←前へ   トップへ   次へ→
                       
                       
     2. Pathavīsuttaṃ  
      語根 品詞 語基 意味  
      Pathavī    ī 依(属)  
      suttaṃ  sīv a 経、糸  
    訳文                
     「地経」(『相応部』15-2  
                       
                       
                       
    125-1.                
     125. Sāvatthiyaṃ viharati…pe…   
      語根 品詞 語基 意味  
      Sāvatthiyaṃ    ī 地名、サーヴァッティー  
      述語 語根 品詞 活用 人称 意味  
      viharati…pe…  vi-hṛ 住する  
    訳文                
     〔あるとき世尊は〕サーヴァッティーに住しておられた……  
                       
                       
                       
    125-2.                
     ‘‘anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro.   
      語根 品詞 語基 意味  
      ‘‘anamataggo    a 無始の、無窮の  
      ayaṃ,    代的 これ  
      bhikkhave,  bhikṣ u 比丘  
      saṃsāro.  saṃ-sṛ a 輪廻、流転  
    訳文                
     「比丘たちよ、この輪廻は無始なるものです。  
                       
                       
                       
    125-3.                
     Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ.   
      語根 品詞 語基 意味  
      Pubbā    代的 前の、先の、昔の  
      koṭi    i 点、終点、頂点、辺、辺際 →前際  
      na    不変 ない  
      述語 語根 品詞 活用 人称 意味  
      paññāyati  pra-jñā 受 知られる、認められる  
      語根 品詞 語基 意味  
      avijjā  a-vid ā 有(持) 無明  
      nīvaraṇānaṃ    a 男中  
      sattānaṃ    a 有情、衆生  
      taṇhā    ā 有(持) 渇愛、愛  
      saṃyojanānaṃ  saṃ-yuj a 中→男 結、繋縛  
      sandhāvataṃ  saṃ-dhāv 現分 ant 走り回る、流転輪廻する  
      saṃsarataṃ.  saṃ-sṛ 現分 ant 動き回る、輪廻する  
    訳文                
     〈無明〉という蓋あり、〈渇愛〉という結縛あって流転し輪廻する有情たちの前際は、知られることがありません。  
                       
                       
                       
    125-4.                
     Seyyathāpi, bhikkhave, puriso imaṃ mahāpathaviṃ kolaṭṭhimattaṃ kolaṭṭhimattaṃ mattikāguḷikaṃ karitvā nikkhipeyya –   
      語根 品詞 語基 意味  
      Seyyathā    不変 その如き、たとえば  
      pi,    不変 〜もまた、けれども、たとえ  
      bhikkhave,  bhikṣ u 比丘  
      puriso    a 人、男  
      imaṃ    代的 これ  
      mahā    ant 大きい  
      pathaviṃ    ī 地、大地  
      kola    a 男中 依(属)  
      aṭṭhi    i 依(属)  
      mattaṃ    a 量、のみ  
      kola    a 男中 依(属)  
      aṭṭhi    i 依(属)  
      mattaṃ    a 量、のみ  
      mattika    a 土の、粘土製の  
      guḷikaṃ    ā 小球、団子  
      述語 語根 品詞 活用 人称 意味  
      karitvā  kṛ なす  
      語根 品詞 語基 意味  
      nikkhipeyya –  ni-kṣip 置く、投棄する、蓄える、除く  
    訳文                
     たとえば比丘たちよ、〔とある〕男がこの大地を、それぞれ、棗の種ほどの土塊になして置いてゆくとしましょう、  
                       
                       
                       
    125-5.                
     ‘ayaṃ me pitā, tassa me pitu ayaṃ pitā’ti, apariyādinnāva bhikkhave, tassa purisassa pitupitaro assu, athāyaṃ mahāpathavī parikkhayaṃ pariyādānaṃ gaccheyya.   
      語根 品詞 語基 意味  
      ‘ayaṃ    代的 これ  
      me    代的  
      pitā,    ar  
      tassa    代的 それ、彼  
      me    代的  
      pitu    ar  
      ayaṃ    代的 これ  
      pitā’    ar  
      ti,    不変 と、といって、かく、このように、ゆえに  
      apariyādinnā  a-pari-ā-dā 過分 a 遍取されざる、終熄されざる  
      eva    不変 まさに、のみ、じつに  
      bhikkhave,  bhikṣ u 比丘  
      tassa    代的 それ、彼  
      purisassa    a 人、男  
      pitu    ar  
      pitaro    ar  
      述語 語根 品詞 活用 人称 意味  
      assu,  as ある、なる  
      語根 品詞 語基 意味  
      atha    不変 ときに、また、そこに  
      ayaṃ    代的 これ  
      mahā    ant 大きい  
      pathavī    ī  
      parikkhayaṃ  pari-kṣi a 遍尽、滅尽  
      pariyādānaṃ  pari-ā-dā a 遍取、尽滅  
      述語 語根 品詞 活用 人称 意味  
      gaccheyya.  gam 行く  
    訳文                
     『これは、私の父である。これは、その私の父の父である』と。比丘たちよ、その場合、この大地が、あまねく尽き、あまねく取り去られるに至ったとしても、その男の父の父たちが数え尽くされることはありません。  
                       
                       
                       
    125-6.                
     Taṃ kissa hetu?   
      語根 品詞 語基 意味  
      Taṃ    代的 それ  
      kissa    代的 何、誰  
      hetu?  hi u 副対 因、原因(属格に副対で「〜のゆえに」)  
    訳文                
     それはなぜか。  
                       
                       
                       
    125-7.                
     Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro.   
      語根 品詞 語基 意味  
      Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. (125-2.)  
    訳文                
     比丘たちよ、この輪廻が無始なるものだからです。  
                       
                       
                       
    125-8.                
     Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ.   
      語根 品詞 語基 意味  
      Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. (125-3.)  
    訳文                
     〈無明〉という蓋あり、〈渇愛〉という結縛あって流転し輪廻する有情たちの前際は、知られることがありません。  
                       
                       
                       
    125-9.                
     Evaṃ dīgharattaṃ vo, bhikkhave, dukkhaṃ paccanubhūtaṃ tibbaṃ paccanubhūtaṃ byasanaṃ paccanubhūtaṃ, kaṭasī vaḍḍhitā.   
      語根 品詞 語基 意味  
      Evaṃ    不変 このように、かくの如き  
      dīgha    a 長い  
      rattaṃ    a 副対  
      vo,    代的 あなたたち  
      bhikkhave,  bhikṣ u 比丘  
      dukkhaṃ    名形 a  
      paccanubhūtaṃ  prati-anu-bhū 過分 a 経験された、受けた、理解された  
      tibbaṃ    a 激しい、重い  
      paccanubhūtaṃ  prati-anu-bhū 過分 a 経験された、受けた、理解された  
      byasanaṃ    a 喪失、不幸、厄難  
      paccanubhūtaṃ,  prati-anu-bhū 過分 a 経験された、受けた、理解された  
      kaṭasī    ī 墓、墓場  
      vaḍḍhitā.  vṛdh 過分 a 増大された、増した  
    訳文                
     比丘たちよ、そのように長い間、あなたがたによって苦が経験され、重苦が経験され、厄難が経験され、墓場が数を増してきたのです。  
                       
                       
                       
    125-10.                
     Yāvañcidaṃ, bhikkhave, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccitu’’nti.   
      語根 品詞 語基 意味  
      Yāvañ    不変 〜の間、まで、〜の限り  
      ca    不変 と、また、そして、しかし  
      idaṃ,    代的 これ  
      bhikkhave,  bhikṣ u 比丘  
      alam    不変 適当な、当然の、十分に、満足して、沢山だ  
      eva    不変 まさに、のみ、じつに  
      sabba    名形 代的 すべて  
      saṅkhāresu  saṃ-kṛ a 行、為作、潜勢力、現象  
      nibbindituṃ,  nir-vid 不定 厭うこと、嫌厭すること  
      alaṃ    不変 適当な、当然の、十分に、満足して、沢山だ  
      virajjituṃ,  vi-raj 不定 離貪すること  
      alaṃ    不変 適当な、当然の、十分に、満足して、沢山だ  
      vimuccitu’’n  vi-muc 受 不定 解脱すること  
      ti.    不変 と、といって、かく、このように、ゆえに  
    訳文                
     比丘たちよ、そうである以上、一切の為作されたものに関しては、厭うのが適切であり、離貪するのが適切であり、解脱するのが適切なのです」  
                       
                       
                       
     Dutiyaṃ.  
      語根 品詞 語基 意味  
      Dutiyaṃ.    名形 a 男→中 第二の、伴侶  
    訳文                
     第二〔経〕。  
                       
                       
  ←前へ   トップへ   次へ→
inserted by FC2 system