|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. Balakaraṇīyavaggo |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bala |
|
名形 |
a |
中 |
依(具) |
強い、軍 |
|
|
|
|
karaṇīya |
kṛ |
名未分 |
a |
‐ |
依(属) |
なされるべき |
|
|
|
|
vaggo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
章、品 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「力所作品」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Balasuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Bala |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
強い、軍 |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「力経」(『相応部』45-149) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149. Sāvatthinidānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sāvatthi |
|
名 |
ī |
女 |
有(処) |
地名、サーヴァッティー、舎衛城 |
|
|
|
|
nidānaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
因縁、因由 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
サーヴァッティーでのことである。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā
karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete
balakaraṇīyā kammantā karīyanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
ye |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
keci |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
何らかの、何者であれ |
|
|
|
|
bala |
|
名形 |
a |
中 |
依(具) |
力、強い、軍 |
|
|
|
|
karaṇīyā |
kṛ |
名未分 |
a |
中→男 |
複 |
主 |
なされるべき |
|
|
|
|
kammantā |
kṛ |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
業、作業、業務、家業、職業 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
karīyanti, |
kṛ 受 |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
なされる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sabbe |
|
名形 |
代的 |
中→男 |
複 |
主 |
すべて |
|
|
|
|
te |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
pathaviṃ |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
対 |
地、大地 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nissāya |
ni-śri |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
依って、依止して、〜のために、近くに |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
pathaviyaṃ |
|
名 |
ī |
女 |
単 |
処 |
地 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
patiṭṭhāya |
prati-sthā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
住立する、確立する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evam |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
ete |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これ |
|
|
|
|
bala |
|
名形 |
a |
中 |
依(具) |
力、強い、軍 |
|
|
|
|
karaṇīyā |
kṛ |
名未分 |
a |
中→男 |
複 |
主 |
なされるべき |
|
|
|
|
kammantā |
kṛ |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
業、作業、業務、家業、職業 |
|
|
|
|
karīyanti; |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「たとえば比丘たちよ、なんであれ諸々の力仕事がなされますが、そのようなそれら力仕事、それらはすべて地面に依止し、地面に住立することでなされます。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・balakaraṇīyā kammantāは直訳すれば「力によってなされる仕事」とでもすべきであろうが、煩雑につき単純に「力仕事」とした。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evameva kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evam |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
sīlaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
戒 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nissāya |
ni-śri |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
依って、依止して、〜のために、近くに |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sīle |
|
名 |
a |
中 |
単 |
処 |
戒 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
patiṭṭhāya |
prati-sthā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
住立する、確立する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ariyaṃ |
|
名形 |
a |
男 |
単 |
対 |
聖なる |
|
|
|
|
aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
帯 |
八 |
|
|
|
|
aṅgikaṃ |
|
形 |
a |
男 |
単 |
対 |
支分ある |
|
|
|
|
maggaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
道 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ariyaṃ |
|
名形 |
a |
男 |
単 |
対 |
聖なる |
|
|
|
|
aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
帯 |
八 |
|
|
|
|
aṅgikaṃ |
|
形 |
a |
男 |
単 |
対 |
支分ある |
|
|
|
|
maggaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
道 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bahulīkaroti. |
kṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
多作する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kathañ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
いかに、なぜに |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
bhikkhave, bhikkhu
sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ
aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti? (149-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、いかに八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idha, bhikkhave, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti vivekanissitaṃ
virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
diṭṭhiṃ |
dṛś |
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
見、見解、意見 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
viveka |
vi-vic |
名 |
a |
男 |
依(対) |
離、遠離、独処 |
|
|
|
|
nissitaṃ |
ni-śri |
過分 |
a |
女 |
単 |
対 |
依止した |
|
|
|
|
virāga |
vi-raj |
名 |
a |
男 |
依(対) |
離貪、遠離 |
|
|
|
|
nissitaṃ |
ni-śri |
過分 |
a |
女 |
単 |
対 |
依止した |
|
|
|
|
nirodha |
ni-rudh 使 |
名 |
a |
男 |
依(対) |
滅尽 |
|
|
|
|
nissitaṃ |
ni-śri |
過分 |
a |
女 |
単 |
対 |
依止した |
|
|
|
|
vossagga |
ava-sṛj |
名 |
a |
男 |
依(対) |
棄捨 |
|
|
|
|
pariṇāmiṃ…pe… |
pari-nam |
形 |
in |
女 |
単 |
対 |
変化する、向かう、結果する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、ここに比丘は、遠離に依止し、離貪に依止し、滅尽に依止し、棄捨へ向かう正見を修習します…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ti.
(Paragaṅgāpeyyālīvaṇṇiyato paripuṇṇasuttanti vitthāramaggī). |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evaṃ kho, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ (149-3.) |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、そのように八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・( )内は「容色vaṇṇiya」をやや意訳して「さきの「ガンガー略〔品〕」の全容から、「円満した経を〔引用して当てはめよ〕」というのが、詳説の道である」とでも訳すべきか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā
karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete
balakaraṇīyā kammantā karīyanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya
pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete balakaraṇīyā kammantā karīyanti; (149-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば比丘たちよ、なんであれ諸々の力仕事がなされますが、そのようなそれら力仕事、それらはすべて地面に依止し、地面に住立することでなされます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evameva kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evameva kho,
bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti. (149-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti? (149-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、いかに八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idha, bhikkhave, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti
rāgavinayapariyosānaṃ dosavinayapariyosānaṃ mohavinayapariyosānaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
diṭṭhiṃ |
dṛś |
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
見、見解、意見 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
依(属) |
貪、貪欲、染 |
|
|
|
|
vinaya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
律、調伏 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→女 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
|
dosa |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
瞋恚 |
|
|
|
|
vinaya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
律 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→女 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
|
moha |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
愚痴 |
|
|
|
|
vinaya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
律 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ…pe… |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→女 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、ここに比丘は、貪欲の調伏をもって完成とし、瞋恚の調伏をもって完成とし、愚痴の調伏をもって完成とする正見を修習します…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammāsamādhiṃ bhāveti rāgavinayapariyosānaṃ
dosavinayapariyosānaṃ mohavinayapariyosānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
samādhiṃ |
saṃ-ā-dhā |
名 |
i |
男 |
単 |
対 |
定、三昧、精神集中 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
依(属) |
貪、貪欲、染 |
|
|
|
|
vinaya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
律 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→男 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
|
dosa |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
瞋恚 |
|
|
|
|
vinaya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
律 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→男 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
|
moha |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
愚痴 |
|
|
|
|
vinaya |
|
名 |
a |
男 |
有(持) |
律 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ. |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→男 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
貪欲の調伏をもって完成とし、瞋恚の調伏をもって完成とし、愚痴の調伏をもって完成とする正定を修習します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evaṃ kho, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ti. (149-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、そのように八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā
karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete
balakaraṇīyā kammantā karīyanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya
pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete balakaraṇīyā kammantā karīyanti; (149-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば比丘たちよ、なんであれ諸々の力仕事がなされますが、そのようなそれら力仕事、それらはすべて地面に依止し、地面に住立することでなされます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evameva kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evameva kho,
bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti. (149-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti? (149-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、いかに八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idha, bhikkhave, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti amatogadhaṃ
amataparāyanaṃ amatapariyosānaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
diṭṭhiṃ |
dṛś |
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
見、見解、意見 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
amata |
a-mṛ |
名過分 |
a |
中 |
依(対) |
不死 |
|
|
|
|
ogadhaṃ |
ava-gāh |
名形 |
a |
中→女 |
単 |
対 |
潜入した、深入した |
|
|
|
|
amata |
a-mṛ |
名過分 |
a |
中 |
有(持) |
不死 |
|
|
|
|
parāyanaṃ |
para-ā-i |
名 |
a |
中→女 |
単 |
対 |
依佑、所趣処、彼岸 |
|
|
|
|
amata |
a-mṛ |
名過分 |
a |
中 |
有(持) |
不死 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ…pe… |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→女 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、ここに比丘は、不死へ深入し、不死を所趣とし、不死をもって完成とする正見を修習します…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammāsamādhiṃ bhāveti amatogadhaṃ amataparāyanaṃ
amatapariyosānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
samādhiṃ |
saṃ-ā-dhā |
名 |
i |
男 |
単 |
対 |
定、三昧、精神集中 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
amata |
a-mṛ |
名過分 |
a |
中 |
依(対) |
不死 |
|
|
|
|
ogadhaṃ |
ava-gāh |
名形 |
a |
中→男 |
単 |
対 |
潜入した、深入した |
|
|
|
|
amata |
a-mṛ |
名過分 |
a |
中 |
有(持) |
不死 |
|
|
|
|
parāyanaṃ |
para-ā-i |
名 |
a |
中→男 |
単 |
対 |
依佑、所趣処、彼岸 |
|
|
|
|
amata |
a-mṛ |
名過分 |
a |
中 |
有(持) |
不死 |
|
|
|
|
pariyosānaṃ. |
pari-ava-sā |
名 |
a |
中→男 |
単 |
対 |
終結、完了 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不死へ深入し、不死を所趣とし、不死をもって完成とする正定を修習します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evaṃ kho, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ti. (149-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、そのように八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā
karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete
balakaraṇīyā kammantā karīyanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Seyyathāpi,
bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā karīyanti, sabbe te pathaviṃ nissāya
pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete balakaraṇīyā kammantā karīyanti; (149-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば比丘たちよ、なんであれ諸々の力仕事がなされますが、そのようなそれら力仕事、それらはすべて地面に依止し、地面に住立することでなされます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evameva kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evameva kho,
bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti. (149-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにそのように比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkaroti? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Kathañca, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkaroti? (149-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
では比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、いかに八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのでしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idha, bhikkhave, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti nibbānaninnaṃ
nibbānapoṇaṃ nibbānapabbhāraṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
diṭṭhiṃ |
dṛś |
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
見、見解、意見 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
nibbāna |
nir-vā? |
名 |
a |
中 |
依(対) |
涅槃、寂滅 |
|
|
|
|
ninnaṃ |
ni-nam? |
形 |
a |
女 |
単 |
対 |
下降の、傾いた、低い |
|
|
|
|
nibbāna |
nir-vā? |
名 |
a |
中 |
依(対) |
涅槃、寂滅 |
|
|
|
|
poṇaṃ |
nam |
形 |
a |
女 |
単 |
対 |
傾斜の、傾いた |
|
|
|
|
nibbāna |
nir-vā? |
名 |
a |
中 |
有(対) |
涅槃、寂滅 |
|
|
|
|
pabbhāraṃ…pe… |
|
名 |
a |
女 |
単 |
対 |
傾斜、坂道 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、ここに比丘は、涅槃へ向かい、涅槃へ傾き、涅槃への傾斜ある正見を修習します…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sammāsamādhiṃ bhāveti nibbānaninnaṃ nibbānapoṇaṃ
nibbānapabbhāraṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
samādhiṃ |
saṃ-ā-dhā |
名 |
i |
男 |
単 |
対 |
定、三昧、精神集中 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
nibbāna |
nir-vā? |
名 |
a |
中 |
依(対) |
涅槃、寂滅 |
|
|
|
|
ninnaṃ |
ni-nam? |
形 |
a |
男 |
単 |
対 |
下降の、傾いた、低い |
|
|
|
|
nibbāna |
nir-vā? |
名 |
a |
中 |
依(対) |
涅槃、寂滅 |
|
|
|
|
poṇaṃ |
nam |
形 |
a |
男 |
単 |
対 |
傾斜の、傾いた |
|
|
|
|
nibbāna |
nir-vā? |
名 |
a |
中 |
有(対) |
涅槃、寂滅 |
|
|
|
|
pabbhāraṃ. |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
傾斜、坂道 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
涅槃へ向かい、涅槃へ傾き、涅槃への傾斜ある正定を修習します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
149-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ
bahulīkarotī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evaṃ kho, bhikkhave,
bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāveti
ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bahulīkarotī’’ti. (149-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、比丘は、戒に依止し、戒に住立することで、そのように八支聖道を修習し、八支聖道を多作するのです」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Paṭhamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Paṭhamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第一の、最初の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第一〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |