|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10. Dutiyapamādādivaggo |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dutiya |
|
名形 |
a |
男 |
持 |
第二の、伴侶 |
|
|
|
|
pamāda |
pra-mad |
名 |
a |
男 |
有(持) |
放逸、怠惰 |
|
|
|
|
ādi |
|
名 |
i |
男中 |
持 |
最初、初 |
|
|
|
|
vaggo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
章、品 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「第二の放逸等品」(『増支部』1-98〜139) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
98-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
98. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
pamādo. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ, |
|
形 |
a |
中 |
単 |
対 |
自らの、内の |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
aṅgan |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
支分、部分、理由 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
karitvā |
kṛ |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
なす |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
aññaṃ |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
他の、異なる |
|
|
|
|
eka |
|
数 |
代的 |
‐ |
帯 |
一、とある |
|
|
|
|
aṅgam |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
支分、部分、理由 |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samanupassāmi |
saṃ-anu-paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
見る、みなす、考える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
mahato |
|
形 |
ant |
男 |
単 |
与 |
大きい |
|
|
|
|
anatthāya |
|
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
無義、無利 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
saṃvattati |
saṃ-vṛt |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
転起する、作用する、導く |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yathayidaṃ, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ちょうど、あたかも、たとえば |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
pamādo. |
pra-mad |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
放逸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな不利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち放逸です。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・aṅgaについては註がAṅganti
kāraṇaṃとすることから「理由」とした。 |
|
|
|
・ajjhattikaṃ aṅganti karitvāを『南伝』は「自己中の因として」、『原始』は「自己の内の原因として」としている。すなわちkaritvāの語をasの意のようにとっているようである。一応これらにならったが、あるいは他の解釈の余地があろうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
98-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pamādo, bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pamādo, bhikkhave,
mahato anatthāya saṃvattatī’’ (98-1.) |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、放逸は、大きな不利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Paṭhamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Paṭhamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第一の、最初の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第一〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
99-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
99. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
appamādo. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ,
bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, (98-1.) |
|
|
|
|
atthāya |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
与 |
義、意味、利益、目的 |
|
|
|
|
appamādo. |
a-pra-mad |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
不放逸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち不放逸です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
99-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Appamādo, bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Appamādo, bhikkhave,
mahato atthāya saṃvattatī’’ti. (98-2. 99-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、不放逸は、大きな利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dutiyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dutiyaṃ. |
|
名形 |
a |
男→中 |
単 |
主 |
第二の、伴侶 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第二〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
100-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
100. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
kosajjaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ,
bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato
anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (98-1.) |
|
|
|
|
kosajjaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
懈怠 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな不利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち懈怠です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
100-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kosajjaṃ, bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kosajjaṃ, bhikkhave,
mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. (98-2, 100-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、懈怠は、大きな不利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tatiyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tatiyaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第三〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
101-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
101. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
vīriyārambho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ,
bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, (99-1.) |
|
|
|
|
vīriya |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
精進 |
|
|
|
|
ārambho. |
ā-rabh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
努力、発勤 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち精進発勤です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
101-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vīriyārambho, bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Vīriyārambho,
bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. (99-2. 101-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、精進発勤は、大きな利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Catutthaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Catutthaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第四の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第四〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
102-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
102-109. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ
ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, mahicchatā…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ,
bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato
anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (98-1.) |
|
|
|
|
mahicchatā…pe… |
iṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
多欲性、大欲性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな不利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち多欲なることです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
103-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
appicchatā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
appicchatā… |
iṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
無欲性、小欲性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
無欲なること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
104-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
asantuṭṭhitā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
asantuṭṭhitā… |
a-saṃ-tuṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
不知足性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
知足せざること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
105-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
santuṭṭhitā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
santuṭṭhitā… |
saṃ-tuṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
知足性、満足性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
知足すること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
106-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ayonisomanasikāro… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ayoniso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
非如理 |
|
|
|
|
manasikāro… |
man, kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
作意、注意 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
非如理作意…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
107-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
yonisomanasikāro… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yoniso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
根本より、如理に |
|
|
|
|
manasikāro… |
man, kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
作意、注意 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如理作意…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
108-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
asampajaññaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
asampajaññaṃ… |
a-saṃ-pra-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
不正知 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不正知…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
109-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sampajaññaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sampajaññaṃ… |
saṃ-pra-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
正知 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
正知……」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dvādasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dvādasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十二の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十二〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
110-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
110. ‘‘Bāhiraṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
pāpamittatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Bāhiraṃ, |
|
形 |
a |
中 |
単 |
対 |
外の |
|
|
|
|
bhikkhave, aṅganti
karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati
yathayidaṃ, bhikkhave, (98-1.) |
|
|
|
|
pāpa |
|
名形 |
a |
中 |
有(持) |
悪い、邪悪の |
|
|
|
|
mittatā. |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
友性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、外なる理由として、そのように大きな不利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち悪友あることです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
110-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pāpamittatā, bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pāpamittatā,
bhikkhave, mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. (98-2, 110-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、悪友あることは、大きな不利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Terasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Terasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十三 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十三〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
111-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
111. ‘‘Bāhiraṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
kalyāṇamittatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Bāhiraṃ, bhikkhave,
aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya
saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (99-1, 110-1.) |
|
|
|
|
kalyāṇa |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
善い、善巧の |
|
|
|
|
mittatā. |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
友性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、外なる理由として、そのように大きな利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち善友あることです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
111-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kalyāṇamittatā, bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kalyāṇamittatā,
bhikkhave, mahato atthāya saṃvattatī’’ti. (99-2. 111-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、善友あることは、大きな利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cuddasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Cuddasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十四の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十四〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
112-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
112. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
anuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ,
bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato
anatthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (98-1.) |
|
|
|
|
anuyogo |
anu-yuj |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
実践、従事、専心 |
|
|
|
|
akusalānaṃ |
|
形 |
a |
男中 |
複 |
与 |
不善の |
|
|
|
|
dhammānaṃ, |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
与 |
法 |
|
|
|
|
ananuyogo |
an-anu-yuj |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
非専心、不従事 |
|
|
|
|
kusalānaṃ |
|
形 |
a |
男中 |
複 |
与 |
善の |
|
|
|
|
dhammānaṃ. |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
与 |
法 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな不利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち不善法への従事、善法への不従事です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
112-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave, akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ
dhammānaṃ mahato anatthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave,
akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ mahato anatthāya
saṃvattatī’’ti. (98-2, 112-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、不善法への従事、善法への不従事は、大きな不利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pannarasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pannarasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十五の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十五〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
113-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
113. ‘‘Ajjhattikaṃ, bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi
samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
anuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattikaṃ,
bhikkhave, aṅganti karitvā nāññaṃ ekaṅgampi samanupassāmi yaṃ evaṃ mahato
atthāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, anuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ,
ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ. (99-1, 112-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、内なる理由として、そのように大きな利益へと導くような理由を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち善法への従事、不善法への不従事です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
113-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave, kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ
dhammānaṃ mahato atthāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave,
kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ mahato atthāya
saṃvattatī’’ti. (99-2. 113-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、善法への従事、不善法への不従事は、大きな利益へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Soḷasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Soḷasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十六の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十六〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
114-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
114. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo
evaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
pamādo. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
ahaṃ, |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
主 |
私 |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
aññaṃ |
|
形 |
代的 |
男中 |
単 |
対 |
他の、異なる |
|
|
|
|
eka |
|
数 |
代的 |
‐ |
帯 |
一、とある |
|
|
|
|
dhammam |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
法 |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samanupassāmi |
saṃ-anu-paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
見る、みなす、考える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yo |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
saddhammassa |
sa-dhṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
正法 |
|
|
|
|
sammosāya |
saṃ-mṛṣ |
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
失念、錯乱 |
|
|
|
|
antaradhānāya |
dhā |
名 |
a |
中 |
単 |
与 |
滅没、隠没 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
saṃvattati |
saṃ-vṛt |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
転起する、作用する、導く |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yathayidaṃ, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ちょうど、あたかも、たとえば |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
pamādo. |
pra-mad |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
放逸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、そのように正法の錯乱と隠没へと導くような法を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち放逸です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
114-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pamādo, bhikkhave, saddhammassa sammosāya antaradhānāya
saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pamādo, bhikkhave,
saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattatī’’ (114-1.) |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、放逸は、正法の錯乱と隠没へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sattarasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sattarasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十七の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十七〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
115-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
115. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo
evaṃ saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, appamādo. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave,
aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ saddhammassa ṭhitiyā
asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, appamādo.
(114-1.) |
|
|
|
|
ṭhitiyā |
sthā |
名 |
i |
女 |
単 |
与 |
住、止住、定立 |
|
|
|
|
asammosāya |
a-saṃ-muh |
名 |
a |
中 |
単 |
与 |
不妄、不惑乱 |
|
|
|
|
anantaradhānāya |
an-antara-dhā |
形 |
a |
中 |
単 |
与 |
不滅没、不隠没 |
|
|
|
|
appamādo. |
a-pra-mad |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
不放逸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、そのように正法の止住と不惑乱と不隠没へと導くような法を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち不放逸です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
115-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Appamādo, bhikkhave, saddhammassa ṭhitiyā asammosāya
anantaradhānāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Appamādo, bhikkhave,
saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattatī’’ti. (114-2,
115-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、不放逸は、正法の止住と不惑乱と不隠没へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aṭṭhārasamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Aṭṭhārasamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十八の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十八〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
116-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
116. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo
evaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave,
kosajjaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave,
aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya
saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (114-1.) |
|
|
|
|
kosajjaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
懈怠 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、そのように正法の錯乱と隠没へと導くような法を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち懈怠です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
116-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kosajjaṃ, bhikkhave, saddhammassa sammosāya antaradhānāya
saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kosajjaṃ, bhikkhave,
saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattatī’’ti. (114-2, 116-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、懈怠は、正法の錯乱と隠没へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekūnavīsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ekūnavīsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第十九の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第十九〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo
evaṃ saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, vīriyārambho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave,
aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ saddhammassa ṭhitiyā asammosāya
anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (115-1.) |
|
|
|
|
vīriya |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
精進 |
|
|
|
|
ārambho. |
ā-rabh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
努力、発勤 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、そのように正法の止住と不惑乱と不隠没へと導くような法を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち精進発勤です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vīriyārambho, bhikkhave, saddhammassa ṭhitiyā asammosāya
anantaradhānāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Vīriyārambho,
bhikkhave, saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattatī’’ti.
(114-2, 117-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、精進発勤は、正法の止住と不惑乱と不隠没へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vīsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Vīsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第二十の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第二十〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
118-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
118-128. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi
yo evaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, mahicchatā…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave,
aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya
saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, (114-1.) |
|
|
|
|
mahicchatā…pe… |
iṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
多欲性、大欲性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、そのように正法の錯乱と隠没へと導くような法を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち多欲なることです…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
119-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
appicchatā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
appicchatā… |
iṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
無欲性、小欲性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
無欲なること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
120-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
asantuṭṭhitā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
asantuṭṭhitā… |
a-saṃ-tuṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
不知足性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
知足せざること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
121-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
santuṭṭhitā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
santuṭṭhitā… |
saṃ-tuṣ |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
知足性、満足性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
知足すること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
122-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ayonisomanasikāro… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ayoniso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
非如理 |
|
|
|
|
manasikāro… |
man, kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
作意、注意 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
非如理作意…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
123-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
yonisomanasikāro… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yoniso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
根本より、如理に |
|
|
|
|
manasikāro… |
man, kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
作意、注意 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如理作意…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
124-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
asampajaññaṃ… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
asampajaññaṃ… |
a-saṃ-pra-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
不正知 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不正知…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
125-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sampajaññaṃ … |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sampajaññaṃ … |
saṃ-pra-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
正知 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
正知…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
126-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
pāpamittatā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
pāpa |
|
名形 |
a |
中 |
有(持) |
悪い、邪悪の |
|
|
|
|
mittatā… |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
友性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
悪友あること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
127-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kalyāṇamittatā… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kalyāṇa |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
善い、善巧の |
|
|
|
|
mittatā… |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
友性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
善友あること…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
128-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
anuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ
dhammānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
anuyogo |
anu-yuj |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
実践、従事、専心 |
|
|
|
|
akusalānaṃ |
|
形 |
a |
男中 |
複 |
与 |
不善の |
|
|
|
|
dhammānaṃ, |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
与 |
法 |
|
|
|
|
ananuyogo |
an-anu-yuj |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
非専心、不従事 |
|
|
|
|
kusalānaṃ |
|
形 |
a |
男中 |
複 |
与 |
善の |
|
|
|
|
dhammānaṃ. |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
与 |
法 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……不善法への従事、善法への不従事です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
128-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave, akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ
dhammānaṃ saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave,
akusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ saddhammassa sammosāya
antaradhānāya saṃvattatī’’ti. (114-2, 128-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、不善法への従事、善法への不従事は、正法の錯乱と隠没へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekattiṃsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ekattiṃsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三十一の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第三十一〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
129-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
129. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo
evaṃ saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ,
bhikkhave, anuyogo kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave,
aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yo evaṃ saddhammassa ṭhitiyā asammosāya
anantaradhānāya saṃvattati yathayidaṃ, bhikkhave, anuyogo kusalānaṃ
dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ. (115-1, 128-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、私は、そのように正法の止住と不惑乱と不隠没へと導くような法を、他に一つも見出すことはありません。比丘たちよ、それすなわち善法への従事、不善法への不従事です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
129-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave, kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ
dhammānaṃ saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya
saṃvattatī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Anuyogo, bhikkhave,
kusalānaṃ dhammānaṃ, ananuyogo akusalānaṃ dhammānaṃ saddhammassa ṭhitiyā
asammosāya anantaradhānāya saṃvattatī’’ti. (114-2, 129-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、善法への従事、不善法への不従事は、正法の止住と不惑乱と不隠没へと導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Catukkoṭikaṃ niṭṭhitaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Catu |
|
数 |
特 |
‐ |
有(帯) |
四 |
|
|
|
|
koṭikaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
点の、周辺の |
|
|
|
|
niṭṭhitaṃ. |
nih-sthā |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
完了した、終わった |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
四辺あるもの、おわり。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・これは何をいったものか。この「正法」云々の繰り返しが「四辺あるもの」なのか。それともここ四つのテーマ「智慧」「利益」「内外」「正法」をいったものか(おおむね「放逸等品」と「第二の放逸等品」に相当するが、「智慧」云々はそのすこし前から始まっている)。 |
|
|
|
・『註』は「正法」云々のうちのṭhitiyātiやasammosāya
anantaradhānāyaの語について説明を述べた後、「残余〔の語の説明〕は、この「四辺あるもの」で述べられた理趣〔に同じ〕である」Sesamettha catukkoṭike vuttanayameva. と述べているので、後者の解釈によっているようにも思われるが、どうであろうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bāttiṃsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bāttiṃsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三十二の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第三十二〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
130-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
130. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū adhammaṃ dhammoti dīpenti te,
bhikkhave, bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno janassa
anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ye |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
te, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhū |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
adhammaṃ |
a-dhṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
非法、邪法 |
|
|
|
|
dhammo |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
主 |
法 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
dīpenti |
dīp 使 |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
輝かす、明るくする、説明する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
te, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhū |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
bahu |
|
形 |
u |
‐ |
持 |
多い |
|
|
|
|
jana |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
人 |
|
|
|
|
ahitāya |
a-dhā |
過分 |
a |
中 |
単 |
与 |
不利益 |
|
|
|
|
paṭipannā |
prati-pad |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
行道した |
|
|
|
|
bahu |
|
形 |
u |
‐ |
持 |
多い |
|
|
|
|
jana |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
人 |
|
|
|
|
asukhāya, |
|
形 |
a |
中 |
単 |
与 |
不楽の |
|
|
|
|
bahuno |
|
形 |
u |
男 |
単 |
属 |
多く |
|
|
|
|
janassa |
|
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
人、人々 |
|
|
|
|
anatthāya |
|
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
無義、無利 |
|
|
|
|
ahitāya |
a-dhā |
過分 |
a |
中 |
単 |
与 |
不利益 |
|
|
|
|
dukkhāya |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
与 |
苦 |
|
|
|
|
deva |
|
名 |
a |
男 |
相 |
天、神、陛下 |
|
|
|
|
manussānaṃ. |
|
名 |
a |
男 |
複 |
属 |
人間 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、およそ非法を『法である』と説明する比丘たち。比丘たちよ、それらの比丘たちは多衆の不利益のため、多衆の不楽のため、多衆の不利、不益のため、神々と人々の苦のために行道しているのです。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・devamanussānaṃは「王と民」であるかも知れない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
130-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ
[tepimaṃ (sī.)] saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bahuñ |
|
形 |
u |
中 |
単 |
対 |
多い |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
te, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhū |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
apuññaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
対 |
非福の |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pasavanti, |
pra-su |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
産出する、生ずる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
te |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
imaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
saddhammaṃ |
dhṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
正法、妙法 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
antaradhāpentī’’ |
dhā 使 |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
滅没させる、消失させる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、それらの比丘たちは多くの非福を生み出し、また彼らはこの正法を隠没させています」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tettiṃsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tettiṃsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三十三の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第三十三〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
131-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
131. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū dhammaṃ adhammoti dīpenti te,
bhikkhave, bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno janassa
anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ye te, bhikkhave,
bhikkhū dhammaṃ adhammoti
dīpenti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya,
bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. (130-1.) |
|
|
|
|
dhammaṃ |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
法 |
|
|
|
|
adhammo |
a-dhṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
非法、邪法 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、およそ法を『非法である』と説明する比丘たち。比丘たちよ、それらの比丘たちは多衆の不利益のため、多衆の不楽のため、多衆の不利、不益のため、神々と人々の苦のために行道しているのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
131-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ
saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bahuñca te, bhikkhave,
bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti. (130-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、それらの比丘たちは多くの非福を生み出し、また彼らはこの正法を隠没させています」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Catuttiṃsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Catuttiṃsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三十四の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第三十四〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
132-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
132-139. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū avinayaṃ vinayoti
dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ye te, bhikkhave,
bhikkhū avinayaṃ vinayoti dīpenti…pe… (130-1.) |
|
|
|
|
avinayaṃ |
a-vi-nī |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
非律 |
|
|
|
|
vinayo |
vi-nī |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
律、調伏 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、およそ非律を『律である』と説明する比丘たち。比丘たちよ、それらの比丘たちは多衆の不利益のため、多衆の不楽のため、多衆の不利、不益のため、神々と人々の苦のために行道しているのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
133-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vinayaṃ avinayoti dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vinayaṃ |
vi-nī |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
律 |
|
|
|
|
avinayo |
a-vi-nī |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
非律 |
|
|
|
|
ti dīpenti…pe…
(130-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
律を『非律である』と説明する…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
134-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti
dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
abhāsitaṃ |
a-bhāṣ |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
言われない |
|
|
|
|
alapitaṃ |
a-lap |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
語られない |
|
|
|
|
tathāgatena |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
単 |
具 |
如来 |
|
|
|
|
bhāsitaṃ |
bhāṣ |
名過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
いった、言説、所説 |
|
|
|
|
lapitaṃ |
lap |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
語られた、呟かれた |
|
|
|
|
tathāgatenā |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
単 |
具 |
如来 |
|
|
|
|
ti dīpenti…pe…
(130-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如来によって説かれず、語られていないものを『如来によって説かれ、語られたものである』と説明する…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
135-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti
dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhāsitaṃ |
bhāṣ |
名過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
いった、言説、所説 |
|
|
|
|
lapitaṃ |
lap |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
語られた、呟かれた |
|
|
|
|
tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti
dīpenti…pe… (134-1.) |
|
|
|
|
abhāsitaṃ |
a-bhāṣ |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
言われない |
|
|
|
|
alapitaṃ |
a-lap |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
語られない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如来によって説かれ、語られたものを『如来によって説かれず、語られていないものである』と説明する…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
136-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
anāciṇṇaṃ tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
anāciṇṇaṃ |
an-ā-car |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
実行されざる |
|
|
|
|
tathāgatena āciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe…
(134-1.) |
|
|
|
|
āciṇṇaṃ |
ā-car |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
実行した、已作の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如来によって行ぜられていないものを『如来によって行ぜられたものである』と説明する…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
137-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
āciṇṇaṃ tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
āciṇṇaṃ |
ā-car |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
実行した、已作の |
|
|
|
|
tathāgatena anāciṇṇaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe…
(134-1.) |
|
|
|
|
anāciṇṇaṃ |
an-ā-car |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
実行されざる |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如来によって行ぜられたものを『如来によって行ぜられていないものである』と説明する…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
138-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
apaññattaṃ tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
apaññattaṃ |
a-pra-jṅā 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
未所制の、未施設の |
|
|
|
|
tathāgatena paññattaṃ tathāgatenāti dīpenti…pe…
(134-1.) |
|
|
|
|
paññattaṃ |
pra-jñā 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
知らしめられた、告知された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
如来によって告知されていないものを『如来によって告知されたものである』と説明する…… |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・あるいは「告知」よりも「制定」がよいか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
139-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
paññattaṃ tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpenti te,
bhikkhave, bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno janassa
anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
paññattaṃ |
pra-jñā 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
知らしめられた、告知された |
|
|
|
|
tathāgatena apaññattaṃ tathāgatenāti dīpenti
te, bhikkhave, bhikkhū bahujanaahitāya paṭipannā bahujanaasukhāya, bahuno
janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. (130-1, 134-1.) |
|
|
|
|
apaññattaṃ |
a-pra-jṅā 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
未所制の、未施設の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……如来によって告知されたものを『如来によって告知されていないものである』と説明する〔比丘たち〕。比丘たちよ、それらの比丘たちは多衆の不利益のため、多衆の不楽のため、多衆の不利、不益のため、神々と人々の苦のために行道しているのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
139-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ
saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bahuñca te, bhikkhave,
bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpentī’’ti. (130-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、それらの比丘たちは多くの非福を生み出し、また彼らはこの正法を隠没させています」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dvācattālīsatimaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dvācattālīsatimaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第四十二の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第四十二〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dutiyapamādādivaggo dasamo. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dutiya |
|
名形 |
a |
男 |
持 |
第二の、伴侶 |
|
|
|
|
pamāda |
pra-mad |
名 |
a |
男 |
有(持) |
放逸、怠惰 |
|
|
|
|
ādi |
|
名 |
i |
男中 |
持 |
最初、初 |
|
|
|
|
vaggo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
章、品 |
|
|
|
|
dasamo. |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第十の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔『増支部』「一集」〕第十〔品〕、「第二の放逸等品」〔おわり〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |