|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. Nocedaṃsuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
No |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない、否 |
|
|
|
|
ce |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
もし、たとえ |
|
|
|
|
idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「若此不存経」(『相応部』14-33) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sāvatthiyaṃ |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
処 |
地名、サーヴァッティー |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
viharati…pe… |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔あるとき世尊は〕サーヴァッティーに住しておられた…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘no cedaṃ, bhikkhave, pathavīdhātuyā assādo abhavissa, nayidaṃ
sattā pathavīdhātuyā sārajjeyyuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘no |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない、否 |
|
|
|
|
ce |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
もし、たとえ |
|
|
|
|
idaṃ, |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
pathavī |
|
名 |
ī |
女 |
依(属) |
地 |
|
|
|
|
dhātuyā |
|
名 |
u |
女 |
単 |
属 |
界、要素 |
|
|
|
|
assādo |
ā-svad |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
楽味 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhavissa, |
bhū |
動 |
条 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
これ |
|
|
|
|
sattā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
有情、衆生 |
|
|
|
|
pathavī |
|
名 |
ī |
女 |
依(属) |
地 |
|
|
|
|
dhātuyā |
|
名 |
u |
女 |
単 |
与 |
界、要素 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
sārajjeyyuṃ. |
saṃ-raj |
動 |
願 |
能 |
複 |
三 |
執着する、貪着する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、もし、地界の楽味が存在しないのであれば、有情たちが地界へ貪着することはないでしょう。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・構文からして関係代名詞が略されているようにも思われるが、煩雑になるため、諸訳にならいidaṃを虚辞的に扱った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmā ca kho, bhikkhave, atthi pathavīdhātuyā assādo, tasmā
sattā pathavīdhātuyā sārajjanti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmā |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
奪 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
atthi |
as |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
pathavī |
|
名 |
ī |
女 |
依(属) |
地 |
|
|
|
|
dhātuyā |
|
名 |
u |
女 |
単 |
属 |
界、要素 |
|
|
|
|
assādo, |
ā-svad |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
楽味 |
|
|
|
|
tasmā |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
奪 |
それ、彼 |
|
|
|
|
sattā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
有情、衆生 |
|
|
|
|
pathavī |
|
名 |
ī |
女 |
依(属) |
地 |
|
|
|
|
dhātuyā |
|
名 |
u |
女 |
単 |
与 |
界、要素 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
sārajjanti. |
saṃ-raj |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
執着する、貪着する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、地界の楽味は存在しており、それゆえ有情たちは地界へ貪着するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave, pathavīdhātuyā ādīnavo abhavissa, nayidaṃ
sattā pathavīdhātuyā nibbindeyyuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave,
pathavīdhātuyā ādīnavo
abhavissa, nayidaṃ sattā pathavīdhātuyā (117-2.) |
|
|
|
|
ādīnavo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
危難、過患 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindeyyuṃ. |
nir-vid |
動 |
願 |
能 |
複 |
三 |
厭う、厭離する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、地界の危難が存在しないのであれば、有情たちが地界を厭うことはないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmā ca kho, bhikkhave, atthi pathavīdhātuyā ādīnavo, tasmā
sattā pathavīdhātuyā nibbindanti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmā ca kho,
bhikkhave, atthi pathavīdhātuyā ādīnavo, tasmā sattā pathavīdhātuyā (117-3.) |
|
|
|
|
ādīnavo, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
危難、過患 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindanti. |
nir-vid |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
厭う、厭離する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、地界の危難は存在しており、それゆえ有情たちは地界を厭うのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave, pathavīdhātuyā nissaraṇaṃ abhavissa,
nayidaṃ sattā pathavīdhātuyā nissareyyuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave,
pathavīdhātuyā ādīnavo
abhavissa, nayidaṃ sattā pathavīdhātuyā (117-2.) |
|
|
|
|
nissaraṇaṃ |
ni-sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
出離、遠離 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nissareyyuṃ. |
ni-sṛ |
動 |
願 |
能 |
複 |
三 |
出離する、遠離する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、地界の出離が存在しないのであれば、有情たちが地界を出離することはないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmā ca kho, bhikkhave, atthi pathavīdhātuyā nissaraṇaṃ, tasmā
sattā pathavīdhātuyā nissaranti’’. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmā ca kho,
bhikkhave, atthi pathavīdhātuyā nissaraṇaṃ, tasmā sattā pathavīdhātuyā (117-3.) |
|
|
|
|
nissaraṇaṃ |
ni-sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
出離、遠離 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nissaranti’’. |
ni-sṛ |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
出離する、遠離する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、地界の出離は存在しており、それゆえ有情たちは地界を出離するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘No cedaṃ, bhikkhave, āpodhātuyā assādo abhavissa…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘No cedaṃ, bhikkhave,
āpodhātuyā assādo
abhavissa…pe… (117-2.) |
|
|
|
|
āpo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
水 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、水界の楽味が存在しないのであれば、有情たちが水界へ貪着することはないでしょう…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
no cedaṃ, bhikkhave, tejodhātuyā…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
no cedaṃ, bhikkhave, tejodhātuyā…pe… (117-2.) |
|
|
|
|
tejo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
火 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、火界の楽味が存在しないのであれば、有情たちが火界へ貪着することはないでしょう…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
no cedaṃ, bhikkhave, vāyodhātuyā assādo abhavissa, nayidaṃ
sattā vāyodhātuyā sārajjeyyuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
no cedaṃ, bhikkhave, vāyodhātuyā assādo abhavissa,
nayidaṃ sattā vāyodhātuyā
sārajjeyyuṃ. (117-2.) |
|
|
|
|
vāyo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
風 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、風界の楽味が存在しないのであれば、有情たちが風界へ貪着することはないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmā ca kho, bhikkhave, atthi vāyodhātuyā assādo, tasmā sattā
vāyodhātuyā sārajjanti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmā ca kho,
bhikkhave, atthi vāyodhātuyā
assādo, tasmā sattā vāyodhātuyā
sārajjanti. (117-3.) |
|
|
|
|
vāyo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
風 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、風界の楽味は存在しており、それゆえ有情たちは風界へ貪着するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave, vāyodhātuyā ādīnavo abhavissa, nayidaṃ
sattā vāyodhātuyā nibbindeyyuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave, vāyodhātuyā ādīnavo abhavissa,
nayidaṃ sattā vāyodhātuyā
nibbindeyyuṃ. (117-4.) |
|
|
|
|
vāyo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
風 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、風界の危難が存在しないのであれば、有情たちが風界を厭うことはないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmā ca kho, bhikkhave, atthi vāyodhātuyā ādīnavo, tasmā sattā
vāyodhātuyā nibbindanti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmā ca kho,
bhikkhave, atthi vāyodhātuyā
ādīnavo, tasmā sattā vāyodhātuyā nibbindanti. (117-5.) |
|
|
|
|
vāyo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
風 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、風界の危難は存在しており、それゆえ有情たちは風界を厭うのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave, vāyodhātuyā nissaraṇaṃ abhavissa, nayidaṃ
sattā vāyodhātuyā nissareyyuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
No cedaṃ, bhikkhave, vāyodhātuyā nissaraṇaṃ abhavissa,
nayidaṃ sattā vāyodhātuyā
nissareyyuṃ. (117-6.) |
|
|
|
|
vāyo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
風 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、もし、風界の出離が存在しないのであれば、有情たちが風界を出離することはないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmā ca kho, bhikkhave, atthi vāyodhātuyā nissaraṇaṃ, tasmā
sattā vāyodhātuyā nissaranti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmā ca kho,
bhikkhave, atthi vāyodhātuyā
nissaraṇaṃ, tasmā sattā vāyodhātuyā nissaranti. (117-7.) |
|
|
|
|
vāyo |
|
名 |
as |
中 |
持 |
風 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、風界の出離は存在しており、それゆえ有情たちは風界を出離するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yāvakīvañcime, bhikkhave, sattā imāsaṃ catunnaṃ dhātūnaṃ
assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ
na abbhaññaṃsu, neva tāvime bhikkhave, sattā sadevakā lokā samārakā
sabrahmakā sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya nissaṭā visaṃyuttā
vippamuttā vimariyādikatena cetasā vihariṃsu. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yāva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜だけ、〜まで、〜の限り |
|
|
|
|
kīvañ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
どれほど |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
ime, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
sattā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
有情、衆生 |
|
|
|
|
imāsaṃ |
|
代 |
代的 |
女 |
複 |
属 |
これら |
|
|
|
|
catunnaṃ |
|
数 |
特 |
女 |
複 |
属 |
四 |
|
|
|
|
dhātūnaṃ |
|
名 |
u |
女 |
複 |
属 |
界、要素 |
|
|
|
|
assādañ |
ā-svad |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
楽味 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
assādato |
ā-svad |
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
楽味 |
|
|
|
|
ādīnavañ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
過患、患難、過失、危難 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
ādīnavato |
|
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
危難、過患 |
|
|
|
|
nissaraṇañ |
ni-sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
出離、遠離 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
nissaraṇato |
ni-sṛ |
代 |
代的 |
中 |
単 |
奪 |
出離 |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abbhaññaṃsu, |
abhi-jñā |
動 |
ア |
能 |
複 |
三 |
証知する、自証する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
tāva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
それだけ、それほど、まず |
|
|
|
|
ime |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
sattā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
有情、衆生 |
|
|
|
|
sadevakā |
|
形 |
a |
男 |
単 |
奪 |
天ある |
|
|
|
|
lokā |
|
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
世界、世間 |
|
|
|
|
samārakā |
|
形 |
a |
男 |
単 |
奪 |
魔ある |
|
|
|
|
sabrahmakā |
sa-bṛh |
形 |
a |
男 |
単 |
奪 |
梵ある |
|
|
|
|
sassamaṇa |
sa-śram |
形 |
a |
‐ |
有(相) |
沙門ある |
|
|
|
|
brāhmaṇiyā |
bṛh |
名 |
a |
男→女 |
単 |
奪 |
婆羅門 |
|
|
|
|
pajāya |
pra-jan |
名 |
ā |
女 |
単 |
奪 |
人々 |
|
|
|
|
sadeva |
|
形 |
a |
‐ |
有(相) |
天ある |
|
|
|
|
manussāya |
|
名 |
a |
男→女 |
単 |
奪 |
人、人間 |
|
|
|
|
nissaṭā |
ni-sṛ |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
出離した、逃れた |
|
|
|
|
visaṃyuttā |
vi-saṃ-yuj |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
離縛した |
|
|
|
|
vippamuttā |
vi-pra-muc |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
脱した、自由となった |
|
|
|
|
vimariyādikatena |
kṛ |
形 |
a |
中 |
単 |
具 |
制限の無い、自由になった |
|
|
|
|
cetasā |
cit |
名 |
as |
中 |
単 |
具 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vihariṃsu. |
vi-hṛ |
動 |
ア |
能反 |
複 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、どうあれ、これら四界に関し、楽味を楽味として、危難を危難として、また出離を出離として、有情たちが如実に証知しないようなその間は、比丘たちよ、それら有情たちは、天・魔・梵を含む世界、沙門と婆羅門、王と民を含む人々から出離し、離縛し、脱し、自由となった心で住することはありませんでした。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
117-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yato ca kho, bhikkhave, sattā imāsaṃ catunnaṃ dhātūnaṃ
assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ
abbhaññaṃsu, atha, bhikkhave, sattā sadevakā lokā samārakā sabrahmakā
sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya nissaṭā visaṃyuttā vippamuttā
vimariyādikatena cetasā viharantī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yato |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
そこから、〜なるが故に、何となれば(yaの奪格) |
|
|
|
|
ca kho, bhikkhave, sattā imāsaṃ catunnaṃ dhātūnaṃ assādañca assādato
ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ abbhaññaṃsu, atha, bhikkhave, sattā sadevakā
lokā samārakā sabrahmakā sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya nissaṭā
visaṃyuttā vippamuttā vimariyādikatena cetasā viharantī’’ti. (117-16.) |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
atha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ときに、また、そこに |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
viharantī’’ |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし比丘たちよ、これら四界に関し、楽味を楽味として、危難を危難として、また出離を出離として、有情たちが如実に証知したため、比丘たちよ、そこで有情たちは、天・魔・梵を含む世界、沙門と婆羅門、王と民を含む人々から出離し、離縛し、脱し、自由となった心で住するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Catutthaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Catutthaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第四の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第四〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |