|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Ñātikasuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ñātika |
|
名 |
a |
男中 |
依(属) |
地名、ニャーティカ |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「ニャーティカ経」(『相応部』12-45) |
|
|
|
メモ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
・「大般涅槃経」などではnātikaである。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45. Evaṃ me sutaṃ – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Evaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
me |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
具 |
私 |
|
|
|
|
sutaṃ – |
śru |
名過分 |
a |
中 |
単 |
主 |
所聞、聞かれた |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
私はこのように聞いた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ekaṃ samayaṃ bhagavā ñātike viharati giñjakāvasathe. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ekaṃ |
|
数 |
代的 |
男 |
単 |
副対 |
一、とある |
|
|
|
|
samayaṃ |
saṃ-i |
名 |
a |
男 |
単 |
副対 |
時 |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
ñātike |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
処 |
地名、ニャーティカ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
viharati |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
住する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
giñjakāvasathe. |
|
名 |
a |
男 |
単 |
処 |
煉瓦堂 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
あるとき世尊は、ニャーティカの煉瓦堂に住しておられた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Atha kho bhagavā rahogato paṭisallāno imaṃ dhammapariyāyaṃ
abhāsi – |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Atha |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ときに、また、そこに |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
raho |
rah |
名 |
as |
中 |
依(対) |
独処、静処 |
|
|
|
|
gato |
gam |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
行った |
|
|
|
|
paṭisallāno |
prati-saṃ-lī |
名 |
a |
中(男) |
単 |
主 |
独坐、禅思 |
|
|
|
|
imaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
dhamma |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
依(属) |
法 |
|
|
|
|
pariyāyaṃ |
pari-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
法門、理趣 |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhāsi – |
bhāṣ |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
語る、話す |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ときに世尊は独処へ行き、独坐して、この法門を呟かれた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Cakkhuñca paṭicca
rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. (43-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「〈眼〉と諸々の〈色〉によって〈眼識〉が生ずる。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
(43-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それら〕三者の和合が〈触〉である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā, vedanāpaccayā taṇhā; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā,
vedanāpaccayā taṇhā; (43-10, 11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉に縁って〈受〉があり、〈受〉に縁って〈渇愛〉があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
taṇhāpaccayā upādānaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṇhāpaccayā
upādānaṃ…pe… (44-12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉に縁って〈取〉があり…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evametassa kevalassa
dukkhakkhandhassa samudayo
hoti. (43-31.) |
|
|
|
|
samudayo |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
集、生起、原因 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
かくのごとくが、この全ての苦蘊の生起である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sotañca paṭicca sadde ca…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sotañca paṭicca
sadde ca…pe… (43-13.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉と諸々の〈声〉によって…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ghānañca paṭicca gandhe ca… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
ghānañca paṭicca
gandhe ca… (43-14.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈鼻〉と諸々の〈香〉によって…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
jivhañca paṭicca rase ca… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
jivhañca paṭicca rase
ca… (43-15.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈舌〉と諸々の〈味〉によって…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kāyañca paṭicca
phoṭṭhabbe ca… (43-16.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈身〉と諸々の〈触〉によって…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
manañca paṭicca dhamme
ca uppajjati manoviññāṇaṃ. (43-17.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意〉と諸々の〈法〉によって〈意識〉が生ずる。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
(43-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それら〕三者の和合が〈触〉である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-15. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā;
(43-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉に縁って〈受〉があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-16. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanāpaccayā taṇhā; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanāpaccayā taṇhā;
(43-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉に縁って〈渇愛〉があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-17. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
taṇhāpaccayā upādānaṃ…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṇhāpaccayā
upādānaṃ…pe… (44-12.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈渇愛〉に縁って〈取〉があり…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-18. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evametassa kevalassa
dukkhakkhandhassa samudayo hoti. (45-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……かくのごとくが、この全ての苦蘊の生起である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-19. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Cakkhuñca paṭicca
rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. (43-8.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈眼〉と諸々の〈色〉によって〈眼識〉が生ずる。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-20. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
(43-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それら〕三者の和合が〈触〉である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-21. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā;
(43-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉に縁って〈受〉があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-22. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanāpaccayā taṇhā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanāpaccayā taṇhā.
(43-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉に縁って〈渇愛〉がある。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-23. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassāyeva taṇhāya
asesavirāganirodhā upādānanirodho; (43-27.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにその〈渇愛〉の離貪による残余なき滅尽ゆえに〈取〉の滅尽があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-24. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upādānanirodhā bhavanirodho…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upādānanirodhā
bhavanirodho…pe… (43-28.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈取〉の滅尽ゆえに〈有〉の滅尽があり…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-25. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evametassa kevalassa
dukkhakkhandhassa nirodho hoti. (43-31.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……かくのごとくが、この全ての苦蘊の滅尽である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-26. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Sotañca paṭicca sadde ca…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Sotañca paṭicca
sadde ca…pe… (43-13.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈耳〉と諸々の〈声〉によって…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-27. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
manañca paṭicca dhamme
ca uppajjati manoviññāṇaṃ. (43-17.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈意〉と諸々の〈法〉によって〈意識〉が生ずる。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-28. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tiṇṇaṃ saṅgati phasso.
(43-9.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔それら〕三者の和合が〈触〉である。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-29. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Phassapaccayā vedanā;
(43-10.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈触〉に縁って〈受〉があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-30. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vedanāpaccayā taṇhā. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
vedanāpaccayā taṇhā.
(43-11.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈受〉に縁って〈渇愛〉がある。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-31. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tassāyeva taṇhāya
asesavirāganirodhā upādānanirodho; (43-27.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
まさにその〈渇愛〉の離貪による残余なき滅尽ゆえに〈取〉の滅尽があり、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-32. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upādānanirodhā bhavanirodho…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upādānanirodhā
bhavanirodho…pe… (43-28.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〈取〉の滅尽ゆえに〈有〉の滅尽があり…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-33. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
evametassa kevalassa
dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ (43-31.) |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
……かくのごとくが、この全ての苦蘊の滅尽である」と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-34. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bhagavato upassuti
[upassutiṃ (sī. pī.)] ṭhito hoti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Tena |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
副具 |
それ、彼、それによって、それゆえ |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
pana |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
samayena |
|
名 |
a |
男 |
単 |
副具 |
時 |
|
|
|
|
aññataro |
|
形 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
とある、随一の |
|
|
|
|
bhikkhu |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
主 |
比丘 |
|
|
|
|
bhagavato |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
属 |
世尊 |
|
|
|
|
upassutiṃ |
upa-śru |
名 |
i |
女 |
単 |
副対 |
注意、屏聴、侍聞 |
|
|
|
|
ṭhito |
sthā |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
立つ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
hoti. |
bhū |
動 |
現 |
能 |
単 |
三 |
ある、なる、存在する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
さてそのとき、とある比丘が世尊の〔言葉に〕耳をそばだてて立っていた。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-35. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Addasā kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ upassuti ṭhitaṃ. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
Addasā |
dṛś |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
見た |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
bhagavā |
|
名 |
ant |
男 |
単 |
主 |
世尊 |
|
|
|
|
taṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
それ |
|
|
|
|
bhikkhuṃ |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
対 |
比丘 |
|
|
|
|
upassutiṃ |
upa-śru |
名 |
i |
女 |
単 |
副対 |
注意、屏聴、侍聞 |
|
|
|
|
ṭhitaṃ. |
sthā |
過分 |
a |
男 |
単 |
対 |
立った、とどまった |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
世尊は、耳をそばだてて立ったその比丘をご覧になった。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-36. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Disvāna taṃ bhikkhuṃ etadavoca – |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
Disvāna |
dṛś |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
見る |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
taṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
それ |
|
|
|
|
bhikkhuṃ |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
対 |
比丘 |
|
|
|
|
etad |
|
代 |
代的 |
中 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
avoca – |
vac |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
いう |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ご覧になり、その比丘へこう仰った。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-37. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘assosi no tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāya’’nti? |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘assosi |
śru |
動 |
ア |
能 |
単 |
三 |
聞く |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
no |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない、否/〜かどうか |
|
|
|
|
tvaṃ, |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
主 |
あなた |
|
|
|
|
bhikkhu, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
imaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
dhamma |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
依(属) |
法 |
|
|
|
|
pariyāya’’n |
pari-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
法門、理趣 |
|
|
|
|
ti? |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘よ、あなたはこの法門を聞いていたのでしょうか」と。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-38. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Evaṃ, bhante’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Evaṃ, |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
このように、かくの如き |
|
|
|
|
bhante’’ |
bhū |
名現分 |
ant(特) |
男 |
単 |
呼 |
尊者よ、大徳よ |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「その通りです、尊者よ」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-39. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Uggaṇhāhi tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāyaṃ; |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Uggaṇhāhi |
ud-grah |
動 |
命 |
能 |
単 |
二 |
取り上げる、学ぶ、把持する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
tvaṃ, |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
主 |
あなた |
|
|
|
|
bhikkhu, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
imaṃ |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
対 |
これ |
|
|
|
|
dhamma |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
依(属) |
法 |
|
|
|
|
pariyāyaṃ; |
pari-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
法門、理趣 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘よ、あなたはこの法門を把持なさい。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-40. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
pariyāpuṇāhi tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāyaṃ; |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pariyāpuṇāhi |
pari-āp |
動 |
命 |
能 |
単 |
二 |
学得、得達、了知、暗記する |
|
|
|
|
tvaṃ, bhikkhu, imaṃ
dhammapariyāyaṃ; (45-39.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘よ、あなたはこの法門を学得なさい。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-41. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dhārehi tvaṃ, bhikkhu, imaṃ dhammapariyāyaṃ. |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
dhārehi |
dhṛ 使 |
動 |
命 |
能 |
単 |
二 |
持たせる、憶持する |
|
|
|
|
tvaṃ, bhikkhu, imaṃ
dhammapariyāyaṃ; (45-39.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘よ、あなたはこの法門を憶持なさい。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
45-42. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Atthasaṃhito ayaṃ [atthasaṃhitoyaṃ (sī. syā. kaṃ.),
atthasaṃhitāyaṃ (pī. ka.)], bhikkhu, dhammapariyāyo
ādibrahmacariyako’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Attha |
|
名 |
a |
男中 |
依(具) |
義 |
|
|
|
|
saṃhito |
saṃ-dhā |
過分 |
a |
男 |
単 |
主 |
伴った、具した |
|
|
|
|
ayaṃ, |
|
代 |
代的 |
男 |
単 |
主 |
これ |
|
|
|
|
bhikkhu, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
単 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
dhamma |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
依(属) |
法 |
|
|
|
|
pariyāyo |
pari-i |
名 |
a |
男 |
単 |
主 |
法門、教説、理由、順序 |
|
|
|
|
ādi |
|
名 |
i |
男中 |
依(属) |
最初、初 |
|
|
|
|
brahmacariyako’’ |
bṛh, car |
形 |
a |
男 |
単 |
主 |
梵行の →初梵行、根本梵行 |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘よ、この法門は、意義をそなえた、初梵行となるものです」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pañcamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pañcamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第五の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
〔「居士品」〕第五〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |