|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337. ‘‘Aṭṭha dānūpapattiyo. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
dāna |
dā |
名 |
a |
中 |
依(具) |
布施 |
|
|
|
|
upapattiyo. |
upa-pad |
名 |
i |
女 |
複 |
主 |
往生、再生、転生 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八つの布施による転生があります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idhāvuso, ekacco dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ
pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ここに、この世で、いま、さて |
|
|
|
|
āvuso, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
友よ |
|
|
|
|
ekacco |
|
形 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
一類の |
|
|
|
|
dānaṃ |
dā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
布施 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
deti. |
dā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
与える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
samaṇassa |
śram |
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
沙門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brāhmaṇassa |
bṛh |
名 |
a |
男 |
単 |
与 |
婆羅門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
annaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
食べ物 |
|
|
|
|
pānaṃ |
pā |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
飲み物 |
|
|
|
|
vatthaṃ |
vas |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
衣服 |
|
|
|
|
yānaṃ |
yā |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
乗り物 |
|
|
|
|
mālā |
|
名 |
ā |
女 |
相 |
華鬘 |
|
|
|
|
gandha |
|
名 |
a |
男 |
相 |
香料 |
|
|
|
|
vilepanaṃ |
vi-lip |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
塗油 |
|
|
|
|
seyyā |
śī |
名 |
ā |
女 |
相 |
寝具 |
|
|
|
|
vasathi |
vas |
名 |
i |
女 |
相 |
住処、宿泊 |
|
|
|
|
padīpeyyaṃ. |
pra-dīp |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
燈明 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
友等よ、ここに一部の者は、沙門婆羅門のため、布施をあたえます。食べ物、飲み物、衣服、乗り物、華鬘、香料、塗油、寝具、住居、燈明を。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・vasathiはvasatiの異体と見た。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ paccāsīsati [paccāsiṃsati (sī. syā. kaṃ.
pī.)]. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
それ、彼 |
|
|
|
|
yaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
deti |
dā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
与える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
それ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
paccāsīsati. |
prati-ā-śaṃs |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
期待する、待望する、欲求する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は、あたえたところの、その〔果報〕を期待します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So passati khattiyamahāsālaṃ vā brāhmaṇamahāsālaṃ vā
gahapatimahāsālaṃ vā pañcahi kāmaguṇehi samappitaṃ samaṅgībhūtaṃ
paricārayamānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
それ、彼 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
khattiya |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
王族、刹帝利 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大 |
|
|
|
|
sālaṃ |
|
名 |
ā |
女→男 |
単 |
対 |
堂、家 →大家、有名人 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brāhmaṇa |
bṛh |
名 |
a |
男 |
依(属) |
婆羅門 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大 |
|
|
|
|
sālaṃ |
|
名 |
ā |
女→男 |
単 |
対 |
堂、家 →大家、有名人 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
gahapati |
|
名 |
i |
男 |
依(属) |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大 |
|
|
|
|
sālaṃ |
|
名 |
ā |
女→男 |
単 |
対 |
堂、家 →大家、有名人 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
pañcahi |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
具 |
五 |
|
|
|
|
kāma |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
欲 |
|
|
|
|
guṇehi |
|
名 |
a |
男 |
複 |
具 |
徳、種類 →五妙欲、五種欲 |
|
|
|
|
samappitaṃ |
saṃ-ṛ 使 |
過分 |
a |
男 |
単 |
対 |
与えられた、具備した、所有する |
|
|
|
|
samaṅgī |
|
形 |
in |
‐ |
持 |
具足した |
|
|
|
|
bhūtaṃ |
bhū |
過分 |
a |
男 |
単 |
対 |
あった |
|
|
|
|
paricārayamānaṃ. |
pari-car 使 |
現分 |
a |
男 |
単 |
対 |
奉仕させる、楽しむ、ふける |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は、刹帝利の大家、婆羅門の大家、あるいは居士の大家が、五妙欲を具備し、具足して楽しむのを見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
それ、彼 |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti – |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼に、このような〔思いが〕起こります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā khattiyamahāsālānaṃ vā
brāhmaṇamahāsālānaṃ vā gahapatimahāsālānaṃ vā sahabyataṃ
upapajjeyya’nti! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘aho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ああ(感嘆詞) |
|
|
|
|
vata |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに |
|
|
|
|
ahaṃ |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
主 |
私 |
|
|
|
|
kāyassa |
|
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
身体、集まり |
|
|
|
|
bhedā |
bhid |
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
破壊、不和合、離間、種類、区分 |
|
|
|
|
paraṃ |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
更に、他に、超えて |
|
|
|
|
maraṇā |
mṛ |
名 |
a |
中 |
単 |
奪 |
死 →死後に |
|
|
|
|
khattiya |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
刹帝利、王族 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大 |
|
|
|
|
sālānaṃ |
|
名 |
ā |
女→男 |
複 |
属 |
堂、家 →大家、有名人 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brāhmaṇa |
bṛh |
名 |
a |
男 |
依(属) |
婆羅門 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大 |
|
|
|
|
sālānaṃ |
|
名 |
ā |
女→男 |
複 |
属 |
堂、家 →大家、有名人 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
gahapati |
|
名 |
i |
男 |
依(属) |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
有(持) |
大 |
|
|
|
|
sālānaṃ |
|
名 |
ā |
女→男 |
複 |
属 |
堂、家 →大家、有名人 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
sahabyataṃ |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
共住、友誼 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upapajjeyya’n |
upa-pad |
動 |
願 |
能反 |
単 |
一 |
再生する、往生する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti! |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『ああ、じつに私は、身破れて死後、刹帝利の大家たち、婆羅門の大家たち、あるいは居士の大家たちの仲間に生まれ変わりたいものだ』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ
bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā
saṃvattati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
それ、彼 |
|
|
|
|
taṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
それ |
|
|
|
|
cittaṃ |
cit |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
dahati, |
dhā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
置く、定める、整える |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
それ |
|
|
|
|
cittaṃ |
cit |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
adhiṭṭhāti, |
adhi-sthā |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
確立する、決意する、執持する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
それ |
|
|
|
|
cittaṃ |
cit |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
心 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
bhāveti, |
bhū 使 |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
修習する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
tassa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
それ、彼 |
|
|
|
|
taṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
それ |
|
|
|
|
cittaṃ |
cit |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
心 |
|
|
|
|
hīne |
hā |
過分 |
a |
男中 |
単 |
処 |
捨てられた、劣った |
|
|
|
|
vimuttaṃ |
vi-muc |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
解脱した |
|
|
|
|
uttari |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
上の、超えた |
|
|
|
|
abhāvitaṃ |
a-bhū 使 |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
修習しない |
|
|
|
|
tatra |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
そこに、そこで |
|
|
|
|
upapattiyā |
upa-pad |
名 |
i |
女 |
単 |
与 |
往生、転生、再生 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
saṃvattati. |
saṃ-vṛt |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
転起する、作用する、導く |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼はその心を定め、その心を確立し、その心を修習します。彼のその心は、劣ったものに対して解脱し、〔しかし〕それ以上は修習せず、そこへの転生を導きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato vadāmi no dussīlassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tañ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
それ |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
sīlavato |
|
形 |
ant |
男 |
単 |
属 |
戒ある |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
vadāmi |
vad |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
いう |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
no |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない、否 |
|
|
|
|
dussīlassa. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
属 |
悪戒、劣戒 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ただ、そのことは戒ある者に関してであって、悪戒の者に関してではないと私は言っておきます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
Ijjhati |
ṛdh |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
成功する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
āvuso, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
友よ |
|
|
|
|
sīlavato |
|
形 |
ant |
男 |
単 |
属 |
戒ある |
|
|
|
|
ceto |
cit |
名 |
as |
中 |
依(属) |
心 |
|
|
|
|
paṇidhi |
pra-ni-dhā |
名 |
i |
女 |
単 |
主 |
誓願、願求 |
|
|
|
|
visuddhattā. |
vi-śudh |
名 |
a |
中 |
単 |
奪 |
清浄性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
友等よ、戒ある者の心の誓願は清浄なるが故に成就するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, idhekacco dānaṃ deti samaṇassa vā
brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
さらに、ふたたび |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
aparaṃ, |
|
形 |
代的 |
中 |
単 |
副対 |
他の、後の、次の |
|
|
|
|
āvuso, idhekacco dānaṃ
deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ (337-2.) |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた友等よ、ここに一部の者は、沙門婆羅門のため、布施をあたえます。食べ物、飲み物……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
seyyāvasathapadīpeyyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
seyyāvasathapadīpeyyaṃ.
(337-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……寝具、住居、燈明を。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ paccāsīsati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ
paccāsīsati. (337-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は、あたえたところの、その〔果報〕を期待します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa sutaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
属 |
それ、彼 |
|
|
|
|
sutaṃ |
śru |
名過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
聞かれた、所聞 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti – |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は聞きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘cātumahārājikā [cātummahārājikā (sī. syā. pī.)] devā dīghāyukā
vaṇṇavanto sukhabahulā’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘cātu |
|
数 |
特 |
‐ |
帯 |
四 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
持 |
大 |
|
|
|
|
rājikā |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
王の →四天王の |
|
|
|
|
devā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
天、神 |
|
|
|
|
dīgha |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
長い |
|
|
|
|
āyukā |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
寿命の |
|
|
|
|
vaṇṇavanto |
|
形 |
ant |
男 |
複 |
主 |
美しい |
|
|
|
|
sukha |
|
名形 |
a |
中 |
有(持) |
楽 |
|
|
|
|
bahulā’’ |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
多くの |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『四天王〔の眷属〕の神々は、長寿で美しく、多くの楽を有する』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti –
(337-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼に、このような〔思いが〕起こります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā cātumahārājikānaṃ
devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’’nti! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa
bhedā paraṃ maraṇā cātumahārājikānaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’’nti! (337-6.) |
|
|
|
|
cātu |
|
数 |
特 |
‐ |
帯 |
四 |
|
|
|
|
mahā |
|
形 |
ant |
‐ |
持 |
大 |
|
|
|
|
rājikānaṃ |
|
形 |
a |
男 |
複 |
属 |
王の →四天王の |
|
|
|
|
devānaṃ |
|
名 |
a |
男 |
複 |
属 |
天、神 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『ああ、じつに私は、身破れて死後、四天王〔の眷属〕の神々の仲間に生まれ変わりたいものだ』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ
bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā
saṃvattati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati,
taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ
uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā saṃvattati. (337-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼はその心を定め、その心を確立し、その心を修習します。彼のその心は、劣ったものに対して解脱し、〔しかし〕それ以上は修習せず、そこへの転生を導きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato vadāmi no dussīlassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato
vadāmi no dussīlassa. (337-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ただ、そのことは戒ある者に関してであって、悪戒の者に関してではないと私は言っておきます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato
cetopaṇidhi visuddhattā. (337-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
友等よ、戒ある者の心の誓願は清浄なるが故に成就するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, idhekacco dānaṃ deti samaṇassa vā
brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, āvuso,
idhekacco dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ…pe… (337-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた友等よ、ここに一部の者は、沙門婆羅門のため、布施をあたえます。食べ物、飲み物……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
seyyāvasathapadīpeyyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
seyyāvasathapadīpeyyaṃ.
(337-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……寝具、住居、燈明を。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ paccāsīsati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ
paccāsīsati. (337-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は、あたえたところの、その〔果報〕を期待します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa sutaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa sutaṃ hoti –
(337-13.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は聞きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘tāvatiṃsā devā…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘tāvatiṃsā |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
三十三〔天〕の |
|
|
|
|
devā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
天、神 |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『三十三天の神々は……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
yāmā devā…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
yāmā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
夜摩天 |
|
|
|
|
devā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
天、神 |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『夜摩天の神々は……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tusitā devā …pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
tusitā |
tuṣ |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
兜率天 |
|
|
|
|
devā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
天、神 |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『兜率天の神々は……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
nimmānaratī devā…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
nimmāna |
nir-mā,
mi |
名 |
a |
中 |
依(具) |
化作 |
|
|
|
|
ratī |
ram |
形 |
in |
男 |
複 |
主 |
好楽の、好める →化楽天、楽変化天 |
|
|
|
|
devā |
|
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
天、神 |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『楽変化天の神々は……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
paranimmitavasavattī devā dīghāyukā vaṇṇavanto
sukhabahulā’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
para |
|
形 |
代的 |
‐ |
依(属) |
他の |
|
|
|
|
nimmita |
nir-mā,
mi |
形 |
a |
‐ |
依(具) |
化作の |
|
|
|
|
vasavattī |
|
形 |
in |
男 |
複 |
主 |
自在力ある →他化自在天 |
|
|
|
|
devā dīghāyukā
vaṇṇavanto sukhabahulā’ti. (337-14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『他化自在天の神々は、長寿で美しく、多くの楽を有する』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti –
(337-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼に、このような〔思いが〕起こります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-30. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā paranimmitavasavattīnaṃ
devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’’nti! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa
bhedā paraṃ maraṇā paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’’nti! (337-16.) |
|
|
|
|
para |
|
形 |
代的 |
‐ |
依(属) |
他の |
|
|
|
|
nimmita |
nir-mā,
mi |
形 |
a |
‐ |
依(具) |
化作の |
|
|
|
|
vasavattīnaṃ |
|
形 |
in |
男 |
複 |
属 |
自在力ある →他化自在天 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『ああ、じつに私は、身破れて死後、他化自在天の神々の仲間に生まれ変わりたいものだ』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-31. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ
bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā
saṃvattati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati,
taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ
uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā saṃvattati. (337-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼はその心を定め、その心を確立し、その心を修習します。彼のその心は、劣ったものに対して解脱し、〔しかし〕それ以上は修習せず、そこへの転生を導きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-32. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato vadāmi no dussīlassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato
vadāmi no dussīlassa. (337-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ただ、そのことは戒ある者に関してであって、悪戒の者に関してではないと私は言っておきます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-33. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato cetopaṇidhi visuddhattā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato
cetopaṇidhi visuddhattā. (337-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
友等よ、戒ある者の心の誓願は清浄なるが故に成就するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-34. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, āvuso, idhekacco dānaṃ deti samaṇassa vā
brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ
seyyāvasathapadīpeyyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Puna caparaṃ, āvuso,
idhekacco dānaṃ deti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ (337-10.) |
|
|
|
|
vatthaṃ yānaṃ
mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. (337-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さらにまた友等よ、ここに一部の者は、沙門婆羅門のため、布施をあたえます。食べ物、飲み物、衣服、乗り物、華鬘、香料、塗油、寝具、住居、燈明を。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-35. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ paccāsīsati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So yaṃ deti taṃ
paccāsīsati. (337-3.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は、あたえたところの、その〔果報〕を期待します。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-36. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa sutaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa sutaṃ hoti –
(337-13.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼は聞きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-37. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘brahmakāyikā devā dīghāyukā vaṇṇavanto sukhabahulā’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘brahma |
bṛh |
名形 |
an(特) |
男 |
依(属) |
梵天 |
|
|
|
|
kāyikā |
|
形 |
a |
男 |
複 |
主 |
身の |
|
|
|
|
devā dīghāyukā
vaṇṇavanto sukhabahulā’ti. (337-14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『梵天の身をもつ神々は、長寿で美しく、多くの楽を有する』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-38. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassa evaṃ hoti –
(337-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼に、このような〔思いが〕起こります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-39. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmakāyikānaṃ devānaṃ
sahabyataṃ upapajjeyya’nti! |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘aho vatāhaṃ kāyassa
bhedā paraṃ maraṇā paranimmitavasavattīnaṃ devānaṃ sahabyataṃ upapajjeyya’nti! (337-16.) |
|
|
|
|
brahma |
bṛh |
名形 |
an(特) |
男 |
依(属) |
梵天 |
|
|
|
|
kāyikānaṃ |
|
形 |
a |
男 |
複 |
属 |
身の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『ああ、じつに私は、身破れて死後、梵天の身をもつ神々の仲間に生まれ変わりたいものだ』と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-40. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati, taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ
bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā
saṃvattati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
So taṃ cittaṃ dahati,
taṃ cittaṃ adhiṭṭhāti, taṃ cittaṃ bhāveti, tassa taṃ cittaṃ hīne vimuttaṃ
uttari abhāvitaṃ tatrūpapattiyā saṃvattati. (337-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
彼はその心を定め、その心を確立し、その心を修習します。彼のその心は、劣ったものに対して解脱し、〔しかし〕それ以上は修習せず、そこへの転生を導きます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-41. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato vadāmi no dussīlassa; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tañca kho sīlavato
vadāmi no dussīlassa; (337-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ただ、そのことは戒ある者に関してであって、悪戒の者に関してではないと私は言っておきます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-42. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vītarāgassa no sarāgassa. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vīta |
vi-i |
過分 |
a |
‐ |
有(持) |
離れた |
|
|
|
|
rāgassa |
raj |
名 |
a |
男 |
単 |
属 |
貪欲、染 |
|
|
|
|
no |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない、否 |
|
|
|
|
sarāgassa. |
sa-raj |
形 |
a |
男 |
単 |
属 |
有貪の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
離貪者に関してであって、有貪の者に関してではありません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-43. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato cetopaṇidhi vītarāgattā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ijjhatāvuso, sīlavato
cetopaṇidhi (337-9.) |
|
|
|
|
vītarāgattā. |
vi-i,
raj |
名 |
a |
中 |
単 |
奪 |
離貪性 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
友等よ、戒ある者の心の誓願は離貪なるが故に成就するのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-44. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha parisā – khattiyaparisā, brāhmaṇaparisā,
gahapatiparisā, samaṇaparisā, cātumahārājikaparisā, tāvatiṃsaparisā,
māraparisā, brahmaparisā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
parisā – |
|
名 |
ā |
女 |
複 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
khattiya |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
王族、クシャトリヤ |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
brāhmaṇa |
bṛh |
名 |
a |
男 |
依(属) |
婆羅門 |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
gahapati |
|
名 |
i |
男 |
依(属) |
家主、居士、資産家 |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
samaṇa |
śram |
名 |
a |
男 |
依(属) |
沙門 |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
cātumahārājika |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
四天王 |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
tāvatiṃsa |
|
形 |
a |
‐ |
依(属) |
三十三天の |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
māra |
mṛ |
名 |
a |
男 |
依(属) |
魔 |
|
|
|
|
parisā, |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
|
brahma |
bṛh |
名形 |
an(特) |
男 |
依(属) |
梵天 |
|
|
|
|
parisā. |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
衆、会衆 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八会衆があります。刹帝利の会衆、婆羅門の会衆、居士の会衆、沙門の会衆、四天王の会衆、三十三天の会衆、魔の会衆、梵天の会衆。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・「大般涅槃経」【八会衆】にパラレル。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
337-45. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha lokadhammā – lābho ca, alābho ca, yaso ca, ayaso ca,
nindā ca, pasaṃsā ca, sukhañca, dukkhañca. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
loka |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
世界、世間 |
|
|
|
|
dhammā – |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
主 |
法 |
|
|
|
|
lābho |
labh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
利得 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
alābho |
a-labh |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
不利得 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
yaso |
|
名 |
as |
中 |
単 |
主 |
名誉、名声 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
ayaso |
|
形 |
as |
中 |
単 |
主 |
不名誉 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
nindā |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
非難 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
pasaṃsā |
pra-śams |
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
称讃 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
sukhañ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
楽 |
|
|
|
|
ca, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
dukkhañ |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
苦 |
|
|
|
|
ca. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八の世間法があります。利得、不利得、名誉、不名誉、非難、賞賛、楽、苦。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338. ‘‘Aṭṭha abhibhāyatanāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
abhibhāyatanāni. |
|
名 |
a |
中 |
複 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八勝処があります。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・「大般涅槃経」【八勝処】にパラレル。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ajjhattaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
自らの、内の、個人的な |
|
|
|
|
rūpa |
|
形 |
a |
‐ |
依(属) |
色 |
|
|
|
|
saññī |
saṃ-jṇā |
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
想ある |
|
|
|
|
eko |
|
数 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
一、とある |
|
|
|
|
bahiddhā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
外に、外部に |
|
|
|
|
rūpāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
parittāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
小さい、少ない |
|
|
|
|
suvaṇṇa |
|
名形 |
a |
中 |
相 |
美しい、金の |
|
|
|
|
dubbaṇṇāni, |
|
名形 |
a |
中 |
複 |
対 |
悪色、醜い |
|
|
|
|
‘tāni |
|
代 |
代的 |
中 |
複 |
対 |
それ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhibhuyya |
|
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
征服して |
|
|
|
|
jānāmi |
jñā |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
知る |
|
|
|
|
passāmī’ |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
一 |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
saññī |
saṃ-jṇā |
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
想ある |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に色想あり、外にわずかな美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ paṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
paṭhamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第一の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第一の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ rūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti –
(338-2.) |
|
|
|
|
appamāṇāni |
a-pra-mā |
名形 |
a |
中 |
複 |
主 |
無量の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に色想あり、外に無量の美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evaṃsaññī hoti.
(338-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ dutiyaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dutiyaṃ |
|
名形 |
a |
男→中 |
単 |
主 |
第二の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第二の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti
evaṃsaññī hoti. (338-2.) |
|
|
|
|
arūpa |
|
形 |
a |
‐ |
有(属) |
無色の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外にわずかな美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ tatiyaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
tatiyaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第三の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第三の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati appamāṇāni
suvaṇṇadubbaṇṇāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti.
(338-2.) |
|
|
|
|
arūpa |
|
形 |
a |
‐ |
有(属) |
無色の |
|
|
|
|
appamāṇāni |
a-pra-mā |
名形 |
a |
中 |
複 |
主 |
無量の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に無量の美醜の諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ catutthaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
catutthaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第四の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第四の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni
nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni
passati (338-7.) |
|
|
|
|
nīlāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
青い |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
vaṇṇāni |
|
名 |
a |
男→中 |
複 |
対 |
色、容色、種類 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nidassanāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
示現、顕現、特徴 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nibhāsāni. |
ni-bhā |
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
光、輝き |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に青い、青い色の、青い外観の、青い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma umāpupphaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ
nīlanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ
ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
nāma |
|
名 |
an |
中 |
単 |
副対 |
と、という名の、じつに |
|
|
|
|
umā |
|
名 |
ā |
女 |
依(属) |
亜麻 |
|
|
|
|
pupphaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
花 |
|
|
|
|
nīlaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
青い |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
vaṇṇaṃ |
|
名 |
a |
男→中 |
単 |
主 |
色、容色、種類 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nidassanaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
示現、顕現、特徴 |
|
|
|
|
nīla |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
青い |
|
|
|
|
nibhāsaṃ, |
ni-bhā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
光、輝き |
|
|
|
|
seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
pana |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
taṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
それ |
|
|
|
|
vatthaṃ |
vas |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
布 |
|
|
|
|
bārāṇaseyyakaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
バーラーナシー産の |
|
|
|
|
ubhato |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
両方より |
|
|
|
|
bhāga |
bhaj |
名 |
a |
男 |
依(処) |
部分 |
|
|
|
|
vimaṭṭhaṃ |
vi-mṛj |
過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
磨かれた、なめらかにした |
|
|
|
|
nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ
nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ. (同上) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、青い、青い色、青い外観、青い輝きをもつ亜麻の花。あるいはまたたとえば、青い、青い色、青い外観、青い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva [evamevaṃ (ka.)] ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā
rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni, ‘tāni
abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evam |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni,
(338-11.) |
|
|
|
|
‘tāni abhibhuyya
jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. (338-2.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に青い、青い色の、青い外観の、青い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ pañcamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
pañcamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第五の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第五の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni
pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. (338-11.) |
|
|
|
|
pītāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
黄色い |
|
|
|
|
pīta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
黄色い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma kaṇikārapupphaṃ [kaṇṇikārapupphaṃ (syā. kaṃ.)]
pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ
bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ
pītanibhāsaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma kaṇikārapupphaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ
vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ pītaṃ
pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ. (338-12.) |
|
|
|
|
kaṇikāra |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
カニカーラ樹 |
|
|
|
|
pītaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
黄色い |
|
|
|
|
pīta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
黄色い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きをもつ、カニカーラ樹の花。あるいはまたたとえば、黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni
pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti
evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva ajjhattaṃ
arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti.
(338-13.) |
|
|
|
|
pītāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
黄色い |
|
|
|
|
pīta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
黄色い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に黄色い、黄色い色の、黄色い外観の、黄色い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ chaṭṭhaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
chaṭṭhaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第六の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第六の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni
lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. (338-11.) |
|
|
|
|
lohitakāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
赤い |
|
|
|
|
lohitaka |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
赤い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma bandhujīvakapupphaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ
lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ
bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ
lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma bandhujīvakapupphaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, seyyathā vā pana
taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ lohitakaṃ
lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ. (338-12.) |
|
|
|
|
bandhujīvaka |
|
名 |
a |
男 |
依(属) |
植物名、バンドゥジーヴァカ |
|
|
|
|
lohitakaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
赤い |
|
|
|
|
lohitaka |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
赤い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きをもつ、バンドゥジーヴァカの花。あるいはまたたとえば、赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati
lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni, ‘tāni
abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva ajjhattaṃ
arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni
lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti.
(338-13.) |
|
|
|
|
lohitakāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
赤い |
|
|
|
|
lohitaka |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
赤い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に赤い、赤い色の、赤い外観の、赤い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ sattamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
sattamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第七の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第七の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni
odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī
eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. (338-11.) |
|
|
|
|
odātāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるものは、内に無色想あり、外に白い、白い色の、白い外観の、白い輝きの諸色を見ます。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Seyyathāpi nāma osadhitārakā odātā odātavaṇṇā odātanidassanā
odātanibhāsā, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ
ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ odātaṃ odātavaṇṇaṃ odātanidassanaṃ odātanibhāsaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Seyyathā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
その如き、たとえば |
|
|
|
|
pi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
〜もまた、けれども、たとえ |
|
|
|
|
nāma |
|
名 |
an |
中 |
単 |
副対 |
と、という名の、じつに |
|
|
|
|
osadhi |
|
名 |
i,
ī |
女 |
持 |
薬草、明星 |
|
|
|
|
tārakā |
|
名 |
ā |
女 |
単 |
主 |
星 |
|
|
|
|
odātā |
|
形 |
a |
女 |
単 |
主 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
vaṇṇā |
|
名 |
a |
男→女 |
単 |
主 |
色、容色、種類 |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
nidassanā |
|
名 |
a |
中→女 |
単 |
主 |
示現、顕現、特徴 |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
|
nibhāsā, |
ni-bhā |
名 |
a |
中→女 |
単 |
主 |
光、輝き |
|
|
|
|
seyyathā vā pana taṃ
vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ odātaṃ odātavaṇṇaṃ odātanidassanaṃ odātanibhāsaṃ. (338-12.) |
|
|
|
|
odātaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
たとえば、白い、白い色の、白い外観の、白い輝きをもつ明星。あるいはまたたとえば、白い、白い色の、白い外観の、白い輝きをもつ、かのバーラーナシー産の、両面が滑らかな布。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati
odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni, ‘tāni abhibhuyya jānāmi
passāmī’ti evaṃsaññī hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evameva ajjhattaṃ
arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti evaṃsaññī hoti.
(338-13.) |
|
|
|
|
odātāni |
|
形 |
a |
中 |
複 |
対 |
白い |
|
|
|
|
odāta |
|
形 |
a |
‐ |
有(持) |
白い |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
じつにそのように、あるものは、内に無色想あり、外に白い、白い色の、白い外観の、白い輝きの諸色を見ます。彼は『私はそれらを征服して、知り、見る』と、そのような想をもつ者となります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
338-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Idaṃ aṭṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Idaṃ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
aṭṭhamaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第八の |
|
|
|
|
abhibhāyatanaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
勝処 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第八の勝処です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339. ‘‘Aṭṭha vimokkhā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
vimokkhā. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
八解脱があります。 |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・「大因縁経」および「大般涅槃経」【八解脱】にパラレル。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rūpī rūpāni passati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Rūpī |
|
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
有色の |
|
|
|
|
rūpāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati. |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
有色のものが、諸々の色を見る。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ paṭhamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
paṭhamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第一 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第一の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ajjhattaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
副対 |
自らの、内の、個人的な |
|
|
|
|
arūpa |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
非色 |
|
|
|
|
saññī |
saṃ-jṇā |
形 |
in |
男 |
単 |
主 |
想ある |
|
|
|
|
bahiddhā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
外に、外部に |
|
|
|
|
rūpāni |
|
名 |
a |
中 |
複 |
対 |
色、物質、肉体、形相 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
passati. |
paś |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
見る |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
内に色想なきものが、外に諸々の色を見る。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ dutiyo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
dutiyo |
|
名形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第二 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第二の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Subhanteva adhimutto hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Subhan |
śubh |
名形 |
a |
中 |
単 |
主 |
清い、清浄の |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
adhimutto |
adhi-muc |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
信解した、勝解した |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
『清浄なり』とのみ信解する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ tatiyo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
tatiyo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第三 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第三の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā
nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja
viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
rūpa |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
色、物質 |
|
|
|
|
saññānaṃ |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
複 |
属 |
想、想念、概念、表象 |
|
|
|
|
samatikkamā |
saṃ-ati-kram |
形 |
a |
中 |
単 |
奪 |
超える、越度する |
|
|
|
|
paṭigha |
prati-han |
名 |
a |
男中 |
依(属) |
瞋恚、いかり、障碍、対碍、有対 |
|
|
|
|
saññānaṃ |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
複 |
属 |
想、想念、概念、表象 →有対想 |
|
|
|
|
atthaṅgamā |
|
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
滅没 |
|
|
|
|
nānatta |
|
名 |
a |
中 |
持 |
種々、雑多 |
|
|
|
|
saññānaṃ |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
複 |
属 |
想、想念、概念、表象 |
|
|
|
|
amanasikārā |
a-man,
kṛ |
名 |
a |
男 |
単 |
奪 |
不作意 |
|
|
|
|
‘ananto |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
無辺の、無限の、無量の |
|
|
|
|
ākāso’ |
|
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
虚空、空 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ākāsānañca |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
空無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →空無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく色想を超えることより、有対想の滅没より、種々の想の不作意より、『虚空は無辺なり』という空無辺処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ catuttho vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
catuttho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第四 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第四の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti
viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
ākāsānañca |
|
形 |
a |
‐ |
持 |
空無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →空無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘anantaṃ |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
無辺の、無限の、無量の |
|
|
|
|
viññāṇa’n |
vi-jñā |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
識、認識、意識 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
viññāṇañca |
vi-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
識無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →識無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく空無辺処を超えて『識は無辺なり』という識無辺処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ pañcamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
pañcamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第五 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第五の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti
ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
viññāṇañca |
vi-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
識無辺 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →識無辺処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
atthi |
as |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kiñcī’ |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
主 |
何 |
|
|
|
|
ti |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
|
ākiñcañña |
|
名 |
a |
中 |
持 |
無所有 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →無所有処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく識無辺処を超えて『何も存在しない』という無所有処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ chaṭṭho vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
chaṭṭho |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第六 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第六の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ
upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
ākiñcañña |
|
名 |
a |
中 |
持 |
無所有 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →無所有処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
saññā |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
相 |
想 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
asañña |
a-saṃ-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
非想 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →非想非非想処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく無所有処を超えて、非想非非想処に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ sattamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
sattamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第七 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第七の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayita
nirodhaṃ upasampajja viharati. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sabbaso |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あまねく、まったく(単数奪格) |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
saññā |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
相 |
想 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
asañña |
a-saṃ-jñā |
形 |
a |
‐ |
持 |
非想 |
|
|
|
|
āyatanaṃ |
ā-yam |
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
処、入 →非想非非想処 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
samatikkamma |
saṃ-ati-kram |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
超える、越度する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
saññā |
saṃ-jñā |
名 |
ā |
女 |
相 |
想 |
|
|
|
|
vedayita |
vid 使 |
過分 |
a |
‐ |
依(属) |
感受した、経験した |
|
|
|
|
nirodhaṃ |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
滅 →想受滅 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharati. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あまねく非想非非想処を超えて、想受滅に到達して住する。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayaṃ aṭṭhamo vimokkho. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ayaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
aṭṭhamo |
|
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
第八 |
|
|
|
|
vimokkho. |
vi-muc |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
解脱 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
これが第八の解脱です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ime kho, āvuso, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā
sammāsambuddhena aṭṭha dhammā sammadakkhātā; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ime |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
kho, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
āvuso, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
友よ |
|
|
|
|
tena |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
具 |
それ、彼、それによって、それゆえ |
|
|
|
|
bhagavatā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
具 |
世尊 |
|
|
|
|
jānatā |
jñā |
現分 |
ant |
男 |
単 |
具 |
知者、知りつつあるもの |
|
|
|
|
passatā |
paś |
現分 |
ant |
男 |
単 |
具 |
見者、見つつあるもの |
|
|
|
|
arahatā |
arh |
名現分 |
ant |
男 |
単 |
具 |
阿羅漢 |
|
|
|
|
sammā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい |
|
|
|
|
sambuddhena |
saṃ-budh |
名過分 |
a |
男 |
単 |
具 |
等覚者 |
|
|
|
|
aṭṭha |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
八 |
|
|
|
|
dhammā |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
複 |
主 |
法 |
|
|
|
|
sammad |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
正しい |
|
|
|
|
akkhātā; |
ā-khyā |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
告げられた、話された |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
じつに友等よ、これらが、かの世尊、知者、見者、阿羅漢、正等覚者によって正しく説かれた八法なのです。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tattha sabbeheva saṅgāyitabbaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
tattha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
そこで、そこに、そのとき、そのなかで |
|
|
|
|
sabbehi |
|
名形 |
代的 |
男 |
複 |
具 |
すべて |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
saṅgāyitabbaṃ |
saṃ-gai |
未分 |
a |
中 |
単 |
主 |
合誦、結集されるべき |
|
|
|
|
…pe… |
|
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
(略) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
それに関して皆で合誦されるべきであって……(略) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
339-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
atthāya |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
与 |
義、意味、利益、道理、 |
|
|
|
|
hitāya |
dhā |
名過分 |
a |
中 |
単 |
与 |
有益な、利益 |
|
|
|
|
sukhāya |
|
名形 |
a |
中 |
単 |
与 |
楽 |
|
|
|
|
deva |
|
名 |
a |
男 |
相 |
天、神、王、陛下 |
|
|
|
|
manussānaṃ. |
|
名 |
a |
男 |
複 |
属 |
人間 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……神々と人々の利のため、益のため、楽のためとなるように。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |