|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-123. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(Cha) ‘‘katame aṭṭha dhammā duppaṭivijjhā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘katame |
|
形 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
いずれの、どちらの |
|
|
|
|
aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
dhammā |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
主 |
法 |
|
|
|
|
duppaṭivijjhā? |
dur-prati-vyadh |
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
理解しがたい |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
何が難解な八法でしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-124. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aṭṭha akkhaṇā asamayā brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
akkhaṇā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
不時節 |
|
|
|
|
asamayā |
a-saṃ-i |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
非時、不適時 |
|
|
|
|
brahmacariya |
bṛh,
car |
名 |
a |
中 |
依(属) |
梵行 |
|
|
|
|
vāsāya. |
vas |
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
住、家、状態 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八つの梵行住のための不時、非時があります。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・これは「合誦経」では【九法】に配されている。こちらでは阿修羅への転生のケースを欠く。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-125. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idhāvuso, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho,
dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
āvuso, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
友よ |
|
|
|
|
tathāgato |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
如来 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
loke |
|
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
世界、世間 |
|
|
|
|
uppanno |
ud-pad |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
発生した、生起した |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
arahaṃ |
arh |
名現分 |
ant |
男 |
単 |
主 |
阿羅漢、応供 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
sambuddho, |
saṃ-budh |
名過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
等覚 |
|
|
|
|
dhammo |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
主 |
法 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
desiyati |
diś 使受 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
示される |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
opasamiko |
upa-śam |
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
寂静ならしむ |
|
|
|
|
parinibbāniko |
pari-nir-vā? |
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
般涅槃する |
|
|
|
|
sambodha |
saṃ-budh |
名 |
a |
男 |
依(対) |
正覚、等覚 |
|
|
|
|
gāmī |
gam |
名形 |
in |
男 |
単 |
主 |
行く、行かせる、導く |
|
|
|
|
sugata |
su0gam |
名 |
a |
男 |
依(具) |
善逝 |
|
|
|
|
pavedito. |
pra-vid 使 |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
知らされた、教えられた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
友等よ、ここに、阿羅漢にして正等覚たる如来が世に現れ、寂静ならしむ、般涅槃せしめる、正覚へ導く法が、善逝によって教示されている〔とします〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-126. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayañca puggalo nirayaṃ upapanno hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayañ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
puggalo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人、個人 |
|
|
|
|
nirayaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
地獄 |
|
|
|
|
upapanno |
upa-pad |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
再生した、往生した |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかし、この人は、地獄に生まれ変わっています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-127. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ paṭhamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
paṭhamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第一の |
|
|
|
|
akkhaṇo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
不時節 |
|
|
|
|
asamayo |
a-saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
非時、不適時 |
|
|
|
|
brahmacariya |
bṛh,
car |
名 |
a |
中 |
依(属) |
梵行 |
|
|
|
|
vāsāya. |
vas |
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
住、家、状態 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第一の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-128. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, tathāgato ca loke uppanno hoti arahaṃ
sammāsambuddho, dhammo ca desiyati opasamiko parinibbāniko sambodhagāmī
sugatappavedito, ayañca puggalo tiracchānayoniṃ upapanno hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
さらに、ふたたび |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
aparaṃ, |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
後の、次の、他の、さらに |
|
|
|
|
āvuso, tathāgato ca
loke uppanno hoti arahaṃ sammāsambuddho, dhammo ca desiyati opasamiko
parinibbāniko sambodhagāmī sugatappavedito, (358-125.) |
|
|
|
|
ayañca puggalo tiracchānayoniṃ upapanno hoti.
(358-126.) |
|
|
|
|
tiracchāna |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
畜生、傍行 |
|
|
|
|
yoniṃ |
|
名 |
i |
女 |
単 |
対 |
胎、子宮 →畜生界 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた友等よ、阿羅漢にして正等覚たる如来が世に現れ、寂静ならしむ、般涅槃せしめる、正覚へ導く法が、善逝によって教示されている〔とします〕。しかし、この人は、畜生界に生まれ変わっています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-129. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ dutiyo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ dutiyo akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya. (358-127.) |
|
|
|
|
dutiyo |
|
名形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第二の、伴侶 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第二の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-130. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ
(358-128) |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-131. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
pettivisayaṃ upapanno hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
petti |
pra-i |
名形 |
i |
男 |
依(属) |
餓鬼、亡者、死霊 |
|
|
|
|
visayaṃ |
viṣ |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
境、対境、境域 |
|
|
|
|
upapanno hoti. (358-126.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……餓鬼の境界に生まれ変わっています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-132. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ tatiyo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ tatiyo akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya. (358-127.) |
|
|
|
|
tatiyo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第三の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第三の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-133. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe…
(358-130) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-134. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
aññataraṃ dīghāyukaṃ devanikāyaṃ upapanno hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
aññataraṃ |
|
形 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
とある |
|
|
|
|
dīgha |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
長い |
|
|
|
|
āyukaṃ |
|
形 |
a |
男 |
単 |
対 |
寿命の |
|
|
|
|
deva |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
天、神 |
|
|
|
|
nikāyaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
部類 |
|
|
|
|
upapanno hoti.
(358-126.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……なにがしかの長寿な神々の部類に生まれ変わっています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-135. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ catuttho akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ catuttho akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya.(358-127.) |
|
|
|
|
catuttho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第四の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第四の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-136. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe…
(358-130) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-137. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
paccantimesu janapadesu paccājāto hoti milakkhesu aviññātāresu,
yattha natthi gati bhikkhūnaṃ bhikkhunīnaṃ upāsakānaṃ upāsikānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
paccantimesu |
|
形 |
a |
男 |
複 |
処 |
最初の、辺境の、辺地の |
|
|
|
|
janapadesu |
|
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
地方、国土、田舎 |
|
|
|
|
paccājāto |
prati-ā-jan 受 |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
再生した |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
milakkhesu |
|
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
蛮人、未開人 |
|
|
|
|
aviññātāresu, |
a-vi-jñā |
名 |
ar |
男 |
複 |
処 |
無知者 |
|
|
|
|
yattha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜のような所 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
atthi |
as |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
gati |
gam |
名 |
i |
女 |
単 |
主 |
趣、行方、死去 |
|
|
|
|
bhikkhūnaṃ |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
与 |
比丘 |
|
|
|
|
bhikkhunīnaṃ |
bhikṣ |
名 |
ī |
女 |
複 |
与 |
比丘尼 |
|
|
|
|
upāsakānaṃ |
|
名 |
a |
男 |
複 |
与 |
優婆塞 |
|
|
|
|
upāsikānaṃ. |
|
名 |
ā |
女 |
複 |
与 |
優婆夷 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たち、比丘尼たち、優婆塞たち、優婆夷たちへの道が存在しないような、辺境の土地、未開人たち、無知者たちのうちに生まれ変わっています。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-138. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ pañcamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ pañcamo akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya.(358-127.) |
|
|
|
|
pañcamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第五の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第五の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-139. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe…
(358-130) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-140. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti
micchādiṭṭhiko viparītadassano – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ayañ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
puggalo |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
人、個人 |
|
|
|
|
majjhimesu |
|
形 |
a |
男 |
複 |
処 |
中の |
|
|
|
|
janapadesu paccājāto
hoti, (358-137.) |
|
|
|
|
so |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
それ、彼 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
micchā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
邪、よこしま、邪悪 |
|
|
|
|
diṭṭhiko |
dṛś |
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
見の |
|
|
|
|
viparīta |
vi-para-i |
過分 |
a |
‐ |
有(持) |
顛倒した |
|
|
|
|
dassano – |
dṛś |
名 |
a |
中→男 |
単 |
主 |
見 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……この人は中央の土地に生まれ変わっています。しかし彼は、邪見の者、顛倒した見の者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-141. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi
sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko,
natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā
sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā
sacchikatvā pavedentī’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
atthi |
as |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dinnaṃ, |
dā |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
所施 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
yiṭṭhaṃ, |
yaj |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
供犠した、供養した、犠牲 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
hutaṃ, |
hu |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
供養した、供物 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
sukata |
su-kṛ |
形 |
a |
‐ |
相 |
善行、善行の |
|
|
|
|
dukkaṭānaṃ |
dur-kṛ |
名 |
a |
中 |
複 |
属 |
悪行、悪行の、悪作、突吉羅 |
|
|
|
|
kammānaṃ |
kṛ |
名 |
an |
中 |
複 |
属 |
業、行為 |
|
|
|
|
phalaṃ |
phal |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
果、結果 |
|
|
|
|
vipāko, |
vi-pac |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
異熟、果報 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
loko, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
世界、世間 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
paro |
|
形 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
他 |
|
|
|
|
loko, |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
世界、世間 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
mātā, |
|
名 |
ar |
女 |
単 |
主 |
母 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
pitā, |
|
名 |
ar |
男 |
単 |
主 |
父 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
sattā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
衆生、有情 |
|
|
|
|
opapātikā, |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
化生の |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
atthi |
同上 |
|
|
|
|
loke |
|
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
世界、世間 |
|
|
|
|
samaṇa |
śram |
名 |
a |
男 |
相 |
沙門 |
|
|
|
|
brāhmaṇā |
bṛh |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
gatā |
gam |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
いった →正行者、完成者 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
paṭipannā |
prati-pad |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
行道した、向道の、行者 →正行者 |
|
|
|
|
ye |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
imañ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
lokaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
世界、世間 |
|
|
|
|
parañ |
|
形 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
他 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
lokaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
世界、世間 |
|
|
|
|
sayaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
自ら、自分で |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhiññā |
abhi-jñā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
了知する、証知する |
|
|
|
|
sacchikatvā |
sacchi-kṛ |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
作証する、証明する、さとる |
|
|
|
|
pavedentī’ |
pra-vid 使 |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
知らせる、説く |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『布施〔の果報〕はなく、供犠〔の果報〕はなく、供養〔の果報〕はない。善悪業の異熟はない。〔あの世の住人にとって〕この世はなく、〔この世の住人にとって〕あの世はない。母〔への行為の果報〕はなく、父〔への行為の果報〕はない。化生の有情たちはない。この世とあの世とを自ら知り、証明し、説くような、世における完成者、正行者たる沙門婆羅門たちは存在しない』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-142. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ chaṭṭho akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ chaṭṭho akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya.(358-127.) |
|
|
|
|
chaṭṭho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第六の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第六の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-143. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe…
(358-130) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-144. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti
duppañño jaḷo eḷamūgo, nappaṭibalo subhāsitadubbhāsitānamatthamaññātuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ayañca puggalo
majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti (358-140) |
|
|
|
|
duppañño |
dur-pra-jñā |
名形 |
a |
男 |
単 |
主 |
悪慧の |
|
|
|
|
jaḷo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
痴呆の、愚鈍の |
|
|
|
|
eḷa |
|
名 |
a |
中 |
相 |
聾 |
|
|
|
|
mūgo, |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
唖 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
paṭibalo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
有能、可能な |
|
|
|
|
subhāsita |
su-bhāṣ |
過分 |
a |
‐ |
相 |
よく説かれた |
|
|
|
|
dubbhāsitānam |
dur-bhāṣ |
名 |
a |
中 |
複 |
属 |
悪説 |
|
|
|
|
attham |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
義、意味 |
|
|
|
|
aññātuṃ. |
ā-jñā |
不定 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
了知すること |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……この人は中央の土地に生まれ変わっています。しかし彼は、悪慧の者、愚鈍の者、聾唖の者であり、善説と悪説の義を了知することができません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-145. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ sattamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ sattamo akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya.(358-127.) |
|
|
|
|
sattamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第七の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第七の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-146. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ…pe…
(358-130) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-147. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ayañca puggalo majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti
paññavā ajaḷo aneḷamūgo, paṭibalo subhāsitadubbhāsitānamatthamaññātuṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ayañca puggalo
majjhimesu janapadesu paccājāto hoti, so ca hoti (358-140) |
|
|
|
|
paññavā |
pra-jñā |
形 |
ant |
男 |
単 |
主 |
有慧の |
|
|
|
|
ajaḷo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
無痴呆 |
|
|
|
|
aneḷa |
|
名 |
a |
中 |
相 |
聾ならぬ |
|
|
|
|
mūgo, |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
唖 |
|
|
|
|
paṭibalo
subhāsitadubbhāsitānamatthamaññātuṃ. (358-144) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼が、有慧の者、愚鈍ならぬ者、聾唖ならぬ者であり、善説と悪説の義を了知することができる〔にもかかわらず、如来が世に現れていません〕。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・省略されているが、「合誦経」に同じくこれは如来の不出世のケースであろうから、そのように補訳した。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-148. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ aṭṭhamo akkhaṇo asamayo brahmacariyavāsāya. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ aṭṭhamo akkhaṇo
asamayo brahmacariyavāsāya. (358-127.) |
|
|
|
|
aṭṭhamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第八の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが、第八の梵行住のための不時、非時です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-149. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ime aṭṭha dhammā duppaṭivijjhā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ime |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これ |
|
|
|
|
aṭṭha dhammā
duppaṭivijjhā. (358-123.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これらが、難解な八法です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-150. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(Ja) ‘‘katame aṭṭha dhammā uppādetabbā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘katame aṭṭha dhammā
(358-123.) |
|
|
|
|
uppādetabbā? |
ud-pad 使 |
未分 |
a |
男 |
複 |
主 |
起こされるべき、得られるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
何が得られるべき八法でしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-151. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aṭṭha mahāpurisavitakkā – appicchassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo
mahicchassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
持 |
大きい |
|
|
|
|
purisa |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
人、男 |
|
|
|
|
vitakkā – |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
尋求、思惟 |
|
|
|
|
appa |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
小さい |
|
|
|
|
icchassa |
iṣ |
名 |
ā |
女→男 |
単 |
属 |
欲求 |
|
|
|
|
ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dhammo, |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
主 |
法 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dhammo |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
主 |
法 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大きい |
|
|
|
|
icchassa. |
iṣ |
名 |
ā |
女→男 |
単 |
属 |
欲求 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八つの大人の思惟があります。この法は小欲者のものであり、この法は大欲者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-152. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Santuṭṭhassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asantuṭṭhassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Santuṭṭhassa |
saṃ-tuṣ |
過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
満足した、知足の |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
asantuṭṭhassa. |
a-saṃ-tuṣ |
過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
不知足の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は知足者のものであり、この法は不知足者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-153. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pavivittassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo saṅgaṇikārāmassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pavivittassa |
pra-vi-vic |
過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
遠離した |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
saṅgaṇikā |
|
名 |
ā |
女 |
有(処) |
衆会、衆中 |
|
|
|
|
ārāmassa. |
ā-ram |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
喜び |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は遠離者のものであり、この法は衆会を喜ぶ者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-154. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Āraddhavīriyassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo kusītassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Āraddha |
ā-rabh |
過分 |
a |
‐ |
有(持) |
開始した、励んだ |
|
|
|
|
vīriyassa |
|
名 |
a |
中→男 |
単 |
属 |
精進 |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
kusītassa. |
|
形 |
a |
男 |
単 |
属 |
懈怠の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は精進に励む者のものであり、この法は懈怠者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-155. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Upaṭṭhitasatissāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo muṭṭhassatissa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Upaṭṭhita |
upa-sthā |
過分 |
a |
‐ |
有(持) |
現起した |
|
|
|
|
satissa |
smṛ |
名 |
i |
女→男 |
単 |
属 |
念、憶念、正念 |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
muṭṭha |
mṛṣ |
過分 |
a |
‐ |
持 |
忘れた |
|
|
|
|
satissa. |
smṛ |
形 |
in |
男 |
単 |
属 |
念の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は現起した念ある者のものであり、この法は失念者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-156. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Samāhitassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo asamāhitassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Samāhitassa |
saṃ-ā-dā |
名過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
入定した |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
asamāhitassa. |
a-saṃ-ā-dhā |
過分 |
a |
男 |
単 |
属 |
無定の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は入定者のものであり、この法は無定者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-157. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Paññavato [paññāvato (sī. pī.)] ayaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo
duppaññassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Paññavato |
pra-jñā |
形 |
ant |
男 |
単 |
属 |
有慧の |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
duppaññassa. |
dur-pra-jñā |
名形 |
a |
男 |
単 |
属 |
悪慧の、劣慧の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は有慧者のものであり、この法は悪慧者のものではない。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-158. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nippapañcassāyaṃ dhammo, nāyaṃ dhammo papañcārāmassāti
[nippapañcārāmassa ayaṃ dhammo nippapañcaratino, nāyaṃ dhammo papañcārāmassa
papañcaratinoti (sī. syā. pī.) aṅguttarepi tatheva dissati. aṭṭhakathāṭīkā
pana oloketabbā] ime aṭṭha dhammā uppādetabbā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Nippapañcassa |
|
形 |
a |
男 |
単 |
属 |
無障碍、無戯論 |
|
|
|
|
ayaṃ dhammo, nāyaṃ
dhammo (358-151.) |
|
|
|
|
papañca |
|
名 |
a |
男 |
有(処) |
障碍、戯論、迷執、妄想 |
|
|
|
|
ārāmassā |
ā-ram |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
喜び |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ime aṭṭha dhammā
(358-149.) |
|
|
|
|
uppādetabbā. |
ud-pad 使 |
未分 |
a |
男 |
複 |
主 |
起こされるべき、得られるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この法は迷妄なき者のものであり、この法は迷妄を楽しむ者のものではない。かかるこれらが、得られるべき八法です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-159. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(Jha) ‘‘katame aṭṭha dhammā abhiññeyyā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘katame aṭṭha dhammā
(358-123.) |
|
|
|
|
abhiññeyyā? |
abhi-jñā |
未分 |
a |
男 |
複 |
主 |
了知されるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
何が了知されるべき八法でしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-160. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aṭṭha abhibhāyatanāni – ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti
– |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
abhibhāyatanāni
– |
|
名 |
a |
中 |
複 |
主 |
勝処 |
|
|
|
|
Ajjhattaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
自らの、内の、個人的な |
|
|
|
|
rūpa |
|
形 |
a |
‐ |
依(属) |
色 |
|
|
|
|
saññī |
saṃ-jṇā |
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
想ある |
|
|
|
|
eko |
|
数 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
一、とある |
|
|
|
|
bahiddhā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
外に、外部に |
|
|
|
|
rūpāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
parittāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
小さい、少ない |
|
|
|
|
suvaṇṇa |
|
名形 |
a |
中 |
相 |
美しい、金の |
|
|
|
|
dubbaṇṇāni, |
|
名形 |
a |
中 |
複 |
対 |
悪色、醜い |
|
|
|
|
‘tāni |
|
代 |
代的 |
中 |
複 |
対 |
それ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhibhuyya |
|
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
征服して |
|
|
|
|
jānāmi |
jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
知る |
|
|
|
|
passāmī’ |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti – |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八勝処があります。あるものは、内に色想あり、外にわずかな美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-161. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
saññī |
saṃ-jṇā |
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
想ある |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-162. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ paṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
paṭhamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第一の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第一の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-163. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ rūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti –
(358-160.) |
|
|
|
|
appamāṇāni |
a-pra-mā |
名形 |
a |
中 |
複 |
主 |
無量の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に色想あり、外に無量の美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-164. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evaṃsaññī hoti.
(358-161.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-165. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ dutiyaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dutiyaṃ |
|
名形 |
a |
男→中 |
単 |
主 |
第二の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第二の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-166. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni,
‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. (358-160, 161.) |
|
|
|
|
arūpa |
|
形 |
a |
‐ |
有(属) |
無色の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外にわずかな美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-167. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ tatiyaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
tatiyaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第三の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-168. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni,
‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī
hoti. (358-160, 161.) |
|
|
|
|
arūpa |
|
形 |
a |
‐ |
有(属) |
無色の |
|
|
|
|
appamāṇāni |
a-pra-mā |
名形 |
a |
中 |
複 |
主 |
無量の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に無量の美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-169. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ catutthaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
catutthaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第四の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第四の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-170. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni
nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati (358-166.) |
|
|
|
|
nīlāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
青い |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
vaṇṇāni |
|
名 |
a |
男→中 |
複 |
対 |
色、容色、種類 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nidassanāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
示現、顕現、特徴 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nibhāsāni. |
ni-bhā |
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
光、輝き |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に青い、青い色の、青い外観の、青い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-171. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma umāpupphaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ
nīlanibhāsaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
nāma |
|
名 |
an |
中 |
単 |
副対 |
と、という名の、じつに |
|
|
|
|
umā |
|
名 |
ā |
女 |
依(属) |
亜麻 |
|
|
|
|
pupphaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
花 |
|
|
|
|
nīlaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
青い |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
vaṇṇaṃ |
|
名 |
a |
男→中 |
単 |
主 |
色、容色、種類 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nidassanaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
示現、顕現、特徴 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nibhāsaṃ, |
ni-bhā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
光、輝き |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、青い、青い色、青い外観、青い輝きをもつ亜麻の花。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-172. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ
ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ, evameva
ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni
nīlanidassanāni nīlanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī
hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
pana |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
taṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
それ |
|
|
|
|
vatthaṃ |
vas |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
布 |
|
|
|
|
bārāṇaseyyakaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
バーラーナシー産の |
|
|
|
|
ubhato |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
両方より |
|
|
|
|
bhāga |
bhaj |
名 |
a |
男 |
依(処) |
部分 |
|
|
|
|
vimaṭṭhaṃ |
vi-mṛj |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
磨かれた、なめらかにした |
|
|
|
|
nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ
nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ, (358-171.) |
|
|
|
|
evam |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni,
(358-171.) |
|
|
|
|
‘tāni abhibhuyya
jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. (358-160, 161.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるいはまたたとえば、青い、青い色、青い外観、青い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に青い、青い色の、青い外観の、青い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-173. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ pañcamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
pañcamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第五の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第五の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-174. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni
pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. (358-170.) |
|
|
|
|
pītāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
黄色い |
|
|
|
|
pīta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
黄色い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-175. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma kaṇikārapupphaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ
pītanibhāsaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma kaṇikārapupphaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ. (358-171.) |
|
|
|
|
kaṇikāra |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
カニカーラ樹 |
|
|
|
|
pītaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
黄色い |
|
|
|
|
pīta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
黄色い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きをもつ、カニカーラ樹の花。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-176. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ
ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ, evameva
ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni
pītanidassanāni pītanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī
hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā vā pana taṃ
vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ, evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati pītāni pītavaṇṇāni
pītanidassanāni pītanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya
jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. (358-172.) |
|
|
|
|
pītaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
黄色い |
|
|
|
|
pīta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
黄色い |
|
|
|
|
pītāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
黄色い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるいはまたたとえば、黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-177. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ chaṭṭhaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
chaṭṭhaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第六の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第六の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-178. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni
lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. (358-170.) |
|
|
|
|
lohitakāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
赤い |
|
|
|
|
lohitaka |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
赤い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-179. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma bandhujīvakapupphaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ
lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ
bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ
lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko
bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni
lohitakanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma bandhujīvakapupphaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, seyyathā vā pana
taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ lohitakaṃ
lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī
hoti. (358-171, 172.) |
|
|
|
|
bandhujīvaka |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
植物名、バンドゥジーヴァカ |
|
|
|
|
lohitakaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
赤い |
|
|
|
|
lohitaka |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
赤い |
|
|
|
|
lohitakāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
赤い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きをもつ、バンドゥジーヴァカの花。あるいはまたたとえば、赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-180. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ sattamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
sattamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第七の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第七の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-181. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni
odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. (338-11.) |
|
|
|
|
odātāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に白い、白い色の、白い外観の、白い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-182. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma osadhitārakā odātā odātavaṇṇā odātanidassanā
odātanibhāsā, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ
ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ odātaṃ odātavaṇṇaṃ odātanidassanaṃ odātanibhāsaṃ,
evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni
odātanidassanāni odātanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī
hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
nāma |
|
名 |
an |
中 |
単 |
副対 |
と、という名の、じつに |
|
|
|
|
osadhi |
|
名 |
i,
ī |
女 |
持 |
薬草、明星 |
|
|
|
|
tārakā |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
星 |
|
|
|
|
odātā |
|
形 |
a |
女 |
単 |
主 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
vaṇṇā |
|
名 |
a |
男→女 |
単 |
主 |
色、容色、種類 |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
nidassanā |
|
名 |
a |
中→女 |
単 |
主 |
示現、顕現、特徴 |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
nibhāsā, |
ni-bhā |
名 |
a |
中→女 |
単 |
主 |
光、輝き |
|
|
|
|
seyyathā vā pana taṃ
vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ odātaṃ odātavaṇṇaṃ odātanidassanaṃ odātanibhāsaṃ, evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati odātāni odātavaṇṇāni
odātanidassanāni odātanibhāsāni. ‘tāni abhibhuyya
jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. (358-172.) |
|
|
|
|
odātaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
odātāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
白い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、白い、白い色の、白い外観の、白い輝きをもつ明星。あるいはまたたとえば、白い、白い色の、白い外観の、白い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に白い、白い色の、白い外観の、白い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-183. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ aṭṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
aṭṭhamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第八の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第八の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-184. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ime aṭṭha dhammā abhiññeyyā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ime aṭṭha dhammā
(358-149.) |
|
|
|
|
abhiññeyyā. |
abhi-jñā |
未分 |
a |
男 |
複 |
主 |
了知されるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これらが、了知されるべき八法です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-185. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(Ña) ‘‘katame aṭṭha dhammā sacchikātabbā? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘katame aṭṭha dhammā
(358-123.) |
|
|
|
|
sacchikātabbā? |
sacchi-kṛ |
未分 |
a |
男 |
複 |
主 |
作証されるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
何が作証されるべき八法でしょうか。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-186. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aṭṭha vimokkhā – rūpī rūpāni passati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
vimokkhā – |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
解脱 |
|
|
|
|
rūpī |
|
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
有色の |
|
|
|
|
rūpāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati. |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八解脱があります。有色のものが、諸々の色を見る。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-187. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ paṭhamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
paṭhamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第一 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第一の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-188. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
自らの、内の、個人的な |
|
|
|
|
arūpa |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
非色 |
|
|
|
|
saññī |
saṃ-jṇā |
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
想ある |
|
|
|
|
eko |
|
数 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
一、とある |
|
|
|
|
bahiddhā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
外に、外部に |
|
|
|
|
rūpāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati. |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
内に色想なきあるものが、外に諸々の色を見る。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・このekoは「合誦経」などのパラレルにはない |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-189. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ dutiyo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dutiyo |
|
名形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第二 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第二の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-190. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Subhanteva adhimutto hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Subhan |
śubh |
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
清い、清浄の |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
adhimutto |
adhi-muc |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
信解した、勝解した |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『清浄なり』とのみ信解する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-191. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ tatiyo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
tatiyo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第三 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第三の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-192. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā
nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja
viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
rūpa |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
色、物質 |
|
|
|
|
saññānaṃ |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
複 |
属 |
想、想念、概念、表象 |
|
|
|
|
samatikkamā |
saṃ-ati-kram |
形 |
a |
中 |
単 |
奪 |
超える、越度する |
|
|
|
|
paṭigha |
prati-han |
名 |
a |
男中 |
依(属) |
瞋恚、いかり、障碍、対碍、有対 |
|
|
|
|
saññānaṃ |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
複 |
属 |
想、想念、概念、表象 →有対想 |
|
|
|
|
atthaṅgamā |
|
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
滅没 |
|
|
|
|
nānatta |
|
名 |
a |
中 |
持 |
種々、雑多 |
|
|
|
|
saññānaṃ |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
複 |
属 |
想、想念、概念、表象 |
|
|
|
|
amanasikārā |
a-man,
kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
不作意 |
|
|
|
|
‘ananto |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
無辺の、無限の、無量の |
|
|
|
|
ākāso’ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
虚空、空 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ākāsānañca |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
空無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →空無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく色想を超えることより、有対想の滅没より、種々の想の不作意より、『虚空は無辺なり』と、空無辺処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-193. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ catuttho vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
catuttho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第四 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第四の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-194. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti
viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
ākāsānañca |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
空無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →空無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘anantaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
無辺の、無限の、無量の |
|
|
|
|
viññāṇa’n |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
識、認識、意識 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
viññāṇañca |
vi-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
識無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →識無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく空無辺処を超えて『識は無辺なり』と、識無辺処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-195. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ pañcamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
pañcamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第五 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第五の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-196. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti
ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
viññāṇañca |
vi-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
識無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →識無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
atthi |
as |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kiñcī’ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
何 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ākiñcañña |
|
名 |
a |
中 |
持 |
無所有 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →無所有処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく識無辺処を超えて『何も存在しない』と、無所有処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-197. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ chaṭṭho vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
chaṭṭho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第六 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第六の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-198. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ
upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
ākiñcañña |
|
名 |
a |
中 |
持 |
無所有 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →無所有処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
saññā |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
相 |
想 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
asañña |
a-saṃ-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
非想 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →非想非非想処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく無所有処を超えて、非想非非想処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-199. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ sattamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
sattamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第七 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第七の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-200. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma
saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
saññā |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
相 |
想 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
asañña |
a-saṃ-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
非想 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →非想非非想処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saññā |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
相 |
想 |
|
|
|
|
vedayita |
vid 使 |
過分 |
a |
‐ |
依(属) |
感受した、経験した |
|
|
|
|
nirodhaṃ |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
滅 →想受滅 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく非想非非想処を超えて、想受滅に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-201. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ aṭṭhamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
aṭṭhamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第八 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第八の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-202. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ime aṭṭha dhammā sacchikātabbā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ime aṭṭha dhammā
(358-149.) |
|
|
|
|
sacchikātabbā. |
sacchi-kṛ |
未分 |
a |
男 |
複 |
主 |
作証されるべき |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これらが、作証されるべき八法です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
358-203. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Iti ime asīti dhammā bhūtā tacchā tathā avitathā anaññathā
sammā tathāgatena abhisambuddhā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Iti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ime |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
asīti |
|
数 |
i |
女 |
帯 |
八十 |
|
|
|
|
dhammā |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
主 |
法 |
|
|
|
|
bhūtā |
bhū |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
あった、真実 |
|
|
|
|
tacchā |
|
名 |
a |
中(男) |
複 |
主 |
如実、如真 |
|
|
|
|
tathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
かく、その如く |
|
|
|
|
avitathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
不異如に、不離如に、正しく |
|
|
|
|
anaññathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
不異に、真実に |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい、正しく |
|
|
|
|
tathāgatena |
tathā-(ā-)gam |
名 |
a |
男 |
単 |
具 |
如来 |
|
|
|
|
abhisambuddhā. |
abhi-saṃ-budh |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
現等覚された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
かかるこれら八十法は、真実、如真、如実、不離如、不異如であり、如来によって正しく現等覚されたものです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |