→中 |
単 |
主 |
第二の、伴侶 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第二〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |