|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6. Pītisuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pīti |
|
名 |
i |
女 |
依(属) |
喜、喜悦 |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「喜悦経」(『増支部』5-176) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati pañcamattehi upāsakasatehi
parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Atha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ときに、また、そこに |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
anāthapiṇḍiko |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、アナータピンディカ、給孤独 |
|
|
|
|
gahapati |
|
名 |
i |
男 |
単 |
主 |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
pañca |
|
数 |
特 |
‐ |
帯 |
五 |
|
|
|
|
mattehi |
|
形 |
a |
中 |
複 |
具 |
量、程度の、だけ |
|
|
|
|
upāsaka |
upa-as |
名 |
a |
男 |
帯 |
優婆塞 |
|
|
|
|
satehi |
|
数 |
a |
中 |
複 |
具 |
百 |
|
|
|
|
parivuto |
pari-vṛ |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
囲まれた |
|
|
|
|
yena |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
具 |
(関係代名詞、〜tenaで「〜の所に」) |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
tena |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
具 |
それ、彼、それによって、それゆえ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasaṅkami; |
upa-saṃ-kram |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
近づいた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ときにアナータピンディカ居士が、五百人ほどの優婆塞に囲まれて、世尊へ近づいた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasaṅkamitvā |
upa-saṃ-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
近づく |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhagavantaṃ |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
対 |
世尊 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhivādetvā |
abhi-vad 使 |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
敬礼する、礼拝する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ekamantaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一方に |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nisīdi. |
ni-sad |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
坐る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
近付いて、世尊に礼拝し、一方へ坐った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ekamantaṃ nisinnaṃ kho anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ bhagavā
etadavoca – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ekamantaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
一方に |
|
|
|
|
nisinnaṃ |
ni-sad |
過分 |
a |
男 |
単 |
対 |
坐った |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
anāthapiṇḍikaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
人名、アナータピンディカ、給孤独 |
|
|
|
|
gahapatiṃ |
|
名 |
i |
男 |
単 |
対 |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
etad |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
avoca – |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
一方へ坐ったアナータピンディカ居士へ、世尊はこう仰った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Tumhe kho, gahapati, bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhitā
cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Tumhe |
|
代 |
代的 |
‐ |
複 |
主 |
あなたたち |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
gahapati, |
|
名 |
i |
男 |
単 |
呼 |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
依(属) |
比丘 |
|
|
|
|
saṅghaṃ |
saṃ-hṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
僧伽、衆 |
|
|
|
|
paccupaṭṭhitā |
prati-upa-sthā |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
現れた、仕えた |
|
|
|
|
cīvara |
|
名 |
a |
中 |
相 |
衣 |
|
|
|
|
piṇḍapāta |
|
名 |
a |
男 |
相 |
団食 |
|
|
|
|
sena |
śī |
名 |
a |
男 |
相 |
臥具、臥処 |
|
|
|
|
āsana |
ās |
名 |
a |
中 |
相 |
坐具、坐処、座 |
|
|
|
|
gilāna |
|
形 |
a |
‐ |
依(与) |
病んだ、病人 |
|
|
|
|
paccaya |
prati-i |
名 |
a |
男 |
持 |
資具、須要物 |
|
|
|
|
bhesajja |
|
名 |
a |
中 |
持 |
薬、薬物 |
|
|
|
|
parikkhārena. |
|
名 |
a |
男 |
単 |
具 |
資具、資財、資助、必需品、祭法 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「居士よ、あなたがたは、衣、団食、臥坐具、病者の資具たる医薬品によって比丘僧伽へ仕えています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Na kho, gahapati, tāvatakeneva tuṭṭhi karaṇīyā – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
gahapati, |
|
名 |
i |
男 |
単 |
呼 |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
tāvatakena |
|
形 |
a |
男中 |
単 |
具 |
それだけの |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
tuṭṭhi |
tuṣ |
名 |
i |
女 |
単 |
主 |
満足、知足 |
|
|
|
|
karaṇīyā – |
kṛ |
名未分 |
a |
中→女 |
単 |
主 |
なされるべき、所作、義務 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔しかし〕居士よ、ただそれだけによって満足がなされるべきではありません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘mayaṃ bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhitā
cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārenā’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘mayaṃ |
|
代 |
代的 |
‐ |
複 |
主 |
私たち |
|
|
|
|
bhikkhusaṅghaṃ
paccupaṭṭhitā cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārenā’
(176-4.) |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『我々は、衣、団食、臥坐具、病者の資具たる医薬品によって比丘僧伽へ仕えている』とは。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tasmātiha, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tasmā |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
奪 |
それ、彼 |
|
|
|
|
iha, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
gahapati, |
|
名 |
i |
男 |
単 |
呼 |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
sikkhitabbaṃ – |
śak 意 |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
学ばれるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
居士よ、それゆえここに、このように学ばれるべきです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘kinti mayaṃ kālena kālaṃ pavivekaṃ pītiṃ upasampajja
vihareyyāmā’ti! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘kin |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主(具) |
何、なぜ、いかに |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
mayaṃ |
|
代 |
代的 |
‐ |
複 |
主 |
私たち |
|
|
|
|
kālena |
|
名 |
a |
男 |
単 |
副具 |
時 |
|
|
|
|
kālaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
副対 |
時 |
|
|
|
|
pavivekaṃ |
pra-vi-vic |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
遠離、独居 |
|
|
|
|
pītiṃ |
|
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
喜、喜悦 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
vihareyyāmā’ |
vi-hṛ |
動 |
願 |
能 |
複 |
一 |
住する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti! |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『我々はいかような〔手立て〕によって、折にふれ遠離と喜悦へ到達して住すべきであろうか』と。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・kintiを『註』はkena
nāma upāyenaと換言する。これに従った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evañhi vo, gahapati, sikkhitabba’’nti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evañ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
hi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、なぜなら |
|
|
|
|
vo, |
|
代 |
代的 |
‐ |
複 |
具 |
あなたたち |
|
|
|
|
gahapati, |
|
名 |
i |
男 |
単 |
呼 |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
sikkhitabba’’n |
śak 意 |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
学ばれるべき |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
居士よ、あながたがによって、このように学ばれるべきです」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evaṃ vutte āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
vutte |
vac 受 |
過分 |
a |
中 |
単 |
処 |
いわれた |
|
|
|
|
āyasmā |
|
形 |
ant |
男 |
単 |
主 |
尊者、具寿 |
|
|
|
|
sāriputto |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人名、サーリプッタ |
|
|
|
|
bhagavantaṃ |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
対 |
世尊 |
|
|
|
|
etad |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
avoca – |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
このように言われて、尊者サーリプッタは世尊へこう言った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘acchariyaṃ, |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
希有の |
|
|
|
|
bhante, |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、大徳よ |
|
|
|
|
abbhutaṃ, |
a-bhū |
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
未曾有の |
|
|
|
|
bhante! |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、大徳よ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「希有なり、尊者よ。未曾有なり、尊者よ。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yāva subhāsitaṃ cidaṃ, bhante, bhagavatā – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yāva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜だけ、〜まで、〜の限り |
|
|
|
|
subhāsitaṃ |
su-bhāṣ |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
善く説かれた |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
idaṃ, |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
bhante, |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、大徳よ |
|
|
|
|
bhagavatā – |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
具 |
世尊 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
世尊によって、このことがこれほど善説されるとは。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘tumhe kho, gahapati, bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhitā
cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘tumhe kho, gahapati,
bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhitā
cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena. (176-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『居士よ、あなたがたは、衣、団食、臥坐具、病者の資具たる医薬品によって比丘僧伽へ仕えています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Na kho, gahapati, tāvatakeneva tuṭṭhi karaṇīyā – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Na kho, gahapati,
tāvatakeneva tuṭṭhi karaṇīyā – (176-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔しかし〕居士よ、ただそれだけによって満足がなされるべきではありません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mayaṃ bhikkhusaṅghaṃ paccupaṭṭhitā
cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārenāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
mayaṃ bhikkhusaṅghaṃ
paccupaṭṭhitā cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārenāti.
(176-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
―我々は、衣、団食、臥坐具、病者の資具たる医薬品によって比丘僧伽へ仕えている―とは。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tasmātiha, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tasmātiha, gahapati,
evaṃ sikkhitabbaṃ – (176-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
居士よ、それゆえここに、このように学ばれるべきです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kinti mayaṃ kālena kālaṃ pavivekaṃ pītiṃ upasampajja
vihareyyāmāti! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kinti mayaṃ kālena
kālaṃ pavivekaṃ pītiṃ upasampajja vihareyyāmāti! (176-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
―我々はいかような〔手立て〕によって、折にふれ遠離と喜悦へ到達して住すべきであろうか―と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evañhi vo, gahapati, sikkhitabba’nti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evañhi vo, gahapati,
sikkhitabba’nti. (176-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
居士よ、あながたがによって、このように学ばれるべきです』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmiṃ, bhante, samaye ariyasāvako pavivekaṃ pītiṃ upasampajja
viharati, pañcassa ṭhānāni tasmiṃ samaye na honti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmiṃ, |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
処 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
bhante, |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、大徳よ |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
ariya |
|
名形 |
a |
男 |
依(属) |
聖なる、尊貴な |
|
|
|
|
sāvako |
śru |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
声聞、弟子 |
|
|
|
|
pavivekaṃ |
pra-vi-vic |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
遠離、独居 |
|
|
|
|
pītiṃ |
|
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
喜、喜悦 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
viharati, |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
pañca |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
五 |
|
|
|
|
assa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
これ |
|
|
|
|
ṭhānāni |
sthā |
名 |
a |
中 |
複 |
主 |
場所、状態、理由、道理 |
|
|
|
|
tasmiṃ |
|
代 |
代的 |
男中 |
単 |
処 |
それ、彼 |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
honti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
尊者よ、聖者の弟子が遠離と喜悦へ到達して住するようなそのときは、その者には五つの状態が存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa kāmūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yam |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
assa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
これ |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(対) |
欲、欲楽 |
|
|
|
|
upasaṃhitaṃ |
upa-saṃ-dhā |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
伴った、具えた、関係した |
|
|
|
|
dukkhaṃ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
苦 |
|
|
|
|
domanassaṃ, |
dur-man |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
憂、憂悩 |
|
|
|
|
tam |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
それ |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
assa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
これ |
|
|
|
|
tasmiṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
処 |
それ、彼 |
|
|
|
|
samaye |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
時 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、欲に関わる苦と憂。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa kāmūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
kāmūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. (176-20.) |
|
|
|
|
sukhaṃ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
楽 |
|
|
|
|
somanassaṃ, |
su-man |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
喜、喜悦 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、欲に関わる楽と喜。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa akusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa akusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ
domanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. (176-20.) |
|
|
|
|
akusala |
|
形 |
a |
‐ |
依(具) |
不善の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、不善に関わる苦と憂。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa akusalūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
akusalūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. (176-21,
22.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、不善に関わる楽と喜。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa kusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa kusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ
domanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. (176-20.) |
|
|
|
|
kusala |
|
形 |
a |
‐ |
依(具) |
善き、善巧の、巧みな |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、善に関わる苦と憂。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmiṃ, bhante, samaye ariyasāvako pavivekaṃ pītiṃ upasampajja
viharati, imānissa pañca [imāni pañcassa (syā. kaṃ.)] ṭhānāni tasmiṃ samaye
na hontī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmiṃ, bhante, samaye
ariyasāvako pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharati, imānissa pañca ṭhānāni
tasmiṃ samaye na hontī’’ (176-19.) |
|
|
|
|
imāni |
|
代 |
代的 |
中 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
尊者よ、聖者の弟子が遠離と喜悦へ到達して住するようなそのときは、その者にはこれら五つの状態は存在しません」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sādhu |
sādh |
形 |
u |
中 |
単 |
主 |
善き、善哉、なにとぞ |
|
|
|
|
sādhu, |
sādh |
形 |
u |
中 |
単 |
主 |
善き、善哉、なにとぞ |
|
|
|
|
sāriputta! |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、サーリプッタ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「善きかな、善きかな、サーリプッタよ。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmiṃ, sāriputta, samaye ariyasāvako pavivekaṃ pītiṃ
upasampajja viharati, pañcassa ṭhānāni tasmiṃ samaye na honti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmiṃ, sāriputta, samaye ariyasāvako
pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharati, pañcassa ṭhānāni tasmiṃ samaye na
honti. (176-19.) |
|
|
|
|
sāriputta, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、サーリプッタ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
サーリプッタよ、聖者の弟子が遠離と喜悦へ到達して住するようなそのときは、その者には五つの状態が存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa kāmūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
kāmūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. (176-20.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、欲に関わる苦と憂。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa kāmūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
kāmūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti. (176-21.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、欲に関わる楽と喜。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-30. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa akusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
akusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti.
(176-22.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、不善に関わる苦と憂。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-31. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa akusalūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
akusalūpasaṃhitaṃ sukhaṃ somanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti.
(176-23.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、不善に関わる楽と喜。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-32. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yampissa kusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ
samaye na hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yampissa
kusalūpasaṃhitaṃ dukkhaṃ domanassaṃ, tampissa tasmiṃ samaye na hoti.
(176-24.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
およそその者の、善に関わる苦と憂。そのときには、その者にはそれも存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
176-33. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yasmiṃ, sāriputta, samaye ariyasāvako pavivekaṃ pītiṃ
upasampajja viharati, imānissa [imānettha (sī.)] pañca ṭhānāni tasmiṃ samaye
na hontī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Yasmiṃ, sāriputta, samaye ariyasāvako
pavivekaṃ pītiṃ upasampajja viharati, imānissa pañca ṭhānāni tasmiṃ samaye na
hontī’’ti. (176-25.) |
|
|
|
|
sāriputta, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
呼 |
人名、サーリプッタ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
サーリプッタよ、聖者の弟子が遠離と喜悦へ到達して住するようなそのときは、その者にはこれら五つの状態は存在しません」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Chaṭṭhaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Chaṭṭhaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第六の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第六〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |