|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424. ‘‘Ayaṃ kho pana, bhikkhave, sakkāyasamudayagāminī paṭipadā
– |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
女 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
pana, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
sakkāya |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
有身、常住身、己身 |
|
|
|
|
samudaya |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男 |
依(対) |
生起、原因 |
|
|
|
|
gāminī |
gam |
名形 |
in |
男→女 |
単 |
主 |
行かせる、導く |
|
|
|
|
paṭipadā – |
prati-pad |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
道 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかして比丘たちよ、これが、有身の生起へと導く道です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cakkhuṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
cakkhuṃ |
|
名 |
us |
中 |
単 |
対 |
眼 |
|
|
|
|
‘etaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
mama, |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
属 |
私 |
|
|
|
|
eso |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
aham |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
主 |
私 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
asmi, |
as |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
ある、なる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
eso |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
me |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
属 |
私 |
|
|
|
|
attā’ |
|
名 |
an |
男 |
単 |
主 |
我、自己 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samanupassati; |
saṃ-anu-paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る、みなす、考える |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
rūpe ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
rūpe |
|
名 |
a |
中(男) |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
諸々の〈色〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cakkhuviññāṇaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
cakkhu |
|
名 |
us |
中 |
依(属) |
眼 |
|
|
|
|
viññāṇaṃ |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
識 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼識〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cakkhusamphassaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
cakkhu |
|
名 |
us |
中 |
依(属) |
眼 |
|
|
|
|
samphassaṃ |
saṃ-spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
触、摩触 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼触〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanaṃ |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
taṇhaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṇhaṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
渇愛、愛 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati; (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sotaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sotaṃ |
śru |
名 |
as |
中 |
単 |
対 |
耳 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati…pe… (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ghānaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ghānaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
鼻 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati…pe… (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈鼻〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
jivhaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jivhaṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
舌 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati…pe… (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈舌〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kāyaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti
samanupassati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāyaṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
身体 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati…pe… (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈身〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
manaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati,
dhamme ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, manoviññāṇaṃ
‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, manosamphassaṃ ‘etaṃ
mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, vedanaṃ ‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, taṇhaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso
me attā’ti samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
manaṃ |
man |
名 |
as |
中 |
単 |
対 |
意 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, (424-2.) |
|
|
|
|
dhamme |
|
名 |
a |
男中 |
複 |
対 |
法 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, (424-2.) |
|
|
|
|
mano |
man |
名 |
as |
中 |
依(属) |
意 |
|
|
|
|
viññāṇaṃ |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
識 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, (424-2.) |
|
|
|
|
mano |
man |
名 |
as |
中 |
依(属) |
意 |
|
|
|
|
samphassaṃ |
saṃ-spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
触、摩触 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, (424-2.) |
|
|
|
|
vedanaṃ |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati, (424-2.) |
|
|
|
|
taṇhaṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
渇愛、愛 |
|
|
|
|
‘etaṃ mama,
esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati. (424-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、諸々の〈法〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、〈意識〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、〈意触〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、〈受〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、〈渇愛〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなす〔ことです〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ayaṃ kho pana, bhikkhave, sakkāyanirodhagāminī paṭipadā
– |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ayaṃ kho pana,
bhikkhave, sakkāyanirodhagāminī
paṭipadā – (424-1.) |
|
|
|
|
nirodha |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
依(対) |
滅、滅尽 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかして比丘たちよ、これが、有身の滅尽へと導く道です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cakkhuṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
cakkhuṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati.
(424-2.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rūpe ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Rūpe ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-3, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
諸々の〈色〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cakkhuviññāṇaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Cakkhuviññāṇaṃ ‘netaṃ
mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-4, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼識〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cakkhusamphassaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Cakkhusamphassaṃ
‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-5, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼触〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vedanaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Vedanaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-6, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Taṇhaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Taṇhaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-7, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sotaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sotaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati…pe… (424-8, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ghānaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ghānaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati… (424-9, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈鼻〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
jivhaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jivhaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati… (424-10, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈舌〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kāyaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāyaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati… (424-11, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈身〉を、『これは私のものではない、これは私ではない、これは私の〈我〉ではない』とみなし…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
manaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
manaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-12, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dhamme ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dhamme ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-12, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
諸々の〈法〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Manoviññāṇaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Manoviññāṇaṃ ‘netaṃ
mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-12, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意識〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Manosamphassaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Manosamphassaṃ ‘netaṃ
mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-12, 14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意触〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vedanaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti
samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Vedanaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-18.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなし、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
424-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Taṇhaṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Taṇhaṃ ‘netaṃ mama,
nesohamasmi, na meso attā’ti samanupassati. (424-19.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉を、『これは私のものだ、これは私だ、これは私の〈我〉だ』とみなす〔ことです〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425. ‘‘Cakkhuñca, bhikkhave, paṭicca rūpe ca uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ, tiṇṇaṃ saṅgati phasso, phassapaccayā uppajjati vedayitaṃ
sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Cakkhuñ |
|
名 |
us |
中 |
単 |
対 |
眼 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
paṭicca |
prati-i |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
縁りて、〜のために |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
rūpe |
|
名 |
a |
中(男) |
複 |
対 |
色 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
uppajjati |
ud-pad |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
生ずる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
cakkhu |
|
名 |
us |
中 |
依(属) |
眼 |
|
|
|
|
viññāṇaṃ, |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
識 |
|
|
|
|
tiṇṇaṃ |
|
数 |
特 |
中 |
複 |
属 |
三 |
|
|
|
|
saṅgati |
saṃ-gam |
名 |
i |
女 |
単 |
主 |
集合、結合 |
|
|
|
|
phasso; |
spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
触、接触 |
|
|
|
|
phassa |
spṛś |
名 |
a |
男 |
持 |
触、接触 |
|
|
|
|
paccayā |
prati-i |
名 |
a |
男 |
単 |
副奪 |
縁りて、ゆえに |
|
|
|
|
uppajjati |
同上 |
|
|
|
|
vedayitaṃ |
vid 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
知らしめられた、感受された |
|
|
|
|
sukhaṃ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
楽 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
dukkhaṃ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
苦 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
adukkhamasukhaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
不苦不楽の |
|
|
|
|
vā. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、〈眼〉と諸々の〈色〉によって〈眼識〉が生じます。〔それら〕三者の和合が〈触〉です。〈触〉に縁って、感受される楽、苦、あるいは不苦不楽が生じます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya phuṭṭho samāno abhinandati abhivadati
ajjhosāya tiṭṭhati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
それ、彼 |
|
|
|
|
sukhāya |
|
名形 |
a |
中→女 |
単 |
具 |
楽 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
具 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
phuṭṭho |
spṛś |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
触れた |
|
|
|
|
samāno |
as |
現分 |
a |
男 |
単 |
主 |
ある、なる |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhinandati |
abhi-nand |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
歓喜する |
|
|
|
|
abhivadati |
abhi-vad |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
よく話す、迎える |
|
|
|
|
ajjhosāya |
adhi-ava-śī |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
取着する、固執する |
|
|
|
|
tiṭṭhati. |
sthā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住立する、立つ |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼が、楽なる〈受〉に触れて、歓喜し、歓迎し、固執してとどまる〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo anuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
それ、彼 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
持 |
貪、染 |
|
|
|
|
anusayo |
anu-śī |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
随眠、煩悩 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
anuseti. |
anu-śī |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
随眠する、潜在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、貪という煩悩が潜在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati
urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dukkhāya |
|
名形 |
a |
中→女 |
単 |
具 |
苦 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
具 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
phuṭṭho |
spṛś |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
触れた |
|
|
|
|
samāno |
as |
現分 |
a |
男 |
単 |
主 |
ある、なる |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
socati |
śuc |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
悲しむ、愁う |
|
|
|
|
kilamati |
klam |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
疲れる |
|
|
|
|
paridevati |
pari-div |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
泣く |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ura |
|
名 |
a |
男中 |
依(対) |
胸 |
|
|
|
|
tāḷiṃ |
taḍ |
形 |
in |
中 |
単 |
副対 |
打つ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
kandati |
krand |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
号泣する、悲泣する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sammohaṃ |
saṃ-muh |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
迷妄、迷乱 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
āpajjati. |
ā-pad |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
来る、遭う、到達する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
苦なる〈受〉に触れて、悲しみ、疲れ、泣き、胸を打って悲泣し、迷乱へ至る〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo anuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo anuseti. (425-3.) |
|
|
|
|
paṭigha |
prati-han |
名 |
a |
男中 |
持 |
瞋、障碍、有対 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、瞋という煩悩が潜在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya
samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ
nappajānāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya |
|
形 |
a |
女 |
単 |
具 |
不苦不楽 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
具 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
phuṭṭho |
spṛś |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
触れた |
|
|
|
|
samāno |
as |
現分 |
a |
男 |
単 |
主 |
ある、なる |
|
|
|
|
tassā |
|
代 |
代的 |
女 |
単 |
属 |
それ、彼女 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
属 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
samudayañ |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
集、集起、生起、起因、原因 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
atthaṅgamañ |
gam |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
没、滅没 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
assādañ |
ā-svad |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
味、楽味、愛味、快味 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
ādīnavañ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
過患、患難、過失、危難 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
nissaraṇañ |
ni-sṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
出離、出要、遠離 |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
yathābhūtaṃ |
bhū |
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
如実に |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānāti. |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不苦不楽なる〈受〉に触れて、その〈受〉の生起と滅没、楽味と過患、そして出離を如実に了知しない〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo anuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo anuseti. (425-3.) |
|
|
|
|
avijjā |
a-vid |
名 |
ā |
女 |
持 |
無明 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、無明という煩悩が潜在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So vata, bhikkhave, sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ appahāya
dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ appaṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya
avijjānusayaṃ asamūhanitvā avijjaṃ appahāya vijjaṃ anuppādetvā diṭṭheva
dhamme dukkhassantakaro bhavissatīti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
それ、彼 |
|
|
|
|
vata, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
sukhāya |
|
名形 |
a |
中→女 |
単 |
奪 |
楽 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
奪 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
rāga |
raj |
名 |
a |
男 |
持 |
貪、染 |
|
|
|
|
anusayaṃ |
anu-śī |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
随眠、煩悩 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
appahāya |
a-pra-hā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
捨断しない |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dukkhāya |
|
名形 |
a |
中→女 |
単 |
奪 |
苦 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
奪 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
paṭigha |
prati-han |
名 |
a |
男中 |
持 |
瞋、障碍、有対 |
|
|
|
|
anusayaṃ |
anu-śī |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
随眠、煩悩 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
appaṭivinodetvā |
a-prati-vi-nud 使 |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
除去しない |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
adukkhamasukhāya |
|
形 |
a |
女 |
単 |
奪 |
不苦不楽 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
奪 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
avijjā |
a-vid |
名 |
ā |
女 |
持 |
無明 |
|
|
|
|
anusayaṃ |
anu-śī |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
随眠、煩悩 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
asamūhanitvā |
a-sam-ud-han |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
根絶しない |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
avijjaṃ |
a-vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
無明 |
|
|
|
|
appahāya |
同上 |
|
|
|
|
vijjaṃ |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
明智 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
anuppādetvā |
an-ud-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
生起させない |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
diṭṭhe |
dṛś |
過分 |
a |
男中 |
単 |
処 |
見られた |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
dhamme |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
処 |
法 →現法 |
|
|
|
|
dukkhassanta |
|
名 |
a |
男 |
依(対) |
苦の終わり(dukkhassa+anta) |
|
|
|
|
karo |
kṛ |
名形 |
a |
男 |
単 |
主 |
なす、手 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhavissatī |
bhū |
動 |
未 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti – |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、じつに彼が、楽の〈受〉ゆえの貪という随眠を捨断せず、苦の〈受〉ゆえの瞋という随眠を除去せず、不苦不楽の〈受〉ゆえの無明という随眠を根絶せず、無明を捨断せず明智を生起させずに、現法において苦の終わりをなす者となるという、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
netaṃ ṭhānaṃ vijjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
etaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
ṭhānaṃ |
sthā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
場所、状態、理由、道理 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vijjati. |
vid 受 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見出される、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この道理は存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sotañca, bhikkhave, paṭicca sadde ca uppajjati
sotaviññāṇaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sotañ |
śru |
名 |
as |
中 |
単 |
対 |
耳 |
|
|
|
|
ca, bhikkhave, paṭicca
sadde ca uppajjati sotaviññāṇaṃ…pe… (425-1.) |
|
|
|
|
sadde |
|
名 |
a |
男 |
複 |
対 |
音、声、語 |
|
|
|
|
sota |
śru |
名 |
as |
中 |
依(属) |
耳 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉と諸々の〈声〉によって〈耳識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ghānañca, bhikkhave, paṭicca gandhe ca uppajjati
ghānaviññāṇaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ghānañ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
鼻 |
|
|
|
|
ca, bhikkhave, paṭicca
gandhe ca uppajjati ghānaviññāṇaṃ…pe… (425-1.) |
|
|
|
|
gandhe |
|
名 |
a |
男 |
複 |
対 |
香 |
|
|
|
|
ghāna |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
鼻 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈鼻〉と諸々の〈香〉によって〈鼻識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
jivhañca, bhikkhave, paṭicca rase ca uppajjati
jivhāviññāṇaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jivhañ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
舌 |
|
|
|
|
ca, bhikkhave, paṭicca
rase ca uppajjati jivhāviññāṇaṃ…pe… (425-1.) |
|
|
|
|
rase |
|
名 |
a |
男 |
複 |
対 |
味、汁、作用、実質 |
|
|
|
|
jivhā |
|
名 |
ā |
女 |
依(属) |
舌 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈舌〉と諸々の〈味〉によって〈舌識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kāyañca, bhikkhave, paṭicca phoṭṭhabbe ca uppajjati
kāyaviññāṇaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāyañ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
身体 |
|
|
|
|
ca, bhikkhave, paṭicca
phoṭṭhabbe ca uppajjati kāyaviññāṇaṃ…pe… (425-1.) |
|
|
|
|
phoṭṭhabbe |
spṛś |
名未分 |
a |
中(男) |
複 |
対 |
触 |
|
|
|
|
kāya |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
身体、集まり |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈身〉と諸々の〈触〉によって〈身識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
manañca, bhikkhave, paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ,
tiṇṇaṃ saṅgati phasso, phassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā
adukkhamasukhaṃ vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
manañ |
man |
名 |
as |
中 |
単 |
対 |
意 |
|
|
|
|
ca, bhikkhave, paṭicca
dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ, tiṇṇaṃ saṅgati
phasso, phassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā
adukkhamasukhaṃ vā. (425-1.) |
|
|
|
|
dhamme |
|
名 |
a |
男中 |
複 |
対 |
法 |
|
|
|
|
mano |
man |
名 |
as |
中 |
依(属) |
意 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、〈意〉と諸々の〈法〉によって〈意識〉が生じます。〔それら〕三者の和合が〈触〉です。〈触〉に縁って、感受される楽、苦、あるいは不苦不楽が生じます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya phuṭṭho samāno abhinandati abhivadati
ajjhosāya tiṭṭhati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya
phuṭṭho samāno abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. (425-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼が、楽なる〈受〉に触れて、歓喜し、歓迎し、固執してとどまる〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo anuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo
anuseti. (425-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、貪という煩悩が潜在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati
urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya
phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ
āpajjati. (425-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
苦なる〈受〉に触れて、悲しみ、疲れ、泣き、胸を打って悲泣し、迷乱へ至る〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo anuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo
anuseti. (425-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、瞋という煩悩が潜在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya
samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ
nappajānāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya
vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya samudayañca atthaṅgamañca assādañca
ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. (425-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不苦不楽なる〈受〉に触れて、その〈受〉の生起と滅没、楽味と過患、そして出離を如実に了知しない〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo anuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo
anuseti. (425-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、無明という煩悩が潜在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So vata, bhikkhave, sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ appahāya
dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ appaṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya
avijjānusayaṃ asamūhanitvā avijjaṃ appahāya vijjaṃ anuppādetvā diṭṭheva
dhamme dukkhassantakaro bhavissatīti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So vata, bhikkhave,
sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ appahāya dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ
appaṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayaṃ asamūhanitvā avijjaṃ
appahāya vijjaṃ anuppādetvā diṭṭheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatīti –
(425-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、じつに彼が、楽の〈受〉ゆえの貪という随眠を捨断せず、苦の〈受〉ゆえの瞋という随眠を除去せず、不苦不楽の〈受〉ゆえの無明という随眠を根絶せず、無明を捨断せず明智を生起させずに、現法において苦の終わりをなす者となるという、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
425-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
netaṃ ṭhānaṃ vijjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
(425-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この道理は存在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426. ‘‘Cakkhuñca, bhikkhave, paṭicca rūpe ca uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ, tiṇṇaṃ saṅgati phasso, phassapaccayā uppajjati vedayitaṃ
sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Cakkhuñca,
bhikkhave, paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ, tiṇṇaṃ saṅgati phasso,
phassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā.
(425-1.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、〈眼〉と諸々の〈色〉によって〈眼識〉が生じます。〔それら〕三者の和合が〈触〉です。〈触〉に縁って、感受される楽、苦、あるいは不苦不楽が生じます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya phuṭṭho samāno nābhinandati nābhivadati
nājjhosāya tiṭṭhati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya
phuṭṭho samāno nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. (425-2.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼が、楽なる〈受〉に触れて、歓喜せず、歓迎せず、固執せずしてとどまる〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo nānuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo nānuseti. (425-3.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、貪という煩悩が潜在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati na kilamati
paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya
phuṭṭho samāno na socati na kilamati paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. (425-4.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
苦なる〈受〉に触れて、悲しまず、疲れず、泣かず、胸を打って悲泣せず、迷乱へ至らない〔ならば〕、 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・paridevatiにnaが付いていないが補って訳した。この後の426-17.にはあるので、何かのミスであろう。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo nānuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo nānuseti. (425-5.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、瞋という煩悩が潜在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya
samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ
pajānāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya
vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya samudayañca atthaṅgamañca assādañca
ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. (425-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不苦不楽なる〈受〉に触れて、その〈受〉の生起と滅没、楽味と過患、そして出離を如実に了知する〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo nānuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo nānuseti. (425-7.) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、無明という煩悩が潜在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So vata, bhikkhave, sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ pahāya
dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ paṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya
avijjānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ pahāya vijjaṃ uppādetvā diṭṭheva dhamme
dukkhassantakaro bhavissatīti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So vata, bhikkhave,
sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ pahāya dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ paṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ pahāya vijjaṃ uppādetvā diṭṭheva dhamme
dukkhassantakaro bhavissatīti – (425-8.) |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pahāya |
pra-hā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
捨断する |
|
|
|
|
paṭivinodetvā |
prati-vi-nud 使 |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
除去する |
|
|
|
|
samūhanitvā |
saṃ-ud-han |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
根絶する |
|
|
|
|
uppādetvā |
ud-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
生起させる |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、じつに彼が、楽の〈受〉ゆえの貪という随眠を捨断し、苦の〈受〉ゆえの瞋という随眠を除去し、不苦不楽の〈受〉ゆえの無明という随眠を根絶し、無明を捨断して明智を生起させるならば、現法において苦の終わりをなす者となるという、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ṭhānametaṃ vijjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ṭhānametaṃ vijjati.
(425-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この道理は存在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sotañca, bhikkhave, paṭicca sadde ca uppajjati
sotaviññāṇaṃ…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sotañca, bhikkhave,
paṭicca sadde ca uppajjati sotaviññāṇaṃ…pe…. (425-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉と諸々の〈声〉によって〈耳識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ghānañca, bhikkhave, paṭicca gandhe ca uppajjati
ghānaviññāṇaṃ…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ghānañca, bhikkhave,
paṭicca gandhe ca uppajjati ghānaviññāṇaṃ…pe…. (425-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈鼻〉と諸々の〈香〉によって〈鼻識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Jivhañca, bhikkhave, paṭicca rase ca uppajjati
jivhāviññāṇaṃ…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Jivhañca, bhikkhave,
paṭicca rase ca uppajjati jivhāviññāṇaṃ…pe…. (425-12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈舌〉と諸々の〈味〉によって〈舌識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Kāyañca, bhikkhave, paṭicca phoṭṭhabbe ca uppajjati
kāyaviññāṇaṃ…pe…. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Kāyañca, bhikkhave,
paṭicca phoṭṭhabbe ca uppajjati kāyaviññāṇaṃ…pe…. (425-13.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈身〉と諸々の〈触〉によって〈身識〉が…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Manañca, bhikkhave, paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ
tiṇṇaṃ saṅgati phasso, phassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā
adukkhamasukhaṃ vā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Manañca, bhikkhave,
paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ tiṇṇaṃ saṅgati phasso, phassapaccayā
uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. (425-14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、〈意〉と諸々の〈法〉によって〈意識〉が生じます。〔それら〕三者の和合が〈触〉です。〈触〉に縁って、感受される楽、苦、あるいは不苦不楽が生じます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya phuṭṭho samāno nābhinandati nābhivadati
nājjhosāya tiṭṭhati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So sukhāya vedanāya
phuṭṭho samāno nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. (426-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼が、楽なる〈受〉に触れて、歓喜せず、歓迎せず、固執せずしてとどまる〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo nānuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa rāgānusayo
nānuseti. (426-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、貪という煩悩が潜在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati na kilamati na
paridevati na urattāḷiṃ kandati na sammohaṃ āpajjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dukkhāya vedanāya
phuṭṭho samāno na socati na kilamati na paridevati na urattāḷiṃ kandati na
sammohaṃ āpajjati. (426-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
苦なる〈受〉に触れて、悲しまず、疲れず、泣かず、胸を打って悲泣せず、迷乱へ至らない〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo nānuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa paṭighānusayo
nānuseti. (426-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、瞋という煩悩が潜在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya
samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ
pajānāti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Adukkhamasukhāya
vedanāya phuṭṭho samāno tassā vedanāya samudayañca atthaṅgamañca assādañca
ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. (426-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
不苦不楽なる〈受〉に触れて、その〈受〉の生起と滅没、楽味と過患、そして出離を如実に了知する〔ならば〕、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo nānuseti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa avijjānusayo
nānuseti. (426-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼には、無明という煩悩が潜在しません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So vata, bhikkhave, sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ pahāya
dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ paṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya
avijjānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ pahāya vijjaṃ uppādetvā diṭṭheva dhamme
dukkhassantakaro bhavissatīti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So vata, bhikkhave,
sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ pahāya dukkhāya vedanāya paṭighānusayaṃ
paṭivinodetvā adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayaṃ samūhanitvā avijjaṃ
pahāya vijjaṃ uppādetvā diṭṭheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatīti –
(426-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、じつに彼が、楽の〈受〉ゆえの貪という随眠を捨断し、苦の〈受〉ゆえの瞋という随眠を除去し、不苦不楽の〈受〉ゆえの無明という随眠を根絶し、無明を捨断して明智を生起させるならば、現法において苦の終わりをなす者となるという、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
426-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ṭhānametaṃ vijjati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ṭhānametaṃ vijjati.
(426-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この道理は存在します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427. ‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmiṃ
[cakkhusmimpi (syā. kaṃ.) evamitaresupi] nibbindati, rūpesu nibbindati,
cakkhuviññāṇe nibbindati, cakkhusamphasse nibbindati, vedanāya nibbindati,
taṇhāya nibbindati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
passaṃ, |
paś |
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
見る |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
sutavā |
śru |
形 |
ant |
男 |
単 |
主 |
聞をそなえた、有聞の、博聞の |
|
|
|
|
ariya |
|
名形 |
a |
男 |
依(属) |
聖なる |
|
|
|
|
sāvako |
śru |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
声聞、弟子 |
|
|
|
|
cakkhusmiṃ |
|
名 |
us |
中 |
単 |
処 |
眼 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindati, |
nir-vid |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
厭う、厭悪する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
rūpesu |
|
名 |
a |
中 |
複 |
処 |
色 |
|
|
|
|
nibbindati, |
同上 |
|
|
|
|
cakkhu |
|
名 |
us |
中 |
依(属) |
眼 |
|
|
|
|
viññāṇe |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
処 |
識 |
|
|
|
|
nibbindati, |
同上 |
|
|
|
|
cakkhu |
|
名 |
us |
中 |
依(属) |
眼 |
|
|
|
|
samphasse |
saṃ-spṛś |
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
触、摩触 |
|
|
|
|
nibbindati, |
同上 |
|
|
|
|
vedanāya |
vid |
名 |
ā |
女 |
単 |
処 |
受、感受、苦痛 |
|
|
|
|
nibbindati, |
同上 |
|
|
|
|
taṇhāya |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
処 |
渇愛、愛 |
|
|
|
|
nibbindati. |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、そのように見て、聞をそなえた聖者の弟子は、〈眼〉について厭悪し、諸々の〈色〉について厭悪し、〈眼識〉について厭悪し、〈眼触〉について厭悪し、〈受〉について厭悪し、〈渇愛〉について厭悪します。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・『中部』147「小ラーフラ教誡経」にパラレル。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sotasmiṃ nibbindati, saddesu nibbindati…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sotasmiṃ |
śru |
名 |
as |
中 |
単 |
処 |
耳 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindati, |
nir-vid |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
厭う、厭悪する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saddesu |
|
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
音、声、語 |
|
|
|
|
nibbindati…pe… |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉について厭悪し、諸々の〈声〉について厭悪し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ghānasmiṃ nibbindati, gandhesu nibbindati… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ghānasmiṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
処 |
鼻 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindati, |
nir-vid |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
厭う、厭悪する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
gandhesu |
|
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
香 |
|
|
|
|
nibbindati… |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈鼻〉について厭悪し、諸々の〈香〉について厭悪し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
jivhāya nibbindati, rasesu nibbindati… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jivhāya |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
処 |
舌 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindati, |
nir-vid |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
厭う、厭悪する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
rasesu |
|
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
味、汁、作用、実質 |
|
|
|
|
nibbindati… |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈舌〉について厭悪し、諸々の〈味〉について厭悪し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kāyasmiṃ nibbindati, phoṭṭhabbesu nibbindati… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāyasmiṃ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
身 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
nibbindati, |
nir-vid |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
厭う、厭悪する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
phoṭṭhabbesu |
spṛś |
名未分 |
a |
中 |
複 |
処 |
触、所触、触れられるべきもの |
|
|
|
|
nibbindati… |
同上 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈身〉について厭悪し、諸々の〈触〉について厭悪し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
manasmiṃ nibbindati, dhammesu nibbindati, manoviññāṇe
nibbindati, manosamphasse nibbindati, vedanāya nibbindati, taṇhāya
nibbindati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
manasmiṃ |
man |
名 |
as |
中 |
単 |
処 |
意 |
|
|
|
|
nibbindati, dhammesu nibbindati, manoviññāṇe nibbindati, manosamphasse nibbindati, vedanāya
nibbindati, taṇhāya nibbindati. (427-1.) |
|
|
|
|
dhammesu |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
処 |
法 |
|
|
|
|
mano |
man |
名 |
as |
中 |
依(属) |
意 |
|
|
|
|
viññāṇe |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
処 |
識 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意〉について厭悪し、諸々の〈法〉について厭悪し、〈意識〉について厭悪し、〈意触〉について厭悪し、〈受〉について厭悪し、〈渇愛〉について厭悪します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nibbindaṃ virajjati, virāgā vimuccati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Nibbindaṃ |
nir-vid |
現分 |
ant |
男 |
単 |
主 |
厭悪、厭離 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
virajjati, |
vi-raj |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
離貪する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
virāgā |
vi-raj |
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
離貪、離欲、遠離 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vimuccati. |
vi-muc 受 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
解脱する、脱する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
厭悪して離貪し、離貪のゆえに解脱します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Vimuttasmiṃ |
vi-muc |
過分 |
a |
中 |
単 |
処 |
解脱した |
|
|
|
|
vimuttam |
vi-muc |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
解脱した |
|
|
|
|
iti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ñāṇaṃ |
jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
智、智慧 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
解脱したとき、『解脱した』という智が生じます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ
itthattāyā’ti pajānātī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘Khīṇā |
kṣī 受 |
過分 |
ā |
女 |
単 |
主 |
尽きた |
|
|
|
|
jāti, |
jan |
名 |
i |
女 |
単 |
主 |
生 |
|
|
|
|
vusitaṃ |
ava-sā? |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
完成した |
|
|
|
|
brahma |
bṛh |
名形 |
an(特) |
男 |
持 |
梵 |
|
|
|
|
cariyaṃ, |
car |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
行 |
|
|
|
|
kataṃ |
kṛ |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
なされた |
|
|
|
|
karaṇīyaṃ, |
kṛ |
名未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
なされるべきこと |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
aparaṃ |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
後、他 |
|
|
|
|
itthattāyā’ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
与 |
かくの如き状態、現状、ここ[輪廻]の状態 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānātī’’ |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『生は尽きた。梵行は完成した。なされるべきことはなされた。もはやこのような〔輪廻の〕状態へ〔至ることは〕ない』と了知するのです」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idamavoca bhagavā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idam |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
avoca |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
bhagavā. |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
世尊はこう仰った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Attamanā |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
適意の、悦意の |
|
|
|
|
te |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
bhikkhū |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
主 |
比丘たち |
|
|
|
|
bhagavato |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
属 |
世尊 |
|
|
|
|
bhāsitaṃ |
bhāṣ |
名過分 |
a |
中 |
単 |
対 |
いった、言説、所説 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhinandun |
abhi-nand |
動 |
ア |
能 |
複 |
三 |
歓喜する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
心に適った彼ら比丘たちは、世尊の所説に歓喜した。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Imasmiṃ kho pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne saṭṭhimattānaṃ
bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsūti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Imasmiṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
処絶 |
これ |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
pana |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
veyyākaraṇasmiṃ |
vi-ā-kṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
処絶 |
解答、授記 |
|
|
|
|
bhaññamāne |
bhaṇ 受 |
現分 |
a |
中 |
単 |
処絶 |
説かれた |
|
|
|
|
saṭṭhi |
|
数 |
i |
女 |
帯 |
六十 |
|
|
|
|
mattānaṃ |
|
形 |
a |
男 |
複 |
属 |
量、程度の、だけ |
|
|
|
|
bhikkhūnaṃ |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
属 |
比丘 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
anupādāya |
an-upa-ā-dā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
取着なく |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
āsavehi |
ā-sru |
名 |
a |
男 |
複 |
奪 |
漏、煩悩 |
|
|
|
|
cittāni |
cit |
名 |
a |
中 |
複 |
主 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vimucciṃsū |
vi-muc 受 |
動 |
ア |
能 |
複 |
三 |
解脱する |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
この解答が説かれると、六十人ほどの比丘たちの心が、取著なく諸漏より解脱した。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
427-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Chachakkasuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Cha |
|
数 |
特 |
‐ |
帯 |
六 |
|
|
|
|
chakka |
|
形 |
a |
‐ |
依(属) |
六つの、六法 |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
|
niṭṭhitaṃ |
nih-sthā |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
完了した、終わった |
|
|
|
|
chaṭṭhaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第六の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔『中部』「後分五十篇」「六処品」〕第六〔経〕「六六法経」おわり。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |