|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Dutiyasamaṇabrāhmaṇasuttaṃ |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Dutiya |
|
名形 |
a |
男 |
持 |
第二の、伴侶 |
|
|
|
|
samaṇa |
śram |
名 |
a |
男 |
相 |
沙門 |
|
|
|
|
brāhmaṇa |
bṛh |
名 |
a |
男 |
依(属) |
婆羅門 |
|
|
|
|
suttaṃ |
sīv |
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
経、糸 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「第二の沙門婆羅門経」(『相応部』48-35) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, indriyāni. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Pañca |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
五 |
|
|
|
|
imāni, |
|
代 |
代的 |
中 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
indriyāni. |
|
名 |
a |
中 |
複 |
主 |
根、感覚器官 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
「比丘たちよ、これら五根があります。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Katamāni pañca? |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Katamāni |
|
形 |
代的 |
中 |
複 |
主 |
いずれの、どちらの |
|
|
|
|
pañca? |
|
数 |
特 |
‐ |
複 |
主 |
五 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
いかなる五か。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sukhindriyaṃ, dukkhindriyaṃ, somanassindriyaṃ,
domanassindriyaṃ, upekkhindriyaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Sukha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
楽 |
|
|
|
|
indriyaṃ, |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
|
dukkha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
苦 |
|
|
|
|
indriyaṃ, |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
|
somanassa |
su-man |
名 |
a |
中 |
依(属) |
喜、喜悦 |
|
|
|
|
indriyaṃ, |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
|
domanassa |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
憂、憂悩 |
|
|
|
|
indriyaṃ, |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
|
upekkhā |
upa-īkṣ |
名 |
ā |
女 |
依(属) |
捨、無関心 |
|
|
|
|
indriyaṃ. |
|
名 |
a |
中 |
単 |
主 |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
楽根、苦根、喜根、憂根、捨根です。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā sukhindriyaṃ
nappajānanti, sukhindriyasamudayaṃ nappajānanti, sukhindriyanirodhaṃ
nappajānanti, sukhindriyanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Ye |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
(関係代名詞) |
|
|
|
|
hi |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、なぜなら |
|
|
|
|
keci, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
何らかの、何者であれ |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
samaṇā |
śram |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
沙門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brāhmaṇā |
bṛh |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
sukha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
楽 |
|
|
|
|
indriyaṃ |
|
名 |
a |
中 |
単 |
対 |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
pajānanti, |
pra-jñā |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
知る、了知する |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
sukha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
楽 |
|
|
|
|
indriya |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
根、感官、感覚能力、感覚器官 |
|
|
|
|
samudayaṃ |
saṃ-ud-i |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
集、生起、原因 |
|
|
|
|
nappajānanti,
cakkhundriyanirodhaṃ
nappajānanti, cakkhundriyanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānanti; (同上) |
|
|
|
|
nirodhaṃ |
ni-rudh 受 |
名 |
a |
男 |
単 |
対 |
滅、滅尽 |
|
|
|
|
nirodha |
ni-rudh 使 |
名 |
a |
男 |
依(対) |
滅尽 |
|
|
|
|
gāminiṃ |
gam |
名形 |
in |
男→女 |
単 |
対 |
行かせる、導く |
|
|
|
|
paṭipadaṃ |
prati-pad |
名 |
ā |
女 |
単 |
対 |
道、行道 |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、誰であれ沙門あるいは婆羅門たちで、楽根を了知せず、楽根の生起を了知せず、楽根の滅尽を了知せず、楽根の滅尽へ導く道を了知せず、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dukkhindriyaṃ nappajānanti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dukkha |
|
名形 |
a |
中 |
依(属) |
苦 |
|
|
|
|
indriyaṃ
nappajānanti…pe… (505-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
苦根を了知せず…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
somanassindriyaṃ nappajānanti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
somanassa |
su-man |
名 |
a |
中 |
依(属) |
喜、喜悦 |
|
|
|
|
indriyaṃ
nappajānanti…pe… (505-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
喜根を了知せず…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-7. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
domanassindriyaṃ nappajānanti …pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
domanassa |
|
名 |
a |
中 |
依(属) |
憂、憂悩 |
|
|
|
|
indriyaṃ nappajānanti
…pe… (505-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
憂根を了知せず…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-8. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upekkhindriyaṃ nappajānanti, upekkhindriyasamudayaṃ
nappajānanti, upekkhindriyanirodhaṃ nappajānanti, upekkhindriyanirodhagāminiṃ
paṭipadaṃ nappajānanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upekkhā |
upa-īkṣ |
名 |
ā |
女 |
依(属) |
捨、無関心 |
|
|
|
|
indriyaṃ nappajānanti,
upekkhindriyasamudayaṃ
nappajānanti, upekkhindriyanirodhaṃ
nappajānanti, upekkhindriyanirodhagāminiṃ
paṭipadaṃ nappajānanti; (505-4.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
捨根を了知せず、捨根の生起を了知せず、捨根の滅尽を了知せず、捨根の滅尽へ導く道を了知しないような者たち。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
na me te, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā samaṇesu vā
samaṇasammatā brāhmaṇesu vā brāhmaṇasammatā, na ca panete āyasmanto
sāmaññatthaṃ vā brahmaññatthaṃ vā diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā
upasampajja viharanti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
me |
|
代 |
代的 |
‐ |
単 |
具 |
私 |
|
|
|
|
te, |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
それら、彼ら |
|
|
|
|
bhikkhave, |
bhikṣ |
名 |
u |
男 |
複 |
呼 |
比丘 |
|
|
|
|
samaṇā |
śram |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
沙門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brāhmaṇā |
bṛh |
名 |
a |
男 |
複 |
主 |
婆羅門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
samaṇesu |
śram |
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
沙門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
samaṇa |
śram |
名 |
a |
男 |
持 |
沙門 |
|
|
|
|
sammatā |
saṃ-man |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
考えられた、尊敬された、選ばれた、同意の |
|
|
|
|
brāhmaṇesu |
bṛh |
名 |
a |
男 |
複 |
処 |
婆羅門 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brāhmaṇa |
bṛh |
名 |
a |
男 |
持 |
婆羅門 |
|
|
|
|
sammatā, |
saṃ-man |
過分 |
a |
男 |
複 |
主 |
考えられた、尊敬された、選ばれた、同意の |
|
|
|
|
na |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
ない |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
pana |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
また、しかし、しからば、しかも、しかるに、さて |
|
|
|
|
ete |
|
代 |
代的 |
男 |
複 |
主 |
これら |
|
|
|
|
āyasmanto |
|
形 |
ant |
男 |
複 |
主 |
尊者、具寿 |
|
|
|
|
sāmañña |
śram |
名 |
a |
中 |
依(属) |
沙門性 |
|
|
|
|
atthaṃ |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
義、意味 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
brahmañña |
bṛh |
名形 |
a |
男 |
依(属) |
婆羅門性 |
|
|
|
|
atthaṃ |
|
名 |
a |
男中 |
単 |
対 |
義、意味 |
|
|
|
|
vā |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
あるいは |
|
|
|
|
diṭṭhe |
dṛś |
過分 |
a |
男中 |
単 |
処 |
見られた、見、所見 |
|
|
|
|
eva |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
まさに、のみ、じつに |
|
|
|
|
dhamme |
dhṛ |
名 |
a |
男中 |
単 |
処 |
法 →現法、現世 |
|
|
|
|
sayaṃ |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
自ら、自分で |
|
|
|
|
述語 |
語根 |
品詞 |
活用 |
態 |
数 |
人称 |
意味 |
|
|
|
|
abhiññā |
abhi-jñā |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
証知する、自証する |
|
|
|
|
sacchikatvā |
kṛ |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
作証する、証明をなす、さとる |
|
|
|
|
upasampajja |
upa-saṃ-pad |
動 |
連 |
‐ |
‐ |
‐ |
到達する、成就する、具足する |
|
|
|
|
viharanti. |
vi-hṛ |
動 |
現 |
能 |
複 |
三 |
住する |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
比丘たちよ、私は、それらの沙門あるいは婆羅門たちが、沙門のなかの沙門であるとは考えず、あるいは婆羅門のなかの婆羅門であるとは考えません。そして、それらの尊者たちが、沙門たることの義、あるいは婆羅門たることの義を現法において自証し、作証し、成就して住することはありません。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-10. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā sukhindriyaṃ
pajānanti, sukhindriyasamudayaṃ pajānanti, sukhindriyanirodhaṃ pajānanti,
sukhindriyanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānanti; |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā
brāhmaṇā vā sukhindriyaṃ pajānanti, sukhindriyasamudayaṃ pajānanti,
sukhindriyanirodhaṃ pajānanti, sukhindriyanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānanti;
(505-4.) |
|
|
|
|
ca |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、また、そして、しかし |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
しかして比丘たちよ、誰であれ沙門あるいは婆羅門たちで、楽根を了知し、楽根の生起を了知し、楽根の滅尽を了知し、楽根の滅尽へ導く道を了知し、 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dukkhindriyaṃ pajānanti…pe… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
dukkhindriyaṃ
pajānanti…pe… (505-5.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
苦根を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
somanassindriyaṃ pajānanti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
somanassindriyaṃ
pajānanti… (505-6.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
喜根を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-13. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
domanassindriyaṃ pajānanti… |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
domanassindriyaṃ
pajānanti… (505-7.) |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
憂根を了知し…… |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
505-14. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
upekkhindriyaṃ pajānanti, upekkhindriyasamudayaṃ pajānanti,
upekkhindriyanirodhaṃ pajānanti, upekkhindriyanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ
pajānanti, te ca kho me, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā samaṇesu ceva
samaṇasammatā brāhmaṇesu ca brāhmaṇasammatā, te ca panāyasmanto
sāmaññatthañca brahmaññatthañca diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā
upasampajja viharantī’’ti. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
upekkhindriyaṃ
pajānanti, upekkhindriyasamudayaṃ pajānanti, upekkhindriyanirodhaṃ pajānanti,
upekkhindriyanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānanti, te ca kho me, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā samaṇesu ceva
samaṇasammatā brāhmaṇesu ca brāhmaṇasammatā, te ca panāyasmanto
sāmaññatthañca brahmaññatthañca diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā
upasampajja viharantī’’ (505-8, 9.) |
|
|
|
|
kho |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
じつに、たしかに |
|
|
|
|
ti. |
|
不変 |
‐ |
‐ |
‐ |
‐ |
と、といって、かく、このように、ゆえに |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
捨根を了知し、捨根の生起を了知し、捨根の滅尽を了知し、捨根の滅尽へ導く道を了知るような者たち。比丘たちよ、私は、それらの沙門あるいは婆羅門たちが、沙門のなかの沙門であると考え、あるいは婆羅門のなかの婆羅門であると考えます。そして、それらの尊者たちは、沙門たることの義、あるいは婆羅門たることの義を、現法において自証し、作証し、成就して住します」 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Pañcamaṃ. |
|
|
|
|
語 |
語根 |
品詞 |
語基 |
性 |
数 |
格 |
意味 |
|
|
|
|
Pañcamaṃ. |
|
形 |
a |
中 |
単 |
主 |
第五の |
|
|
|
訳文 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
第五〔経〕。 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
←前へ トップへ 次へ→ |