|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Saṅgāravasuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Saṅgārava |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「サンガーラヴァ経」(『相応部』46-55) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236. Sāvatthinidānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sāvatthi |
|
名 |
ī |
女 |
有(処) |
地名、サーヴァッティー、舎衛城 |
|
|
|
|
nidānaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
因縁、因由 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
サーヴァッティーでのことである。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Atha kho saṅgāravo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Atha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ときに、また、そこに |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
saṅgāravo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
brāhmaṇo |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
yena |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
具 |
(関係代名詞、〜tenaで「〜の所に」) |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
tena |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
具 |
それ、彼、それによって、それゆえ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasaṅkami; |
upa-saṃ-kram |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
近づいた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ときに、サンガーラヴァ婆羅門が、世尊へ近づいた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasaṅkamitvā |
upa-saṃ-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
近づく |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhagavatā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
具 |
世尊 |
|
|
|
|
saddhiṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
共に、一緒に(具格支配) |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
sammodi. |
saṃ-mud |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
相喜ぶ、挨拶する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
近づいて、世尊と挨拶した。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ
nisīdi. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sammodanīyaṃ |
saṃ-mud |
未分 |
a |
女 |
単 |
対 |
よろこばしい |
|
|
|
|
kathaṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
話、説、論 |
|
|
|
|
sāraṇīyaṃ |
saṃ-raj |
未分 |
a |
女 |
単 |
対 |
相慶慰すべき、喜ぶべき |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vītisāretvā |
vi-ati-sṛ 使 |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
交わす、交換する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ekamantaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一方に |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nisīdi. |
ni-sad |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
坐る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
喜ばしき慶賀の言葉を交わして、一方へ坐った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekamantaṃ nisinno kho saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca
– |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ekamantaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一方に |
|
|
|
|
nisinno |
ni-sad |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
坐った |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
saṅgāravo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
brāhmaṇo |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
bhagavantaṃ |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
対 |
世尊 |
|
|
|
|
etad |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
avoca – |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
一方へ坐ったサンガーラヴァ婆羅門は、世尊へこう言った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ko |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
何、誰 |
|
|
|
|
nu |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
いったい、たぶん、〜かどうか、〜ではないか |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
bho |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、君よ、友よ、ああ、おお |
|
|
|
|
gotama, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、ゴータマ |
|
|
|
|
hetu, |
hi |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
因、原因(属格に副対で「〜のゆえに」) |
|
|
|
|
ko |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
何、誰 |
|
|
|
|
paccayo |
prati-i |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
縁、資具 |
|
|
|
|
yena |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
具 |
(関係代名詞、〜tenaで「〜の所に」) |
|
|
|
|
ekadā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一時、ある時 |
|
|
|
|
dīgha |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
長い |
|
|
|
|
rattaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
副対 |
夜 →長い間 |
|
|
|
|
sajjhāya |
|
名 |
a |
男 |
持 |
読誦、学習 |
|
|
|
|
katā |
kṛ |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
なされた |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
mantā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
呪、真言、経典 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
paṭibhanti, |
prati-bhā |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
現れる、明らかとなる、見える、思える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
pageva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まして、いわんや |
|
|
|
|
asajjhāya |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
読誦なき、学習なき |
|
|
|
|
katā? |
kṛ |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
なされた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「尊者ゴータマよ、いったい、いかなる因、いかなる縁あって、読誦されていない真言はもちろん、時には、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのでしょうか。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・この場合のpaṭibhantiは、文言が思い浮かぶということか、あるいは意味を理解できるということであろうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ko pana, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ti? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ko pana, bho gotama, hetu, ko paccayo yenekadā dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā’’ (236-6.) |
|
|
|
|
pana, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
ti? |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
また尊者ゴータマよ、いったい、いかなる因、いかなる縁あって、読誦されている真言はもちろん、時には、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのでしょうか」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yasmiṃ kho, brāhmaṇa, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā
viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati,
paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yasmiṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
処 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
依(具) |
貪、貪欲、染 |
|
|
|
|
pariyuṭṭhitena |
pari-ut-sthā |
過分 |
a |
中 |
単 |
具 |
纏われた、取り巻かれた |
|
|
|
|
cetasā |
cit |
名 |
as |
中 |
単 |
具 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
viharati |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
依(具) |
貪、貪欲、染 |
|
|
|
|
paretena, |
parā-i |
過分 |
a |
中 |
単 |
具 |
打ち勝たれた |
|
|
|
|
uppannassa |
ud-pad |
過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
生じた |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
rāgassa |
raj |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
貪欲、染 |
|
|
|
|
nissaraṇaṃ |
ni-sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
出離、遠離 |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti, |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
atta |
|
名 |
an |
男 |
依(属) |
自己、我 |
|
|
|
|
attham |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
義、意味、利益 |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
tasmiṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
処 |
それ、彼 |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
jānāti |
jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati, |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
para |
|
形 |
代的 |
‐ |
依(属) |
他の |
|
|
|
|
attham pi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (同上) |
|
|
|
|
ubhaya |
|
形 |
代的 |
‐ |
依(属) |
両方 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「婆羅門よ、欲貪に纏わり付かれ、欲貪に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた欲貪の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず、そのときには他者の利益をも如実に知らず、見ておらず、そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto saṃsaṭṭho lākhāya vā haliddiyā
vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
|
uda |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
水 |
|
|
|
|
patto |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
主 |
鉢、器 |
|
|
|
|
saṃsaṭṭho |
saṃ-sṛj |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
相交わった、親近の |
|
|
|
|
lākhāya |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
具 |
漆、塗料 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
haliddiyā |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
具 |
鬱金 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
nīliyā |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
具 |
藍 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
mañjiṭṭhāya |
|
形 |
a |
女 |
単 |
具 |
深紅の、茜色の |
|
|
|
|
vā. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、漆、鬱金、藍、あるいは茜の混じった水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
そこで、そこに、そのとき、そのなかで |
|
|
|
|
cakkhumā |
|
形 |
ant |
男 |
単 |
主 |
眼ある |
|
|
|
|
puriso |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人、男 |
|
|
|
|
sakaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
自分の |
|
|
|
|
mukha |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
口、面 |
|
|
|
|
nimittaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
相、特相 |
|
|
|
|
paccavekkhamāno |
prati-ava-īkṣ |
現分 |
a |
男 |
単 |
主 |
観察する、省察する |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
jāneyya |
jñā |
動 |
願 |
能 |
単 |
三 |
知る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passeyya. |
paś |
動 |
願 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとしても、如実に知り、見ることはできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena
cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evam |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
kho, brāhmaṇa, yasmiṃ
samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca
kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、欲貪に纏わり付かれ、欲貪に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた欲貪の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
さらに、ふたたび |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
aparaṃ, |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
後の、次の、他の、(副対で)さらに |
|
|
|
|
yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā
viharati byāpādaparetena,
uppannassa ca byāpādassa
nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na
jānāti na passati, paratthampi…pe… (236-8.) |
|
|
|
|
byāpāda |
vi-ā-pad |
名 |
a |
男 |
依(具) |
瞋恚 |
|
|
|
|
byāpādassa |
vi-ā-pad |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
瞋恚 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれ、瞋恚に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた瞋恚の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto agginā santatto pakkuthito
[pakkudhito (ka.), ukkaṭṭhito (sī.), ukkuṭṭhito (syā.)] usmudakajāto
[ussadakajāto (sī.), usmādakajāto (syā.)]. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto (236-10.) |
|
|
|
|
agginā |
|
名 |
i |
男 |
単 |
具 |
火 |
|
|
|
|
santatto |
saṃ-tap |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
熱せられた |
|
|
|
|
pakkuthito |
pra-kvas |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
沸騰した、熱い |
|
|
|
|
usmā |
|
名 |
ā |
女 |
依(具) |
熱 |
|
|
|
|
udaka |
|
名 |
a |
中 |
有(持) |
水 |
|
|
|
|
jāto. |
jan |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
生まれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、火によって熱せられて沸騰し、熱い水の生じた水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya.
(236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとしても、如実に知り、見ることはできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati, paratthampi tasmiṃ samaye…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena,
uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye…pe…
(236-12, 15.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれ、瞋恚に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた瞋恚の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず、そのときには他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca
thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā
viharati thinamiddhaparetena,
uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… (236-15.) |
|
|
|
|
thina |
|
名 |
a |
中 |
相 |
惛沈 |
|
|
|
|
middha |
|
名 |
a |
中 |
依(具) |
眠、睡眠 →惛眠 |
|
|
|
|
middhassa |
|
名 |
a |
中 |
単 |
属 |
眠、睡眠 →惛眠 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれ、惛眠に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた惛眠の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto sevālapaṇakapariyonaddho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto (236-10.) |
|
|
|
|
sevāla |
|
名 |
a |
男 |
相 |
苔草、水草 |
|
|
|
|
paṇaka |
|
名 |
a |
男 |
依(具) |
緑葉、水草 |
|
|
|
|
pariyonaddho. |
pari-ava-nah |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
覆われた、囲まれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、苔や水草に覆われた水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya.
(236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとしても、如実に知り、見ることはできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena
cetasā viharati thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati thinamiddhaparetena,
uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… (236-12, 23.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれ、惛眠に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた惛眠の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-30. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-31. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena,
uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… (236-15.) |
|
|
|
|
uddhacca |
|
名 |
a |
中 |
相 |
掉挙 |
|
|
|
|
kukkucca |
|
名 |
a |
中 |
依(具) |
悪作、悔 →掉悔 |
|
|
|
|
kukkuccassa |
|
名 |
a |
中 |
単 |
属 |
悪作、悔 →掉悔 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、掉悔に纏わり付かれ、掉悔に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた掉悔の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず、そのときには他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-32. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-33. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-34. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto vāterito calito bhanto
ūmijāto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto (236-10.) |
|
|
|
|
vāta |
vā |
名 |
a |
男 |
依(具) |
風 |
|
|
|
|
erito |
iṝ 使 |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
動かされた、説かれた |
|
|
|
|
calito |
|
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
動かされた、揺すられた、ばらまかれた |
|
|
|
|
bhanto |
bhram |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
迷行した、迷走した |
|
|
|
|
ūmi |
|
名 |
i, ī |
女 |
有(持) |
波 |
|
|
|
|
jāto. |
jan |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
生まれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、風に動かされ、揺すられ、ぐらつき、波の生じた水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-35. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya.
(236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとしても、如実に知り、見ることはできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-36. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccaparetena,
uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati
uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati, paratthampi…pe… (236-12,
31.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、掉悔に纏わり付かれ、掉悔に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた掉悔の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-37. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati;
(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-38. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-39. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye
vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca
vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi…pe… (236-15.) |
|
|
|
|
vicikicchā |
vi-cit |
名 |
ā |
女 |
依(具) |
疑、疑惑 |
|
|
|
|
uppannāya |
ud-pad |
過分 |
a |
女 |
単 |
属 |
生じた |
|
|
|
|
vicikicchāya |
vi-cit |
名 |
ā |
女 |
単 |
属 |
疑、疑惑 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、疑に纏わり付かれ、疑に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた疑の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-40. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi… (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知らず、見ていません〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-41. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-42. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto āvilo luḷito kalalībhūto
andhakāre nikkhitto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto (236-10.) |
|
|
|
|
āvilo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
混濁の、濁った、汚い |
|
|
|
|
luḷito |
luḍ |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
動揺した、動乱の |
|
|
|
|
kalalībhūto |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
泥の混じった |
|
|
|
|
andha |
|
形 |
a |
‐ |
依(属) |
盲目の、暗愚の |
|
|
|
|
kāre |
kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
行為、所作、字、文字、作者 →暗黒 |
|
|
|
|
nikkhitto. |
ni-kṣip |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
布置された、放置された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、濁り、ゆらめき、泥が混じり、暗闇に置かれた水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-43. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya.
(236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとしても、如実に知り、見ることはできないでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-44. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena
cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na
passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati,
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena,
uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, attatthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na jānāti na passati, paratthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ na jānāti na passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ na
jānāti na passati; (236-8, 12, 39.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、疑に纏わり付かれ、疑に打ち負かされた心をそなえて住し、また生じた疑の出離を如実に了知しないようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知らず、見ておらず、そのときには他者の利益をも如実に知らず、見ておらず、そのときには両者の利益をも如実に知らず、見ていません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-45. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva
asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦されていない真言はもちろん、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-46. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ
sajjhāyakatāpi mantā nappaṭibhanti, pageva asajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、この因、この縁あって、読誦されていない真言はもちろん、時には、長いあいだ読誦された真言すら現れないようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-47. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Yasmiñca kho, brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena
cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati,
paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Yasmiñca kho,
brāhmaṇa, samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na
kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ
jānāti passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、欲貪に纏わり付かれず、欲貪に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた欲貪の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており、そのときには他者の利益をも如実に知り、見ており、そのときには両者の利益をも如実に知り、見ています。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・以下、多くはnaやcaの増減があるのみ。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-48. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-49. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho lākhāya vā
haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto asaṃsaṭṭho
lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya vā. (236-10.) |
|
|
|
|
asaṃsaṭṭho |
a-saṃ-sṛj |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
相交わらない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、漆、鬱金、藍、あるいは茜の混じってない水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-50. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. (236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとすれば、如実に知り、見ることができるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-51. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena
cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ pajānāti…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena,
uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti…pe…. (236-12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、欲貪に纏わり付かず、欲貪に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた欲貪の出離を如実に了知するようなとき…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-52. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena, uppannassa ca
byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na
byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe…
(236-15.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれず、瞋恚に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた瞋恚の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-53. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi…(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知り、見ています〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-54. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-55. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na agginā santatto na
pakkuthito na usmudakajāto, tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ
paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto na agginā santatto na pakkuthito na usmudakajāto, tattha
cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya
passeyya. (236-18, 19.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、火によって熱せられず、沸騰せず、熱い水の生じていない水盤がある〔としましょう〕。そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとすれば、如実に知り、見ることができるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-56. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena
cetasā viharati na byāpādaparetena, uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati,
paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati na byāpādaparetena,
uppannassa ca byāpādassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… (236-20.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、瞋恚に纏わり付かれず、瞋恚に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた瞋恚の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-57. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi…(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知り、見ています〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-58. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-59. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na thinamiddhaparetena, uppannassa
ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na
thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati,
paratthampi…pe… (236-23.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれず、惛眠に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた惛眠の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-60. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi … |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi
…(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知り、見ています〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-61. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-62. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na
sevālapaṇakapariyonaddho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto na
sevālapaṇakapariyonaddho. (236-26.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、苔や水草に覆われていない水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-63. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. (236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとすれば、如実に知り、見ることができるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-64. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na thinamiddhaparetena, uppannassa
ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati na
thinamiddhaparetena, uppannassa ca thinamiddhassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati,
paratthampi…pe… (236-28.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、惛眠に纏わり付かれず、惛眠に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた惛眠の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-65. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi…(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知り、見ています〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-66. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-67. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena,
uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na
uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati,
paratthampi…pe… (236-31.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、掉悔に纏わり付かれず、掉悔に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた掉悔の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており、そのときには他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-68. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi…(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知り、見ています〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-69. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-70. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto na vāterito na calito na
bhanto na ūmijāto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto na
vāterito na calito na bhanto na ūmijāto. (236-34.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、風に動かされず、揺すられず、ぐらつかず、波の生じない水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-71. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. (236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとすれば、如実に知り、見ることができるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-72. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena,
uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti,
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati na
uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraṇaṃ
yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati,
paratthampi…pe… (236-36.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、掉悔に纏わり付かれず、掉悔に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた掉悔の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており……他者の利益をも…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-73. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi…(236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……両者の利益をも〔如実に知り、見ています〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-74. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-75. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca
vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti [pajānāti passati (syā.)],
attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ
samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ,
brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na
vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; (236-39.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた婆羅門よ、疑に纏わり付かれず、疑に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた疑の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており、そのときには他者の利益をも如実に知り、見ており、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-76. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; (236-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そのときには両者の利益をも如実に知り、見ています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-77. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-78. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke
nikkhitto. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
brāhmaṇa, udapatto accho vippasanno anāvilo āloke nikkhitto. (236-42.) |
|
|
|
|
accho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
澄んだ、輝いた |
|
|
|
|
vippasanno |
vi-pra-sad |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
明浄、清浄な |
|
|
|
|
anāvilo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
濁りのない |
|
|
|
|
āloke |
|
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
光、光明 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば婆羅門よ、澄み、清浄であり、濁りなく、明るいところに置かれた水盤がある〔としましょう〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-79. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno
yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tattha cakkhumā puriso
sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno yathābhūtaṃ jāneyya passeyya. (236-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そこで、眼ある男が自分の面相を観察しようとすれば、如実に知り、見ることができるでしょう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-80. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa, yasmiṃ samaye na
vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca
vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti
passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva kho, brāhmaṇa,
yasmiṃ samaye na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na
vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ
pajānāti, attatthampi tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, paratthampi
tasmiṃ samaye yathābhūtaṃ jānāti passati, ubhayatthampi tasmiṃ samaye
yathābhūtaṃ jānāti passati; (236-8, 12, 39.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように、婆羅門よ、疑に纏わり付かれず、疑に打ち負かされない心をそなえて住し、また生じた疑の出離を如実に了知するようなとき。そのときには自己の利益をも如実に知り、見ており、そのときには他者の利益をも如実に知り、見ており、そのときには両者の利益をも如実に知り、見ています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-81. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva
sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. (236-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それゆえ〕読誦された真言はもちろん、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-82. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ kho, brāhmaṇa, hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ
asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti, pageva sajjhāyakatā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ kho, brāhmaṇa,
hetu ayaṃ paccayo yenekadā dīgharattaṃ asajjhāyakatāpi mantā paṭibhanti,
pageva sajjhāyakatā. (236-46.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、この因、この縁あって、読誦されている真言はもちろん、時には、長いあいだ読誦されていない真言すら現れるようなことがあるのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-83. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sattime, brāhmaṇa, bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso
anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya
saṃvattanti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Satta |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
七 |
|
|
|
|
ime, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
|
bodhi |
budh |
名 |
i |
女 |
依(属) |
覚、菩提、さとり |
|
|
|
|
aṅgā |
|
名 |
a |
中(男) |
複 |
主 |
支分、部分 →覚支、菩提分 |
|
|
|
|
anāvaraṇā |
an-ā-vṛ |
名 |
a |
中(男) |
複 |
主 |
不障の、無碍の |
|
|
|
|
anīvaraṇā |
a-nis-vṛ |
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
蓋なき |
|
|
|
|
cetaso |
cit |
名 |
as |
中 |
単 |
属 |
心 |
|
|
|
|
anupakkilesā |
an-upa-kliś |
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
随煩悩なき |
|
|
|
|
bhāvitā |
bhū 使 |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
修習された |
|
|
|
|
bahulīkatā |
bahulī-kṛ |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
多修された |
|
|
|
|
vijjā |
vid |
名 |
ā |
女 |
依(具) |
明智 |
|
|
|
|
vimutti |
vi-muc 受 |
名 |
i |
女 |
持 |
解脱 |
|
|
|
|
phala |
phal |
名 |
a |
中 |
依(属) |
果、結果、果報 |
|
|
|
|
sacchikiriyāya |
kṛ |
名 |
ā |
女 |
単 |
与 |
作証、現証、能証 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
saṃvattanti. |
saṃ-vṛt |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
転起する、作用する、導く |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、碍なき、蓋なき、心の随煩悩なきこれら七覚支が修習され、多修されたなら、明智による解脱という果の作証へ導きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-84. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Katame satta? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Katame |
|
形 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
いずれの、どちらの |
|
|
|
|
satta? |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
七 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
いかなる七か。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-85. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Satisambojjhaṅgo kho, brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso
anupakkileso bhāvito bahulīkato vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya
saṃvattati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sati |
smṛ |
名 |
i |
女 |
持 |
念、憶念、正念 |
|
|
|
|
sambodhi |
saṃ-budh |
名 |
i |
女 |
依(属) |
正覚、等覚 |
|
|
|
|
aṅgo |
|
名 |
a |
中(男) |
単 |
主 |
部分、支分、肢体 →覚支、菩提分 |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
brāhmaṇa, |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
婆羅門 |
|
|
|
|
anāvaraṇo |
an-ā-vṛ |
名 |
a |
中(男) |
単 |
主 |
不障の、無碍の |
|
|
|
|
anīvaraṇo |
a-nis-vṛ |
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
蓋なき |
|
|
|
|
cetaso |
cit |
名 |
as |
中 |
単 |
属 |
心 |
|
|
|
|
anupakkileso |
an-upa-kliś |
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
随煩悩なき |
|
|
|
|
bhāvito |
bhū 使 |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
修習された |
|
|
|
|
bahulīkato |
bahulī-kṛ |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
多修された |
|
|
|
|
vijjā |
vid |
名 |
ā |
女 |
依(具) |
明智 |
|
|
|
|
vimutti |
vi-muc 受 |
名 |
i |
女 |
持 |
解脱 |
|
|
|
|
phala |
phal |
名 |
a |
中 |
依(属) |
果、結果、果報 |
|
|
|
|
sacchikiriyāya |
kṛ |
名 |
ā |
女 |
単 |
与 |
作証、現証、能証 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
saṃvattanti. |
saṃ-vṛt |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
転起する、作用する、導く |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、碍なき、蓋なき、心の随煩悩なき念覚支が修習され、多修されたなら、明智による解脱という果の作証へ導きます…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-86. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upekkhāsambojjhaṅgo kho, brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso
anupakkileso bhāvito bahulīkato vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya
saṃvattati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upekkhā |
upa-īkṣ |
名 |
ā |
女 |
持 |
捨、無関心 |
|
|
|
|
sambojjhaṅgo kho,
brāhmaṇa, anāvaraṇo anīvaraṇo cetaso anupakkileso bhāvito bahulīkato
vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattati. (236-85.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、碍なき、蓋なき、心の随煩悩なき捨覚支が修習され、多修されたなら、明智による解脱という果の作証へ導きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-87. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ime kho, brāhmaṇa, satta bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso
anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya
saṃvattantī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ime kho, brāhmaṇa, satta bojjhaṅgā anāvaraṇā anīvaraṇā cetaso
anupakkilesā bhāvitā bahulīkatā vijjāvimuttiphalasacchikiriyāya saṃvattantī’’
(236-83.) |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
婆羅門よ、碍なき、蓋なき、心の随煩悩なきこれら七覚支が修習され、多修されたなら、明智による解脱という果の作証へ導きます」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-88. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evaṃ vutte saṅgāravo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
vutte |
vac 受 |
過分 |
a |
中 |
単 |
処 |
いわれた |
|
|
|
|
saṅgāravo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、サンガーラヴァ |
|
|
|
|
brāhmaṇo |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
bhagavantaṃ |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
対 |
世尊 |
|
|
|
|
etad |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
avoca – |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
このようにいわれて、サンガーラヴァ婆羅門は、世尊へこう言った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-89. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘abhikkantaṃ, |
abhi-kram |
名過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
偉なるかな、奇なるかな、希有なり、素晴らしい |
|
|
|
|
bho |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、君よ、友よ、ああ、おお |
|
|
|
|
gotama…pe… |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、ゴータマ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「素晴らしい、尊者ゴータマよ…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
236-90. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ
gata’’nti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upāsakaṃ |
upa-ās |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
優婆塞 |
|
|
|
|
maṃ |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
対 |
私 |
|
|
|
|
bhavaṃ |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
主 |
尊師、尊者 |
|
|
|
|
gotamo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、ゴータマ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
dhāretu |
dhṛ 使 |
動 |
命 |
能 |
単 |
三 |
持たせる、保持する、憶持する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ajja |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
今日、今 |
|
|
|
|
agge |
|
形 |
a |
中 |
単 |
処 |
第一、最高、最上、首位、頂点 →今日以降 |
|
|
|
|
pāṇa |
pra-an |
名 |
a |
男 |
依(対) |
生類、生命 |
|
|
|
|
upetaṃ |
upa-i |
過分 |
a |
男 |
単 |
対 |
そなえた、具備した →命ある限り |
|
|
|
|
saraṇaṃ |
sṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
帰依処 |
|
|
|
|
gata’’n |
gam |
過分 |
a |
男 |
単 |
対 |
行った →帰依した |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
尊者ゴータマは私を、今日以降、命ある限り帰依をなした優婆塞であるとご記憶下さい」と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pañcamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pañcamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第五の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第五〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |