|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Saṅgāravasuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Saṅgārava |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「サンガーラヴァ婆羅門経」(『増支部』5-193) |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・『相応部』46-55「サンガーラヴァ経」にパラレル。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193. Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā
tenupasaṅkami; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Atha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ときに、また、そこに |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
saṅgāravo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
brāhmaṇo |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
yena |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
具 |
(関係代名詞、〜tenaで「〜の所に」) |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
tena |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
具 |
それ、彼、それによって、それゆえ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasaṅkami; |
upa-saṃ-kram |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
近づいた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ときにサンガーラヴァ婆羅門が、世尊に近付いた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasaṅkamitvā |
upa-saṃ-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
近づく |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhagavatā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
具 |
世尊 |
|
|
|
|
saddhiṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
共に、一緒に(具格支配) |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
sammodi. |
saṃ-mud |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
相喜ぶ、挨拶する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
近付いて、世尊と挨拶した。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ
nisīdi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sammodanīyaṃ |
saṃ-mud |
未分 |
a |
女 |
単 |
対 |
よろこばしい |
|
|
|
|
kathaṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
話、説、論 |
|
|
|
|
sāraṇīyaṃ |
saṃ-raj |
未分 |
a |
女 |
単 |
対 |
相慶慰すべき、喜ぶべき |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vītisāretvā |
vi-ati-sṛ 使 |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
交わす、交換する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ekamantaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一方に |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nisīdi. |
ni-sad |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
坐る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
喜ばしき慶賀の言葉を交わして、一方へ坐った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca
– |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ekamantaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一方に |
|
|
|
|
nisinno |
ni-sad |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
坐った |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
saṅgāravo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
brāhmaṇo |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
bhagavantaṃ |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
対 |
世尊 |
|
|
|
|
etad |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
avoca – |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
一方へ坐ったサンガーラヴァ婆羅門は、世尊へこう言った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘ko |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
何、誰 |
|
|
|
|
nu |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
いったい、たぶん、〜かどうか、〜ではないか |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
bho |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、君よ、友よ、ああ、おお |
|
|
|
|
gotama, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、ゴータマ |
|
|
|
|
hetu |
hi |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
因、原因 |
|
|
|
|
ko |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
何、誰 |
|
|
|
|
paccayo, |
prati-i |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
縁、資具 |
|
|
|
|
yena |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
具 |
(関係代名詞、〜tenaで「〜の所に」) |
|
|
|
|
kadāci |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
いつか、あるとき |
|
|
|
|
dīgha |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
長い |
|
|
|
|
rattaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
副対 |
夜 →長時に |
|
|
|
|
sajjhāya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
読誦、学習 |
|
|
|
|
katā |
kṛ |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
なされた |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
mantā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
呪文、真言、経文 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
paṭibhanti, |
prati-bhā |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
現れる、明らかとなる、見える、思える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
pageva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まして、いわんや |
|
|
|
|
asajjhāya |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
読誦なき、学習なき |
|
|
|
|
katā? |
kṛ |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
なされた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「尊者ゴータマよ、いったい、いかなる因、いかなる縁あって、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ko pana, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ko pana, bho gotama, hetu ko paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ (193-5.) |
|
|
|
|
pana, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
ti? |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
また尊者ゴータマよ、いかなる因、いかなる縁あって、読誦がなされたものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされなかった経文が出てくるのでしょうか」と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yasmiṃ, brāhmaṇa, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā
viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, ubhayatthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi
mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yasmiṃ, |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
処 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
依(具) |
貪、貪欲、染 |
|
|
|
|
pariyuṭṭhitena |
pari-ut-sthā |
過分 |
a |
中 |
単 |
具 |
纏われた、取り巻かれた |
|
|
|
|
cetasā |
cit |
名 |
as |
中 |
単 |
具 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
viharati |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
依(具) |
貪、貪欲、染 |
|
|
|
|
paretena, |
parā-i |
過分 |
a |
中 |
単 |
具 |
打ち勝たれた |
|
|
|
|
uppannassa |
ud-pad |
過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
生じた |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
rāgassa |
raj |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
貪欲、染 |
|
|
|
|
nissaraṇaṃ |
ni-sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
出離、遠離 |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti, |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
atta |
|
名 |
an |
男 |
依(属) |
自己、我 |
|
|
|
|
attham |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
義、意味、利益、目的 |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
tasmiṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
処 |
それ、彼 |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
pajānāti |
同上 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati, |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
para |
|
形 |
代的 |
‐ |
依(属) |
他の |
|
|
|
|
atthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, (同上) |
|
|
|
|
ubhaya |
|
形 |
代的 |
‐ |
依(属) |
両方 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「婆羅門よ、欲貪に纏わり付かれ、欲貪に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた欲貪の遠離を如実に知らないとき、自己の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、他者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto saṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā
vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
|
uda |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
水 |
|
|
|
|
patto |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
主 |
鉢 |
|
|
|
|
saṃsaṭṭho |
saṃ-sṛj |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
相交わった、親近の |
|
|
|
|
lākhāya |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
具 |
漆、塗料 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
haliddiyā |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
具 |
鬱金 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
nīliyā |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
具 |
藍 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
mañjiṭṭhāya |
|
形 |
a |
女 |
単 |
具 |
深紅の、茜色の |
|
|
|
|
vā. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、漆、鬱金、藍、あるいは紅が混じっている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
そこで、そこに、そのとき、そのなかで |
|
|
|
|
cakkhumā |
|
形 |
ant |
男 |
単 |
主 |
眼ある |
|
|
|
|
puriso |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人、男 |
|
|
|
|
sakaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
対 |
自分の |
|
|
|
|
mukha |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
口、面 |
|
|
|
|
nimittaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
相、特相 |
|
|
|
|
paccavekkhamāno |
prati-ava-īkṣ |
現分 |
a |
男 |
単 |
主 |
観察する、省察する |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajāneyya |
pra-jñā |
動 |
願 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passeyya. |
paś |
動 |
願 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしても、如実に知ることも見ることもできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena
cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evam |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
brāhmaṇa, yasmiṃ
samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca
kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、欲貪に纏わり付かれ、欲貪に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた欲貪の遠離を如実に知らないとき、自己の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
さらに、ふたたび |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
aparaṃ, |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
後の、次の、他の、(副対で)さらに |
|
|
|
|
brāhmaṇa, yasmiṃ
samaye byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati byāpādaparetena,
uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… (193-7.) |
|
|
|
|
byāpāda |
vi-ā-pad |
名 |
a |
男 |
依(具) |
瞋恚 |
|
|
|
|
byāpādassa |
vi-ā-pad |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
瞋恚 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれ、瞋恚に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた瞋恚の遠離を如実に知らないとき、自己の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā santatto ukkudhito
[ukkaṭṭhito (sī. pī.), ukkuṭṭhito (syā. kaṃ.)] ussadakajāto [usumakajāto
(katthaci), ussurakajāto (ka.), usmudakajāto (ma. ni. 3
majjhimanikāye)]. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto (193-8.) |
|
|
|
|
agginā |
|
名 |
i |
男 |
単 |
具 |
火 |
|
|
|
|
santatto |
saṃ-tap |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
熱せられた |
|
|
|
|
ukkaṭṭhito |
ud-kvath |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
煮られた、沸騰した |
|
|
|
|
ussadaka |
ud-syad? |
形 |
a |
‐ |
有(持) |
充満した、溢れる |
|
|
|
|
jāto. |
jan |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
生まれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、火で熱され、沸騰し、溢れかえっている〔とします〕。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・異版のukkaṭṭhitoを採用した。一方、ussadakajātoについてはそのまま用いた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya.
(193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしても、如実に知ることも見ることもできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati
byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe…
(193-10, 12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれ、瞋恚に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた瞋恚の遠離を如実に知らないとき、そのときには、自己の利益をも如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca
thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… (193-12.) |
|
|
|
|
thina |
|
名 |
a |
中 |
相 |
惛沈 |
|
|
|
|
middha |
|
名 |
a |
中 |
依(具) |
睡眠(すいめん) →惛眠 |
|
|
|
|
uppannassa |
ud-pad |
過分 |
a |
中 |
単 |
属 |
生じた |
|
|
|
|
middhassa |
|
名 |
a |
中 |
単 |
属 |
睡眠(すいめん) →惛眠 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれ、惛眠に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた惛眠の遠離を如実に知らないとき、自己の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto sevālapaṇakapariyonaddho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto (193-8.) |
|
|
|
|
sevāla |
|
名 |
a |
男 |
相 |
苔草、水草 |
|
|
|
|
paṇaka |
|
名 |
a |
男 |
依(具) |
緑葉、水草 |
|
|
|
|
pariyonaddho. |
pari-ava-nah |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
覆われた、囲まれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、苔や水草に覆われている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya.
(193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしても、如実に知ることも見ることもできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena
cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati
thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
paratthampi…pe… (193-10, 18.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれ、惛眠に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた惛眠の遠離を如実に知らないとき、そのときには、自己の利益をも如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena,
uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa
nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… (193-18.) |
|
|
|
|
uddhacca |
|
名 |
a |
中 |
相 |
掉挙 |
|
|
|
|
kukkucca |
|
名 |
a |
中 |
依(具) |
悪作、悔 →掉悔 |
|
|
|
|
kukkuccassa |
|
名 |
a |
中 |
単 |
属 |
悪作、悔 →掉悔 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、掉悔に纏わり付かれ、掉悔に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた掉悔の遠離を如実に知らないとき、自己の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto vāterito calito bhanto ūmijāto
[ummijāto (pī.)]. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto (193-8.) |
|
|
|
|
vāta |
vā |
名 |
a |
男 |
依(具) |
風 |
|
|
|
|
erito |
iṝ 使 |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
動かされた、説かれた |
|
|
|
|
calito |
|
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
動かされた、揺すられた、ばらまかれた |
|
|
|
|
bhanto |
bhram |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
迷行した、迷走した |
|
|
|
|
ūmi |
|
名 |
i, ī |
女 |
有(持) |
波 |
|
|
|
|
jāto. |
jan |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
生まれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、風によって動かされ、揺すられ、うねり、波を生じている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya.
(193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしても、如実に知ることも見ることもできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena,
uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati
uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na
passati, paratthampi…pe… (193-10, 24.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、掉悔に纏わり付かれ、掉悔に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた掉悔の遠離を如実に知らないとき、そのときには、自己の利益をも如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-30. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca
vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, paratthampi…pe… (193-12.) |
|
|
|
|
vicikicchā |
vi-cit |
名 |
ā |
女 |
依(具) |
疑、疑惑 |
|
|
|
|
uppannāya |
ud-pad |
過分 |
a |
女 |
単 |
属 |
生じた |
|
|
|
|
vicikicchāya |
vi-cit |
名 |
ā |
女 |
単 |
属 |
疑、疑惑 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、疑に纏わり付かれ、疑に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた疑の遠離を如実に知らないとき、自己の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-31. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-32. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto āvilo luḷito kalalībhūto
andhakāre nikkhitto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto (193-8.) |
|
|
|
|
āvilo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
混濁の、濁った、汚い |
|
|
|
|
luḷito |
luḍ |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
動揺した、動乱の |
|
|
|
|
kalalībhūto |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
泥の混じった |
|
|
|
|
andha |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
盲目の、暗愚の |
|
|
|
|
kāre |
kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
行為、所作、作者 →暗黒 |
|
|
|
|
nikkhitto. |
ni-kṣip |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
布置された、放置された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、濁り、揺れ動き、泥が混じり、暗闇に置かれている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-33. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ nappajāneyya na passeyya.
(193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしても、如実に知ることも見ることもできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-34. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena
cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati
vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
paratthampi…pe… (193-10, 30.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、疑に纏わり付かれ、疑に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた疑の遠離を如実に知らないとき、そのときには、自己の利益をも如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-35. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati,
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ nappajānāti na passati, dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā
nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知らず、見ず、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-36. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena
cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati,
paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā
paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na
kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca
kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti
passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati,
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (193-7.) |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
また婆羅門よ、欲貪に纏わり付かれず、欲貪に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた欲貪の遠離を如実に知るとき、自己の利益をもそのときには如実に知り、見て、他者の利益をもそのときには如実に知り、見て、両者の利益をもそのときには如実に知り、見て、読誦がなされているものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされなかった経文が出てくるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-37. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā
vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya
vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. (193-8.) |
|
|
|
|
asaṃsaṭṭho |
a-saṃ-sṛj |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
合会せざる、雑処なき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、漆、鬱金、藍、あるいは紅が混じっていない〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-38. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. (193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしたら、如実に知ることも見ることもできるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-39. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena
cetasā viharati…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….
(193-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、欲貪に纏わり付かれず、〔欲貪に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-40. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati…pe… (193-12.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれず、〔瞋恚に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-41. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā asantatto anukkudhito
anussadakajāto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto agginā asantatto anukkudhito anussadakajāto. (193-14.) |
|
|
|
|
a |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(否定の接頭辞) |
|
|
|
|
an |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(否定の接頭辞) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、火で熱されず、沸騰せず、溢れかえっていない〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-42. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. (193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしたら、如実に知ることも見ることもできるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-43. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….
(193-10, 12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、瞋恚に纏わり付かれず、〔瞋恚に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-44. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena
cetasā viharati…pe… (193-18.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれず、〔惛眠に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-45. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na
sevālapaṇakapariyonaddho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto na sevālapaṇakapariyonaddho.
(193-20.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、苔や水草に覆われている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-46. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. (193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしたら、如実に知ることも見ることもできるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-47. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe….
(193-10, 18.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、惛眠に纏わり付かれず、〔惛眠に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-48. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena
cetasā viharati…pe… (193-24.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、掉悔に纏わり付かず、〔掉悔に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-49. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na vāterito na calito na bhanto
na ūmijāto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto na vāterito na calito na
bhanto na ūmijāto. (193-26.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、風によって動かされず、揺すられず、うねらず、波を生じていない〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-50. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. (193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしたら、如実に知ることも見ることもできるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-51. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati …pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati
…pe…. (193-10, 24.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、掉悔に纏わり付かれず、〔掉悔に打ち負かされない〕心をそなえて住し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-52. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca
vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti
passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati,
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na
vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti,
pageva sajjhāyakatā. (193-30, 31.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、疑に纏わり付かれず、疑に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた疑の遠離を如実に知るとき、自己の利益をもそのときには如実に知り、見て、他者の利益をもそのときには如実に知り、見て、両者の利益をもそのときには如実に知り、見て、読誦がなされているものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされなかった経文が出てくるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-53. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke
nikkhitto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi, brāhmaṇa,
udapatto accho vippasanno anāvilo āloke nikkhitto. (193-32.) |
|
|
|
|
accho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
澄んだ、輝いた |
|
|
|
|
vippasanno |
vi-pra-sad |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
明浄、清浄な |
|
|
|
|
anāvilo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
濁りのない |
|
|
|
|
āloke |
|
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
光、光明 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、水鉢があり、澄み、清らかで、濁りがなく、明るいところに置かれている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-54. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ pajāneyya passeyya. (193-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで眼ある人が自分の面相を観察しようとしたら、如実に知ることも見ることもできるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-55. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca
vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ pajānāti passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evamevaṃ kho,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na
vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati,
paratthampi…pe… (193-34.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、疑に纏わり付かれ、疑に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた疑の遠離を如実に知らないとき、そのときには、自己の利益をも如実に知らず、見ず、他者の…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-56. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati,
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ pajānāti passati, dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā
paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (193-35.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をもそのときには如実に知り、見て、読誦がなされているものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされなかった経文が出てくるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-57. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā.
(193-5.) |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、この因、この縁あって、読誦がなされていないものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされた経文が出てこなくなってしまうのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-58. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ pana, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ pana, brāhmaṇa,
hetu ayaṃ paccayo, yena kadāci dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti,
pageva sajjhāyakatā’’ti. (193-6, 57.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
また婆羅門よ、この因、この縁あって、読誦がなされたものは無論として、時に、長きにわたって読誦がなされなかった経文が出てくるのです」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-59. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Abhikkantaṃ, |
abhi-kram |
名過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
偉なるかな、奇なるかな、希有なり、素晴らしい |
|
|
|
|
bho |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、君よ、友よ、ああ、おお |
|
|
|
|
gotama…pe… |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、ゴータマ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「すばらしい、尊者ゴータマよ…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
193-60. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ
gata’’nti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upāsakaṃ |
upa-ās |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
優婆塞 |
|
|
|
|
maṃ |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
対 |
私 |
|
|
|
|
bhavaṃ |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
主 |
尊師、尊者 |
|
|
|
|
gotamo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、ゴータマ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
dhāretu |
|
動 |
命 |
能 |
単 |
三 |
持たせる、保持する、憶持する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ajja |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
今日、今 |
|
|
|
|
agge |
|
形 |
a |
中 |
単 |
処 |
第一、最高、最上 →今日以降 |
|
|
|
|
pāṇa |
pra-an |
名 |
a |
男 |
依(対) |
生類、生命 |
|
|
|
|
upetaṃ |
upa-i |
過分 |
a |
中 |
単 |
副対 |
そなえた、具備した →命ある限り |
|
|
|
|
saraṇaṃ |
sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
帰依処 |
|
|
|
|
gata’’n |
gam |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
行った、関係した、姿 |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
尊者ゴータマは私を、今日以降、命ある限り帰依をなした優婆塞であるとご記憶下さい」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tatiyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tatiyaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第三〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |